Güven Güzeldere

Köpeklerin, kurtlarla aynı genetik soydan geldikleri neredeyse kesin olarak kabul ediliyor. Peki ama kurtlarla köpekleri ayrıştıran bu evrim süreci ne zaman oluşmuş? Dünya üzerindeki ilk köpekler hangi zaman diliminde var olmuş? 

Açık Gazete'nin köşelerinden Açık Bilinç'te Güven Güzeldere 2019 yılında bilim ve teknolojideki gelişmelerin kısa bir değerlendirmesini yaptı.

Açık Bilinç’te, bilgisayar bilimci, teknoloji uzmanı ve girişimci Alper Yeğin ile Türkiye'de ve dünyada IoT'nin bugününü ve yarınını konuştuk.

Bu makinalar, kendine has ilkeleri olan atom-altı parçacıklar dünyası ile, elle tutulur gözle görülür nesneler (bilgisayarlar) dünyası arasında teknolojik bir köprü kurulabileceğinin etkileyici bir örneği.

Açık Bilinç’te, Boğaziçi Üniversitesi’nden Prof. Erkcan Özcan kuantum mekaniğinin ilkelerini herkesin anlayabileceği bir biçimde anlatıyor.

Açık Bilinç’te gazeteci Elif İnce’yle kâr amacıyla doğa katliamı yapan büyük şirketli projelere karşı, yurttaş hak ve sorumluluklarını konuştuk.

Açık Bilinç’te, Prof. Hakan Gürvit ile Alzheimer araştırmalarındaki mevcut durumu ve son gelişmeleri konuştuk.

Bu sabahın konusu, intihar düşüncesi ve eyleminin ardındaki psikolojik ve sosyolojik nedenler. "Werther etkisi", istatistikler, toplumsal çözülme ve anomi. Açık Bilinç’te, Psikiyatr Dr. İlker Küçükparlak ile intihar üzerine konuşuyoruz.

Sekizinci yılımızda sıranın en başında, Prof. Hakan Gürvit ile son Alzheimer araştırmaları, Prof. Erkcan Özcan ile kuantum kuramı, Prof. Cem Say ile kuantum bilgisayarları, ve gazeteci Elif İnce ile "Mülksüzleştirme Ağları" programları yer alıyor.

Zihin ve Beden, birbirleriyle ne şekilde ilintililer? 'İçgüdü' ile 'akıl', 'akıl' ile 'zeka' arasında nasıl bir bağlantı var? Açık Bilinç’te, Kamusla Güreş programının yapımcıları Didem Gürzap ve Kerem Doğan ile, felsefenin en temel sorunlarından Zihin-Beden ilişkisine dair sözcüklerin kökenlerini ve kavramlar arasındaki ilişkileri konuştuk.

Çocuklar için Felsefe eğitimi niçin önemli? Doğru akıl yürütme yöntemleri, genç insanlara küçük yaştan itibaren nasıl kazandırılabilir? 'Küçük Düşünürler Topluluğu'ndan felsefeci ve eğitmen Dr. Özge Özdemir ve iki öğrencisi Saba Koca ve Tuna Çakır ile konuştuk.

Açık Bilinç’te, konuklarımız Zafer Kıraç, Beril Sönmez, Övgü Gökçe, ve Asena Günal’ın anlatımlarıyla Türkiye'de gönüllülük esasıyla yapılan sosyal politika faaliyetlerinden etkileyici bir seçki sunduk.

Sosyal politikalar nedir, ne zaman ve niçin ortaya çıkmıştır? Açık Bilinç’te Prof. Ayşe Buğra ile adil toplum anlayışlarındaki farkları, sosyal politikaların işlevini ve sivil toplum kuruluşlarının rollerini konuşuyoruz.

Açık Bilinç arşivinden 'Marmara depremi' ve 'depreme hazırlık' serisi.

Bitkiler çevrelerini algılayabiliyorlar mı, hissetme, acı çekme kapasiteleri var mı? Şaşırtıcı bitki davranışları, bir sinir sistemi olmadan, nasıl mümkün? Açık Bilinç’te, Dr. Bikem Akten’le Sinir Sistemleri serisinin 2. programını yapıyoruz.

