Güven Güzeldere
Uyuduğumuzda bedenimizde neler oluyor? Uykunun aşamaları neler? Uyumadan yaşayabilir miyiz, ne kadar uyumalıyız, uykuyu önemli kılan şey ne? Açık Bilinç’te Prof. Ertan Yurdakoş ile Uyku-Rüyalar serisinin altıncısı...
Gece-gündüz ritimleri nedir? İçimizde bu ritimleri düzenleyen bir "biyolojik saat" mi var? Işığın uyku ve duygu durumumuz üzerindeki etkileri. Açık Bilinç’te Prof. Reşit Canbeyli ile Uyku-Rüyalar serisinin beşinci bölümü…
Bilişsel bilinçdışı nedir? Freud'un bilinçdışı kavramıyla ortak yanları, farkları neler? İçimizde saklı bir bilgisayar mı var? Bilinçdışımız neler yapmamızı mümkün kılıyor? Açık Bilinç’te Uyku-Rüyalar serisinin dördüncü bölümü...
Bilinçdışı nedir? Bu kavram Freud ile mi ortaya çıktı? Bilinçaltı mı, bilinçdışı mı? Bilişsel bilimin araştırdığı bilinçdışı, Psikanaliz'deki kavramla aynı mı? Açık Bilinç’te uyku-rüyalar serisinin üçüncüsü.
Uykunun bir işlevi var mı, gerekli mi? Uyumazsak ne olur? Rüyaların uykuyla ilişkisi ne? İnsan rüya gören tek canlı mı? Uyku araştırmaları Tıp alanında nasıl meşrulaştı? Açık Bilinç’te uyku ve rüyalar serisinin ikinci bölümü...
Bu hafta, çok ilginç ve renkli sorular ele alacağımız yeni bir seriye başlıyoruz: Uyku ve Rüyalar. Açık Bilinç’te, Fizyoloji, Nörobilim, Psikanaliz, Psikoloji ve Felsefe açısından, "gece hayatımız".
Altuğ Güzeldere, Mahir Ilgaz ve Güven Güzeldere’nin birlikte hazırlayıp sundukları İstanbul’dan Gelen Telefon programının 109. haftasında, 2 Haziran 2021 tarihinde kaybettiğimiz Kalan Müzik’in kurucusu Hasan Saltık anıldı.
Ev hayvanları bizi, bizim onları anladığımızdan daha iyi anlıyor olabilir mi? Kedilerin, köpeklerin bakış açısıyla insanlar. Açık Bilinç’te veteriner hekim, ve hayvan refahı ve davranışları uzmanı Doç. Dr. Yasemin Salgırlı Demirbaş ile konuştuk.
Tilkiler evcilleşebilir mi, tilkiden "ev hayvanı" olur mu? Köpeklerin evrimsel tarihi ve insanlarla ilişkisi, tilkilerden ne şekilde farklı? Açık Bilinç’te, 40 senelik büyük bir Sovyet projesinin hikayesi.
Hayvan hakları nedir, neden gereklidir, niçin toplumsal bir mesele olarak görülmeli? Hayvan sömürüsü, iklim, ekoloji, veganlık. Hayvan-insan ilişkileri serisinin 5. bölümünde, “Türlerin Yaşam Hakkı” programının yapımcıları Işıl Karaelmas ve Melike Dirikoç konuk oluyor.
Diğer ayrımcı tutumlarla benzerlikleri, farkları neler? Türcülük, hayvanların hangi nitelikleri üzerinden savunuluyor? Sorunları neler? Açık Bilinç’te hayvan-insan ilişkileri serisine bu 4. bölümle devam ediyoruz.
Hayvanlar birer makine mi? Bu iddia nereden ve niçin çıktı, ne anlama geliyor? Makine-hayvanlar görüşünün felsefi ve ahlaki sonuçları neler; bu kimler açısından "kullanışlı" bir görüş? Açık Bilinç’te hayvan-insan ilişkileri serisine bu üçüncü bölümle devam ediyoruz.
Ülkemizin ilk çağdaş ressamlarından Mihri Müşfik Hanım kimdi, neler yaptı, dünyada hangi eserleriyle tanındı? Vakayiname’de, bilimde ve sanatta kadınlar serisinin üçüncü programında, Nur Güzeldere anlattı.
Mikroskopla görülebilen küçük hayvancıkların keşfi Hristiyanlık dünyasını nasıl ve niçin sarstı? Yaratılış hikayesi; hayvanlarda beden, ruh, rejenerasyon. Açık Bilinç’te hayvan-insan ilişkileri serisine devam ediyoruz.
