Seçil Türkkan

Malatya Arapgir’e bağlı Saldek köyünde çıkarılması planlanan demir madeni, köyün ciddi bir alanını kaplıyor. Köylü “Cerattepe gibi olmak istemiyoruz” diyor.  Çevresel Etki Değerlendirme Raporu eksiklerle dolu olan maden projesinin Halkı Bilgilendirme Toplantısı, 29 Kasım'da yapılacak. Avukat Özmen'e göre bu toplantının kışa denk gelmesi bir strateji. 

Türkiye'de iyiliğin de kötülüğün de her çağda inadı baki, buna şahitlik ediyoruz. İki taraftan biri mutlaka kazanacak demeyeceğim ama bu süreçte mücadele eden insanların inadını düşününce de mutlaka  ve gönül rahatlığıyla "Bir başka tarih yazılacak" diyebiliyorum. "Soma Nöbeti" bu zamanda ülkede bir haberi takip etmenin benim için yeni bir formülüydü, Türkiye'ye yaratıcılığımızı tetiklediği için teşekkür ediyorum.

Soma'nın bir enerji havzası olarak ilan edilmesiyle paralel okunabilecek Soma Katliamı Davası kararı birbirlerini tamamlıyorlar gibi gözüküyor. Tarımın sistemlice bitirilmesiyle madenciliğe mahkum edilen kentte, ölümler de doğa da yok sayılacak gibi gözüküyor. 

301 işçinin hayatını kaybettiği Soma Maden Faciası'nın ardından 3 yıldır süren Soma Davası'nda karar açıklandı. 51 sanığın yargılandığı davada sadece tutuklu olarak yargılanan 5 sanık için taksirle ölüme sebebiyet verme nedeniyle 15 yıl ile  22 yıl arasında değişen hapis cezası verilirken Soma A.Ş'nin eski patronu Alp Gürkan beraat etti. Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan hakkında 3 yıl süreyle madencilik faaliyetlerinde bulunmama cezası verildi. Davayı izleyen Seçil Türkkan Açık Gazete'de konuğumuz oldu, davanın tarihçesini, iddianameyi, verilen kararı, ailelerin ve avukatların 3 yıl sonra gelemeyen adalet karşısındaki tepkilerini ve bundan sonrasını konuştuk.

301 işçinin can kaybı ile sonuçlanan Soma Katliamı'nın son duruşması bugün yapılacaktı; ancak  51 sanığın yargılandığı davanın karar duruşması mahkeme heyetinden bir hakimin rahatsızlığı dolayısıyla 11 Temmuz Çarşamba gününe ertelendi. Soma'da hayatını kaybeden işçilerin aileleri bu karara tepki göstererek, Çraşmaba gününe kadar duruşmanın yapılacağı Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi'nin önünden ayrılmayacaklarını açıkladılar. Seçil Türkkan Soma'dan izlenimlerini bizimle paylaştı.

Soma Nöbeti'nin Haziran 2018'i tam da tutukluların savunmalarının alınacağı aya denk geldi. Bu ay duruşmadan bir adım uzak kalıyoruz, uzaktan izliyoruz. Başka bir konuya, "Kürek Kürek Türkiye"ye eğiliyoruz. Veli Buğaç 3 yıldır Türkiye sularını "Bir daha Soma olmasın" diye kürekliyor. Buğaç'la bu deniz protestosunu konuşuyoruz.

Türkiye'de özelleştirme dalgası bu kez içine bir de Soma'da 301 işçinin öldüğü,139 milyon ton kömür rezervi barındırdığı iddia edilen sahayı vurdu. Türkiye Kömür İşletmeleri ihaleye çıktı. Maden Mühendisleri Odası'ndan görüşlerine başvurduğumuz Ayhan Yüksel, Soma katliamından tam 4 yıl önce aynı saha için yetkilileri uyardıklarının altını çiziyor. Bu sözler, geçen dört yılın ardından ölümlerden  ders alınmadığını kanıtlıyor.    

Bundan 48 ay önce gerçekleşen Soma Katliamının görülen 21. duruşmasında sona yaklaşıldığını bir adım daha hissettiğimiz günlerdeyiz. Gelişmeleri Avukat Evren İşler ile değerlendirdik. 

Soma Davası'nı ve hak mücadelesini takip ettiğimiz Ayın 13'ü programında bu kez kalabalık bir grubu telefonda ağırlamaya çalışıyoruz: Yırca Hanımeli.

