Bu hafta Açık Bilinç'te müzik algısı ve zamanlama mekanizmalarının evrimi serisine konuğumuz TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Psikoloji Bölümü’nden Dr. Özlem Çevik'le devam ettik.
Serimizin bir önceki programında piyanist Hande Akkan ritm ve ve tempo gibi müziğin temel unsurlarını anlatmıştı: Müziğin Temel Unsurları
Zamanı kodlamak, en basitlerinden en karmaşıklarına kadar bütün canlıların sinir sistemlerininde farklı düzeylerde gözlenebilen bir işlev. Bu programda konumuz, canlılar dünyasında ortak yönleri olan mekanizmaların evrimleşme sürecini incelerken üzerinde en çok çalışılan türlerden birisi olan, Drosofila.
1500'ün üzerinde alt türü olan ve meyve ya da sirke sineği olarak bilinen Drosofila ile yapılan araştırmalar, son yüzyılda pek çok Nobel ödülü kazandı.
Meyve sinekleriyle yapılan genetik araştırmalar üzerine güzel bir kitap önerisi: Jonathan Weiner'ın Zaman, Aşk, Bellek Kitabın Türkçesi Epsilon Yayınevi tarafından yayımlanmış.
Meyve sinekleri araştırmalarının genetik bilimlere katkısı üzerine iki kısa video:
https://www.youtube.com/watch?v=qDbJnFLl3kU
https://www.youtube.com/watch?v=C9FSf6nhDSc&t=7s
Peki, meyve sinekleri, müziğin temel unsuru olan ritm tutma kapasitesinin ve sinir sistemindeki mekanizmasının evrimi konusunda bize ne söyleyebilir? Örneğin, uyaranlara hızlı cevap vermeyi öğrenebilen meyve sinekleri, zamanlama kodlamasıyla uyaran ortaya çıkmadan hazır olmayı ya da tahmin içeren davranışta bulunmayı becerebiliyor mu?
Bu programda, meyve sineklerinde zamanlama üzerine araştırmalarını sürdüren Dr. Çevik ile canlılarda zaman kodlamasının önemini ve ritm kapasitesinin basit mekanizmalardan evrimleşmesini ele aldık.
Dr. Çevik'in bu konuda Ahmet Erden'le beraber yazdığı makaleyi okumak için tıklayın.
Dr. Özlem Çevik'in canlılarda duyuların ve dikkatin evrimi üzerine yaptığı TEDx konuşmasını da buradan izleyebilirsiniz: Duyuların ve Dikkatin Evrimi
Haftaya, canlılar dünyasında müzik algısı ve zamanlama kapasitesinin evrimi serisine, Koç Üniversitesi’nden Dr. Fuat Balcı ile devam edeceğiz.
