Açık Bilinç'te Güven Güzeldere, primatlar ve primatların bilimsel çalışması primatolojiyi Aslıhan Niksarlı ile değerlendiriyor.
Evrim kuramı tartışmalarında, Bilim Felsefesi ve Hesaplamalı Bilimler / Mühendislik'ten sonra bu hafta odağımız Primatoloji. Aslıhan Niksarlı'nın yayıma hazırladığı ve yazarları arasında olduğu, Ginko Bilim'den yeni çıkmış olan Primatların İzinde'ye referansla konuşuyoruz.
Primatlar kimler?
Biyolojik sınıflandırmaya göre, primatlar başlığıyla çok geniş bir yelpazede yer alan canlılar arasında biz insanlar da varız. Eski ve yeni dünya maymunları, goriller, orangutanlar, şempanze ve bonobolar da var. Hem benzeşiyoruz ama hem de her tür birbirinden farklı niteliklere sahip.
Primatoloji, ülkemizde yaygın bir çalışma alanı sayılmaz. Maymunlar ve büyük primatları görmek de yalnızca hayvanat bahçelerinde mümkün. Konuğumuz Aslıhan Niksarlı, programımıza Afrika'dan bağlanarak orada yapmakta olduğu araştırmalardan söz ediyor.
Primatların çoğu, iklim krizi ve yasal olmayan avlanma yüzünden yaşamsal tehdit altında. Bunun yanı sıra, örneğin şempanze yavrularının bütün sevimlilikleriyle filmlerde ve sosyal medyada kullanıldığını da görüyoruz. Ama bir şempanze yavrusuna ulaşmak için, o ailenin bütün diğer bireylerinin öldürüldüğünü büyük ihtimalle bilmiyoruz.
Aslıhan Niksarlı'nın kendi araştırma sorusu, şempanzelerin insanlara benzer bir biçimde müzikal tercihleri olup olmadığı. Şempanzeler insan eliyle yapılmış müzikten hoşlanıyorlar mı? Ritim duyguları var mı? Hangi tür müzikleri tercih ediyorlar?
Yalnız morfolojik açıdan değil, zihinsel melekeler açısından da diğer primatlarla insanlar arasında kısmi bir benzerlik ve süreklilik olduğunu biliyoruz. Bu süreklilik müzik alanında da kendini gösteriyor mu?