Soma Nöbeti'nde bu ay, TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi'nden Helil Kinay ile Soma'daki yüksek hava kirliliğini konuştuk

9 Ocak 2018'de görülecek 20. celse duruşmasından önce Soma'daki ​güzel​ bir gelişmeye değiniyoruz. Bundan yaklaşık iki ay önce Soma Emekçi Kadınlar Kooperatifi​ kuruldu. Kooperatifin başkanı Aysun Gökçe'yle konuştuk. Üreticiyle tüketiciyi buluşturuyorlar, kendi salçalarını, tarhanalarını, turşularını reçellerini satıyorlar.

Soma davasında mahkeme heyeti değişikliğinden sonra gelen hakimin ilk icraatı, tutuklulardan biri olan, tüm vardiyaların amiri Mehmet Ali Günay Çelik’tahliyesine karar vermek olurken, diğer icraatı eski heyetin çöpe attığı ve Müge Anlı’nın ‘polisin çözemediği’ cinayetleri aydınlattığı programında dillendirilen ‘sabotaj’ iddiasını yeniden araştırmak olacak. ​Ailelerin avukatları redd-i hakim talebinde bulunurken, avukatlara göre bu durum, açıkça hakimin tutukluların yanında olduğuna işaret.​ 20. celse 9 Ocak 2018'de görülecek. Avukat Can Atalay ile konuştuk.

İnsan vücudundaki hücre sayısı 10 trilyon iken, bağırsakta yaşayan bakteri sayısı toplamda 100 trilyon. Bu durum insanları hücrelerin yaşattığı gerçeğinin yanına, bakterilerin de bu yaşam sürecinde ciddi bir katkısı olduğunu koyuyor.

Ayrıntı Yayınları Yakın Tarih dizisinden çıkan, Uğur Şahin Umman ve Onur Yıldırım'ın kaleme aldığı “Çizmelerimi Çıkarayım mı?” adlı, 13 Mayıs 2014 Salı günü yaşanan Soma İşçi Katliamı’na odaklanan belgesel-anlatı-araştırma kitabı, Soma'nın neden bir cinayet olduğunu bağımsız gazetecilik faaliyetiyle anlatıyor. 17 Ekim Salı günü yeni 'atanmış' mahkeme heyetiyle görülecek Soma davası ise bizi yeni bir eşikle buluşturuyor; Bu Salı'ların bir anlamı var mı?

85 bin toksik kimyasaldan sadece yüzde 7'si için bir araştırma yapılmış durumda. Hollanda ve Almanya ise Romanya'dan ithal ettiği yumurtalarda sinek ilacı ya da bit öldürücü ilaç kalıntısı olduğu için hepsini iade ediyor, toplatıyor. AB'nin kısıtlı sayıdaki ülkesi şimdilik bu skandalla çalkalanırken, Türkiye bu zincirden uzak kalabilir mi? Açık Sofra'da konuştuk

2017 Yaz Kararnamesi ile mahkeme heyeti değişen Soma'da bir bakıma beklenen gerçekleşirken akıllarda çeşitli biçimleriyle aynı soru var: Yeni gelen hakimin 3 yıllık, üstelik adaletli yürüyen bir mahkeme sürecinin adaletli karar vericisi olması mümkün mü?

Mahkeme heyeti üzerinde soruşturma baskısı kurulan Soma Davası'nın karar duruşması 16 Nisan Anayasa Değişikliği Referandumu'ndan 2 gün sonraya ertelenmişken, taraflı davrandığı gerekçesiyle şikayet edilen fakat hakkında soruşturma izni verilmeyen "Hayata Dönüş Operasyonu" avukatlarından İhsan Sartık müdahil oldu. Davanın miladını oluşturan bu gelişmeler ışığında Avukat Can Atalay ile birlikte Soma'yı değerlendirdik.

Bu programda Soma'ya uzanıyoruz ve AFAD yardımlarıyla kurulan Soma Çocuk ve Gençlik Gelişim Merkezi'nden Selami Özdemir ile konuşuyoruz. Özdemir tam da açıklamasa bile Soma'daki kaynaklarımıza göre Belediye, Kaymakamlık ve Valilik, kurulan merkeze olan desteklerini kesmiş durumda ve şimdi 2 bin öğrencisi olan 7 katlı merkez çalışmalarına devam edebilmek için destek bekliyor. 

