Güven Güzeldere

Acı/Ağrı duyusunun sinir sistemi mekanizması nasıl çalışır? Sinir uçları hastalıkları nelerdir? Acı/ağrı serisine, İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden nörolog Prof. Yeşim Gülşen Parman ile devam ediyoruz.

Acı duyusu biyolojik dünyada niye var? Hangi canlının acı hissedebildiğini bilebilir miyiz? Hayalet ağrı nedir? Açık Bilinç'te "Acı/Ağrı" serimizin ilk bölümünde konuştuk.

Doğa tarihinin ilk dönem canlılarında bilinç nasıl ve niçin ortaya çıktı? Evrimsel açıdan en temel bilinç halleri dış dünyayla mı, bedenlerin iç durumlarıyla mı ilgili? Bu hafta Açık Bilinç'te bilim ve felsefe dünyasında son zamanlarda gündeme gelen bir tartışmayı aktarmaya çalışıyoruz.

Kadın hakları için çalışan STK'ler neler yapıyor, kimlerle ortaklaşa çalışıyor, dayanışma yeterli mi? Türkiye'de kadın hareketi 10 yıl sonra nerede olabilir? Kadının İnsan Hakları Yeni Çözümler Derneği'nden Berfu Şeker anlattı.

Feminist, aktivist, akademisyen bell hooks kimdir, neler yapmıştır? Dünya genelinde kadın hareketi kuramcılarının söyledikleri ülkemiz kadınlarını niye ilgilendirmeli? Felsefeci Dr. İmge Oranlı anlatıyor.

Vakayiname'de, Bağımsız İletişim Ağı ve Bianet'ten gazeteci-yazar Nadire Mater ile 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü öncesinde Türkiye'de kadın hareketinin dünü ve bugünü üzerine konuştuk.

Metaverse, geleceğe dair neler vaat ediyor? Teknolojik altyapısı hazır mı? Nasıl girilir, neler yapılabilir? İstanbul'un sanal dünyada emlak piyasası ne gösteriyor? Teknoloji yazarı Hayri Cem ile Metaverse serimizin ikinci ve son bölümünde konuşuyoruz. 

"Metaverse" nedir? Gerçekten önemli mi? Neleri değiştirecek? Sanal, arttırılmış, ve karma gerçeklik... Teknoloji yazarı Hayri Cem iki bölümlük serinin ilk programında anlatıyor.

İnsanlarda ahlaki bir anlayış ve tutum hangi aşamalardan geçerek ortaya çıkar, olgunlaşır? Davranışa dökmediğimiz ama zihnimizde oluşmasını engelleyemediğimiz düşüncelerden sorumlu muyuz? Konuğumuz Dr. İlker Küçükparlak ile tartışıyoruz.

Din-Ahlak ilişkisini tartışmaya devam ediyoruz. İslam inancına göre iyi insan olmak için Müslüman olmak şart mıdır? İlahiyatçı akademisyen ve yazar Prof. Mustafa Öztürk anlatıyor.

İyi insan olmak için dini inanç gerekli (olmazsa olmaz) koşul mudur? Dini inanç, ahlak için yeterli midir? Mantıkta "gerekli/yeterli koşul" ayrımı nasıl yapılmalı? Açık Bilinç'te tartıştık.

"Philo-sophia" = "Bilgelik sevgisi" demek. Peki, bugün Felsefe'nin bilgelikle ilişkisi nedir? Bilge insanlar Felsefeciler arasından mı çıkar? Aforizmaların bilgelikle ne ilgisi var? Bir aforizma ustası olan Nietzsche bu konuda derdi? Açık Bilinç'te Felsefe tartışmalarına devam ediyoruz.

"Kuşkuculuk" akımının temel sorunsalı, gerekçeleri ve örneklerini "Felsefe Akımları" dizimizin ikinci bölümünde, East Carolina Üniversitesi'nden Dr. Ümit Yalçın ile incelemeye devam ediyoruz.

Açık Bilinç'te felsefe akımları dizisine başlıyoruz. İlk bölümde, "Felsefe nedir?", "Felsefeci ne iş yapar" sorularına East Carolina Üniversitesi'nden felsefeci Dr. Ümit Yalçın ile cevap arıyoruz. 

Yeni yıl kararları alıyoruz, kendimize hedefler koyuyoruz, ama genellikle sürdüremiyoruz. Neden? Asıl sorun, irade gücümüzün az olmasında mı?  

