Koronavirüsün genetik dizilimi, ne gösteriyor? Bu virüs bir "laboratuvar projesi" mi? Diğer virüslerle bağlantıları nasıl, genetik dizilim bilgilerinin ilaç ve aşı çalışmaları açısından önemi nedir?
Önceki haftalarda Prof. Selim Badur ile koronavirüsün bulaşma, enfekte ve hasta etme kapasitesini, viroloji ve immünoloji açılarından ele almaya çalışmıştık.
Bu haftaki referansımız olan genetik bilimi, virüsü tanımamız ve salgını anlamamızda çok önemli, yeni ve tamamlayıcı bir bakış açısı sunuyor.
— / —
Bu hafta ele alacağımız ilk soru:
Genetik dizilim nedir, bir organizmanın genetik dizilimi nasıl ortaya çıkartılır, bu bilgi bize ne sağlar?
Bugün Genetik Bilim sayesinde, 1918 İspanyol gribi günlerinde bilinmeyen çok önemli verilere sahibiz.
Koronavirüs diye bilinen SARS-COV-2 virüsünün hangi aile içinde yer aldığı, akraba virüslerle benzerlikleri, ve en önemlisi, bulaşma ve enfekte etme mekanizmaları hızla çözülüyor.
— / —
Bu genetik dizilim bilgilerinin ilaç ve aşı çalışmaları için çok faydalı olduğu açık.
Ama bunun ötesinde başka sorulara da cevap verebiliyor:
Koronavirüs, bir biyolojik silah olarak laboratuvarda yeni üretilmiş veya eski bir virüsten mutasyona uğratılmış bir organizma mı?
Cevap: Hayır.
Yani, dünyada ve ülkemizde çok rağbette olan komplo teorilerinin niçin doğru olmadığını, genetik dizilime bakarak, bilimsel bir kesinlikle saptamak mümkün.
Bu tür açıklamalar teknik detaylar içerse de, Dr. Kızıl bu karmaşık konuyu herkesin anlayabileceği bir dille aktarıyor.
— / —
Konuğumuzun araştırmalarını sürdürdüğü Almanya, Korona salgınıyla en iyi baş edebilen ülkeler arasında öne çıktı.
Bunu nasıl başardılar?
Türkiye, Almanya örneğinden ne öğrenebilir?
Bu da önemli bir konu. Vakit kısıtlaması dolayısıyla, bu soruya ileride ayrı bir program ayıracağız.
— / —
Haftaya, koronavirüs salgını üzerine konuşmaya devam edeceğiz. Bu kez konuğumuz, yine araştırmalarını yurtdışında, Boston College'da sürdüren bir başka mikrobiyolog, Dr. Emrah Altındiş olacak.
Salgının yayılışına ve önlem çalışmalarına, ABD ve Türkiye açısından bakacağız.