Soma katliamı davasında Can Gürkan’ın avukatları hakimler hakkında soruşturma açıldığını iddia etti. Soruşturma açıldığına dair hakimlere herhangi bir bilgi ulaşmazken, Adalet Bakanlığı konuyla ilgili bilgi vermeyi reddetti. Somalı ailelerin avukatları, karar duruşmaları yaklaşırken bunun yargıyı etkileme hamlesi olduğu görüşünde.

Bu ayın Soma Nöbeti'nde, Eynez'de 301 işçinin hayatını kaybettiği madendeki işçilerden Uğur Çolak'ın annesi Gülsüm Çolak ile konuştuk. 

Soma’da kömür ile bitirilen tütüncülükten sonra bu kez Organize Sanayi Bölgesi ile işsizliğin bitirileceği iddia ediliyor. 914 bin m2’lik tarım arazisine Organize Sanayi Bölgesi geliyor.

Soma Kömür İşletmeleri Yönetim Kurulu Başkanı Alp Gürkan’ın Soma dava dosyasına dahil edilmesinden sonra bir iyi haber daha emsal kararlar arasında yerini aldı; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı manevi tazminata mahkum oldu. Avukat Cihan Türsen'le, bakanlıkların hesap verme yükümlülüğüne dair bu iyi haber hakkında konuştuk.

Soma Katliamı’nın duruşması bilirkişi raporunun çıkmaması nedeniyle 23 Ağustos’a ertelenirken, tutuklu sanıklar “Olanlar FETÖ’nün işi” savunması yapadursun, Soma’da çocuklar yaz okulunda bir hayat inşa ediyor, hem de çimler üzerinde. 

İBB gerekli tüm çalışmanın yapıldığını iddia etse de ortaya herhangi bir belge koymaması ve hazırlığı Mayıs 2016'da yapılan proje için Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'ndan da izin alınmış olması gerekliliği, içinde olduğumuz süreçle değerlendirilince dikkat çekiyor. Kabataş Martı Projesi için ya gerekli hazırlıklar yapılmadı ya da yapılmış gibi geçiştiriliyor. İstanbul Kent Savunması'ndan Deniz Özgür konuğumuzdu.

Katliamların hemen ardından, hayatını kaybedenlerin ortaya çıkmaya başlayan hikâyeleri. Zaman geçtikçe azalmaya başlayan hikâyeler ve yerini dava güncellemelerine bırakan ajans haberleri. Soma Katliamı ve haberlerinin 'okunma' oranlarını Diken, Evrensel ve BirGün Gazetesi internet editörleriyle konuştuk. 

HSYK kararnamesiyle savcısı değişen Soma Davası Temmuz’da hazırlanacak bilirkişi raporunu bekliyor. Yeri değişen savcı, bilirkişi heyetinden Alp Gürkan’ın da sorumluluğunun tespitini istedi, soruşturma Gürkan’a kadar genişleyebilir. 

Soma Katliamı'nın 2. yılında Avukat Can Atalay ile dava sürecini konuştuk. Mahkeme heyetinin değişmesi en büyük endişe.

40 gün önce "Türkiye’nin en güvenli madeni raporu verilen” Eynez’de, 26 yaşındaki oğlunu kaybeden İsmail Çolak, şimdi Kozluören’de yapılması planlanan termik santralın karşısında duruyor. “Devletin madende öldüremediğini, Kolin termikle öldürecek,” diyor. Kayrakaltı’nda 12 işçinin işten çıkarıldığını da iddia ediyor. 

Termik santraldan kaçmak için zeytin ağaçlarını kaybeden Yırca'dan bu kez otoyol ve hızlı tren geçecek. Ağaç kesimlerinin başladığı ilçelerden Kırkağaç'ta ise Erdem'e göre şimdiden 600 bin zeytin kesildi. Açık Gazete'de yayımlanan  Soma Nöbeti: Ay'ın 13'ü köşemizin 6. bölümünde Tütün-Sen Genel Başkanı ve Çiftçi-Sen Genel Sekreteri Ali Bülent Erdem ile konuştuk.

Açık Gazete'de “Ayın 13’ü: Soma Nöbeti” köşesinde CHP Manisa Milletvekili Özgür Özel ile Maden Kazalarının Araştırılması Komisyonu'nun çalışıp bir sonuç raporu hazırlamasına rağmen, bu raporun nasıl kullanılmadığını konuştuk. 301 maden işçisinin ölümünden sonra kurulan araştırma komisyonu, tutanaklara göre 6 ay içinde toplam 79 saat 10 dakika çalıştı. Hazırlanan 130 sayfalık rapor henüz meclis gündemine bile gelemedi.