Hayvanlar, insanların nesi olur? Uzak-yakın akrabalarımız mı, ötekimiz mi? Açık Bilinç’te: Hayvan zihinleri çalışmaları hangi aşamalardan geçti, şimdi nerede; bu konu felsefi ve etik sorular için niçin önemli?
Ülkemizin ilk doktoralı akademisyenlerinden kimyacı Remziye Hisar kimdi, nasıl yaşadı, neler başardı? Bilimde ve sanatta öncü kadınlar serisinin ikinci programında, Prof. Ali Alpar anlatıyor.
"Babun tipi liderlik sistemi" nedir? Babunlar bazı ortak kararlarını katılımcı bir yöntemle nasıl alıyorlar? Açık Bilinç’te, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçtiğimiz referandumun 4. yıldönümünde, karşılaştırmalı bir analiz.
Cumhuriyet'in öncü kadınları kimler? Neler başarmışlar? Ortak özellikleri ne? Niçin layık oldukları kadar tanınmıyorlar? Bilimde ve sanatta kadınlar serisinin ilk programında gazeteci, yazar Özlem Özdemir anlatıyor.
Lezzete ilişkin yargılar ne kadar nesnel ve/ya ne kadar öznel? Gastronomide doğrular ve kişisel tercihler arasındaki denge nasıl tutturulabilir? Açık Bilinç’te gastronomi uzmanı yazar Vedat Milor, uzmanlığı ve kişisel deneyimleri ışığında anlatıyor.
Bütün canlılar niçin şekerli besinleri sever? Koku evrenimizi belirleyen reseptörlerimiz nasıl çalışıyor? Bireyler arasında farklar var mı? Genetik yapımız, lezzet dünyamızı ne ölçüde şekillendiriyor? Dr. Ömer Gökçümen anlatıyor.
Boğaziçi Üniversitesi elit mi, elitist mi? Elitlik söyleminin rolü ne; siyasette nasıl kullanılıyor? Siyaset bilimciler Aysuda Kölemen (Bard College) ve Ertuğ Tombuş (Humboldt Üniversitesi) ile konuştuk.
Limon insan zihninden bağımsız olarak ekşi midir? Niçin acı severiz? Köpekler de sever mi? Tat hakkında nesnel doğrular var mı? Açık Bilinç’te, lezzete dair felsefi, bilimsel, ve pratik sorular serisine bir giriş yapıyoruz.
Tütü, korse, ayak bağı: Kadınlar için erkeklerin tasarladığı aksesuarlar. Bale tarihinde giysilerin tasarımı, kadın hakları konusunda ne söylüyor? Açık Bilinç’te Prof. Pınar Aydın O'Dwyer ile konuştuk.
Kadın hareketinin dünyada ve Türkiye'de ulaştığı yer, bugünü ve yarını. Kadınların hak mücadelesinde erkeklerin yeri ne olmalı? Sorunlar, öneriler, olası çözümler. Açık Bilinç’te gazeteci ve yazar Elif Key ile konuştuk.
Vakayiname’de sosyal psikoloji açısından grup dinamikleri, güç eşitsizliği, ve kutuplaşmayı Prof. Melek Göregenli anlattı.
"Değerler" nedir? "Değerler" ile değer yargılarının farkı. "Değerler" konusu, toplumsal kutuplaşma açısından niçin önemli? Ülkemizde Felsefe alanının gelişmesi için en çok emek vermiş akademisyenlerden, Türkiye Felsefe Kurumu başkanı Prof. İoanna Kuçuradi ile konuştuk.
Feminizm nedir? Dünyada, Osmanlı'da ve Türkiye'de kadın hakları hangi aşamalardan geçti? Kadın hareketinin bugünü ve yarını. Açık Bilinç’te, hukukçu, siyasetçi, kadın hakları aktivisti, aynı zamanda söz yazarı, besteci, ve belgesel film yapımcısı Filiz Kerestecioğlu anlatıyor.
Boğaziçi Üniversitesi'nde neler oluyor? Öğrencilerin ve öğretim üyelerinin yaklaşık bir buçuk aydır sürmekte olan haklı mücadelelerini, Doç. Dr. Zeynep Uysal ve Türkü Sakarya aracılığıyla, kendilerinden dinliyoruz.
Vitaminler ve besinsel katkı maddeleri yararlı mı, gerekli mi? Bilimsel çalışmalar ne diyor? Tıp sektöründe metalaşma ve sahtekarlık. Kardiyoloji ve İç Hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Mehmet Emin Korkmaz ile konuşuyoruz.
Covid-19 ile birlikte Letarjik Ansefalit ("Uyku Hastalığı") salgını da kapımızda olabilir mi? Tıp tarihçisi Doç. Dr. Fatih Artvinli, yüzyıl öncesinin arşivlerini inceleyerek yorumladı.