Risk altındayken karar mekanizmalarımız nasıl değişiyor? Batık projelerden niçin kolayca vazgeçemiyoruz, akılsızca sürüklenebiliyoruz?

Kavramsal sanat, sanatın sınırlarını nasıl yeniden belirlemiştir? "Çatalda köfte heykeli" benzeri eserler, hangi koşullarda sanat olurdu? Serkan Özkaya ile sanat felsefesi serisinin üçüncü ve son bölümünde anlattı.

Neye sanat denir, neye denmez? Hangi kıstaslarla neyin sanat olup olmadığını tartışabiliriz? Sanat felsefesi serisinin ilk bölümünde, küratör, akademisyen ve Açık Radyo programcısı Ekmel Ertan ile konuştuk.

Hayatımızda stres niye var? Stresin iyisi, kötüsü olur mu? Stresi ne tetikler, bedenimiz nasıl cevap verir? Hormanların stres tepkisindeki rolü nedir? Nörofizyolog Prof. Ertan Yurdakoş ile stres serimizin ikinci bölümünde konuştuk.

Stresin fizyolojik ve psikolojik etkileri nelerdir? Belirsizlik yalnız insanlarda değil pek çok başka canlıda da niçin strese neden olur? Üç bölümlük "stres" serimizin ilk bölümünde tartıştık.

Felsefe-bilim ilişkisi üzerine gerçekleştirdiğimiz ikinci programımızda Phainomena dergisinin kurucusu, felsefeci Dr. Kaan Özkan ile konuşuyoruz.

Felsefe, bilim için yararlı mı? Gerekli mi? Peki bilimin felsefeye katkısı nedir, ne olmalıdır? Bilim ve felsefe tarihi bize ne söylüyor? Bu hafta zihin felsefesi-nörobilim çerçevesinde iki programlık bir serinin ilk bölümünü gerçekleştiriyoruz.

Haziran ayında ABD'de onaylanan yeni Alzheimer ilacı işe yarıyor mu? Nasıl çalışıyor? Hangi aşamadaki hastalar için faydalı? Maliyeti ne? Nörolog Prof. Hakan Gürvit ile konuştuk.

Casus yazılım nedir, nasıl çalışır? Telefonunuzdaki yazışmalara her isteyen casus yazılımlar sayesinde ulaşabilir mi? Kişisel bilgilerimizi nasıl koruyabiliriz? Konuğumuz bilgisayar bilimci Prof. Tuna Tuğcu anlatıyor.

Freud'a göre düşleri nasıl yorumlayabiliriz? Düşlerin sembolik olması ne demek? Psikanaliz, düşlerin içeriği konusunda ne diyor? Talat Parman'la "Uyku-Rüyalar" serimiz devam ediyor. 

Rüyalarımızın bir anlamı var mı? Rüyaların oluşturulması ve yorumlanmasında, beyin sapı ve korteks arasındaki ilişki. Açık Bilinç’te Prof. Hakan Gürvit ile Uyku-Rüyalar serisinin 9. programı.

Rüyaların fizyolojisiyle rüya yorumu arasındaki tartışmalı ilişki nereden kaynaklanıyor?

Nörobiyologlar ile Psikanalistler niçin ve hangi konuda anlaşamıyorlar?

1999 Marmara depreminin 22.yılı haftasında, Altın Saatler programının yapımcılarından, afet gönüllülüğü eğitimcisi Elvan Cantekin ile konuşuyoruz.

2021’de, yani Marmara depreminin 22. yılında, 1999'a oranla neler öğrenmiş durumdayız? Depreme daha hazırlıklı mıyız? Yeterli mi? Başka neler yapmamız gerek? Bugün itibarıyla deprem olasılığı ne, öngörüler neler?  Açık Bilinç’te, Kandilli Rasathanesi’nden Dr. Doğan Kalafat ile konuşuyoruz.

Bir gece yarısı cinayet işleyen birinin, uyku bozukluğu teşhisi sayesinde beraat etme şansı var mı? Uyurken veya uyumaya çalışırken yaşadığımız sorunlar neler? Uykusuzluk, kabuslar, uykuda yürüme, bedensel ve zihinsel arızalar. Açık Bilinç’te uyku patolojileri uzmanı Prof. Derya Karadeniz Uyku-Rüyalar serisinin yedincisi.