Etyen Mahçupyan

İmparatorluklardan ulus-devletlere geçerken ödenen özgürlük kaybının karşılığı acaba neydi? Özgürlüksüzlüğün karşılığı olarak bizlere ne sunulmuştu ve biz niçin bu bedeli böylesine hevesle ödedik?

Cuma günü öğleden sonra para ve borsa piyasalarında işlem yapanlar televizyonlarının başındaydı. Cumhuriyet Başsavcısı konuşacaktı ve bunun anlamı AKP'ye karşı yeni bir kapatma davasının açılma ihtimaliydi. Neyse ki sistem daha önceki yanlışına düşmedi...

Yapıldığı noktada işlevini yerine getiren, başarılı bir müdahale gibi gözüken 28 Şubat, aslında 12 Eylül rejiminin ve Cumhuriyet'in vesayetçi zihniyetinin çatladığı yerdi. Leonard Cohen'in bir şarkısında şöyle bir mısra var: Her şeyde bir çatlak vardır... Ve ışığın girdiği yer de orasıdır.

Son iki yılın yıpratıcılığından en az etkilenen muhakkak ki AKP oldu... Bu partiyi suçlamaya eğilimli olanların büyük prestij kaybı yanında, ilk seçimde oyunu daha da arttırma ihtimali çok yüksek olan hükümetin kaybı çok küçük kaldı.

Bugün Ermeni cemaatinin en önemli meselesi, siyasi açıdan bakıldığında, muhakkak ki devlet tarafından el konmuş vakıf mallarının iadesi.

Avrupa Birliği üyelik sürecinde açılması gereken fasıllardan üçü daha rafa kaldırıldı. Engelleyen ülke Kıbrıs... Gerekçe ise Kuzey Kıbrıs yönetiminin bir 'işgalci' olarak tanımlanması...

Anayasa Mahkemesi'nin Parlamento'nun iki Anayasa maddesinde yapmış olduğu değişikliği reddetmesi biraz hukuk nosyonuna sahip olduğunu sanan, az da olsa demokratik bakıştan nasibini almış gözüken herkes tarafından kınandı.

Yargıtay Başsavcısı'nın AKP'nin kapatılma davasına ilişkin esas hakkında mütalaası, rutin bir yargı sürecinin parçası olduğu için çok da önemsenmedi. Sonuçta zihniyet belli, amaç belli, işlev belli...

Herhalde hiçbir ülkede yargının doğrudan darbe sürecini yönettiği, bir siyasi aktör gibi tartışmalara katıldığı ve açıkça bir partinin kapatılması ve yasal reformların engellenmesi yönünde ağırlık koyduğu görülmemiştir.

Modernist yönetimlerin vazgeçilmez tutkusudur eğitim... Hele yönetici elitin daha 'gelişmiş' sayıldığı, halkın ise cahil ve 'geri' görüldüğü ülkelerde eğitim neredeyse kutsal bir ritüel halini alır.

Anlaşılan, farklı düzlemlerde insanları bir araya getiren bir dizi tartışma imkânı yaratmanın, bugünkü ortamı en azından yumuşatacağı ve herhalde Batı dünyasını daha 'ortada' bir konuma getireceği düşünülüyor.

Bu topraklar cumhuriyet rejimi ilan edildiğinden beri hiç yaşamadığı bir kırılma ile karşı karşıya. Tek parti döneminin anlayışını yansıtarak, resmî ideoloji ile beslenerek ve darbelerle tahkim edilerek günümüze kadar gelmiş olan bürokratik vesayet artık taşınamaz hale gelmiş durumda.

Bakanın tepkisi çok doğru: Niye şimdi? Başsavcı iddianamesini yazmış, Anayasa Mahkemesi davayı açmış, suçlanan taraf mazbut bir tutum içinde savunmasını vermiş, her şey uygarlığımızı temsil ettiği anlaşılan yargı mekanizmasının istediği gibi yürümekte.

Laik kesim Ergenekon çetesinden doğrudan sorumludur. Laik kesim belki farkında bile olmadan bu çetenin parçasıdır. Onun için sesimizi yükseltmemiz ve bizim artık ittihatçılıkla işimizin olmadığını söylememiz gerekiyor.

Başlık, çarpıcı olsun diye konulmuş değil... Laikliğin demokrasi açısından ne denli hayatî önemde olduğu da malum.

Bazı seçim dönemleri insanlarda bir tür 'gestalt switch' etkisi yaratabiliyor... Yani o zamana kadar belirli bir şekilde algıladığınız ve anlam verdiğiniz bir olay veya durum, bir anda gözünüze tamamen farklı gelebiliyor ve siz daha önceki kanınızın tam tersi bir değerlendirme yapabiliyorsunuz.