Sinir sistemi nedir, ne işe yarar? İnsanlar ve hayvanlarda sinir sistemlerinin farklılıkları neler? Bitkilerin sinir sistemleri var mı; sinir sistemleri yoksa bitki davranışlarını nasıl açıklayabiliriz? Açık Bilinç’te biyolog ve nörobilimci Dr. Bikem Akten ile konuştuk.  

Evde, okulda hangi önlemleri alabiliriz? Açık Bilinç’te, GEA Arama Kurtarma ekibinden Umut Dinçşahin ve Betül Fatma Ergün'den deprem hazırlıklılığı üzerine bilgiler, öneriler.

• Duygusal bedelden kaçınmak. • Şimdi-ve-burada'dan yarını görememek. • Bilişsel bilinçdışımızda yer etmiş alın yazısı inancı. • Bireysel çaresizlik hissi. Açık Bilinç’te, yaklaşan deprem felaketini görmezden gelmenin psikolojisi üzerine konuştuk.

1999 Marmara depreminden bu yana 20 yılda neler yapıldı; neler yapılabilirdi, yapılmalıydı, ama yapılmadı? Şimdi ne yapılabilir? Açık Bilinç’te, Gürhan Ertür ve Prof. Nuray Aydınoğlu ile, şehircilik, toplum, ve siyasi yönetim açılarından yaklaşmakta olan depremi konuşacağız.  

17 Ağustos 1999 Marmara depreminin üzerinden 20 yıl geçti. Yeni bir deprem kapımızda.Felaket her geçen gün yaklaşırken deprem konusunda ne biliyoruz? Ne kadar hazırlıklıyız? Prof. Cenk Yaltırak ile Marmara depreminin dününü ve yarınını konuşuyoruz.  

Anayasa Mahkemesi'nin, Barış Akademisyenleri davasında verdiği hak ihlali kararı ne anlama geliyor? Açık Bilinç’te, davanın tarihçesini ve bundan sonraki olası seyrini, hukukçu Meriç Eyüboğlu'nun değerlendirmesiyle ele aldık.  

Adam karalama, ispat yükümlülüğü, çoğunluğa başvurma gibi yanlış akıl yürütmeleri nedir? Mantık azabı çekmeyin, hattı müdafaanızı belirleyin! Dr. Tevfik Uyar ile, yeni kitabı 'Safsatalar'ı konuştuk.

Hayvanlarla birbirimizi daha iyi anlamamız mümkün mü? Yeni teknolojiler, insan-hayvan iletişimini geliştirebilir mi? Açık Bilinç’te, geçen hafta MIT'de yapılan 'Türler Arası İletişim' çalıştayından notlar…  

Küresel ilaç endüstrisi, bilim, patent yasaları ve küresel kapitalizm. 'Biyokapital' ve 'Pharmocracy' (İlaç hükümdarlığı) kitaplarının yazarı, Chicago Üniversitesi'nden Prof. Kaushik Sunder Rajan ile konuşuyoruz.  

Seçimde fark niye bu kadar büyüdü? Sonuçlar ne gösteriyor? Bugün neredeyiz, yarın nerede olabiliriz?  Açık Bilinç’te, tekrarlanan İstanbul BB seçiminin ardından Prof. Ersin Kalaycıoğlu ile bir değerlendirme.  

Bilim, teknoloji ve toplum birbirlerini nasıl etkiler? Akademisyen, aktivist ve sanatçılar için ortak çalışma alanı olan IstanbuLab nedir?

Açık Bilinç’te, İstanbul hikayelerini, bu Pazar tekrarlanacak olan İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimi öncesinde, Açık Radyo’nun tanıdık seslerinden Pınar Erkan ile konuşuyoruz.  

Bu haftaki sorumuz: Klinik Psikoloji ve Psikiyatri -- dost komşular mı, düşman kardeşler mi? Farkları ne? Hangi durumda hangi uzmana başvurmalı? Açık Bilinç’te Psikiyatr Dr. İlker Küçükparlak ile Psikoloji / Psikiyatri ayrımını konuştuk.

Bu hafta konumuz, parazitler. Başka canlılara musallat olan, onların sırtından geçinen, bir türlü kurtulunamayan organizmalar. 

 Açık Bilinç’te, YSK'nın İstanbul kararını, Anayasa hukukçusu Dr. Murat Sevinç'le konuştuk.