Müzikaller (III)

Programın açılışını Cléopatre: La Derniere Reine d’Egypte müzikalinden bir parçayla yaptık. 1984 doğumlu Fas asıllı Fransız oyuncu ve yorumcu Sofia Essaïdi,müzikalinin en dikkat çekici şarkılarından biri olan Femme d’aujourd’hui’yi seslendirdi. 2009-2010 yılları arasında sahnelenen bu eser, Mısır’ın son kraliçesi Kleopatra’nın hayatını ve tabii ki onun César’la yaşadığı aşkı konu alıyordu. Müzikalde Jules César’ı, Véronique Sanson ve Stephen Stills’in oğulları Christopher Stills canlandırmıştı.

Margaret Mitchell’in sinemaya da uyarlanan Gone with the wind (Rüzgar gibi geçti) adlı romanından esinlenilerek ortaya çıkan 2003 tarihli Autant en emporte le vent müzikalinin yapımcılığını pek çok başarılı müzikale imza atan Albert Cohen ve Dove Attia üstlenmişti. Müzikaldeki şarkılar ise Gérard Presgurvic’e aitti. Oyunda Scarlett O’Hara karakterine Presgurvic’in on sekiz yaşındaki kızı Laura hayat vermişti. Rhett Butler ise günümüzün popüler tenorlarından Vincent Niclo tarafından canlandırılmıştı. Müzikal sahnelenmeden önce, Margaret Mitchell’in romanın, dolayısıyla romanın 1939 tarihli sinema uyarlamasının ırkçı unsurlar içermesi nedeniyle birçok polemiğe de neden oldu. Köle ticareti mağdurlarının mirasçıları birliği yayınladığı bildiride eserde bir insanlık suçu olan köleliğin önemsizleştirildiğini, basitleştirildiğini ve karikatürize edildiğini savunarak Presgurvic’e karşı olan hoşnutsuzluğunu dile getirdi. Tartışmalar en nihayetinde, organizatörler ve birliğin ortak bir zeminde buluşmasıyla son buldu. Gazeteci Saïd Aït-Hatrit "Birlik, üç yapımcı ve siyahi oyuncularla ilk görüşmeden itibaren, kölelerin anısını hiçbir şekilde lekelemek istemeyen iyi niyetli insanlarla karşı karşıya olduğunu anladı” ifadelerini kullanırken yapımcılardan Dove Attia konuyla ilgili: “O zamandan beri bu konu hakkında çok şey okudum ve romanın uyarlanması kararının siyahi toplumu şoke etmiş olabileceğini anlıyorum. Birlik bizi uyarmakla çok iyi etti” sözleriyle bir anlamda tepkileri haklı bulduğunu belirtti. Bunun yanı sıra her gösterim öncesinde: “Hikâyenin, bir trajediye sahne olan Amerika’nın Güney bölgesinde geçtiği ve köle ticaretinin, Mayıs 2001'de Fransa tarafından Taubira Yasası olarak bilinen bir yasayla insanlığa karşı suç olarak kabul edildiği” hatırlatılarak tartışmaların ve yanlış anlaşılmaların daha da büyümesi engellendi. Müzikalin en dikkat çeken parçalarından biri; eserde Big Sam karakterini canlandıran Joël O’Cangha ve Mama rolündeki Dominique Magloire'ın seslendirdiği  Être noir'dı. Parçada: “Siyahi olmak, kimseye inanmamaktır, Siyahi olmak, onlara verdiklerimiz yüzünden borçlu olmaktır, Siyahi olmak, yaşlı gözlerimizi indirmektir, Tanrı'ya dua etmek ve ruhlarımızı ona sunmaktır” sözleriyle milyonlarca insanın yalnızca ten renkleri nedeniyle yüz yıllar boyunca maruz kaldığı haksız muameleyi ve yaşadığı acıları dile getiriyordu ikili. Müzikalin öne çıkan bir diğer parçası ise Joël O’Cangha'nın seslendirdiği Tous les hommes'du. 

Barbara, ilk kez 1986’nın Ocak ayında sahnelenen  Lily Passion müzikalindeki şarkıların yazımına 1982 yılında başlamıştı ve bu onun bazen ortaya çıkacak sonuçtan şüphe duymasına yol açacak uzun ve zahmetli bir süreç olmuştu. Söz konusu süreç boyunca ünlü Starmania müzikalinin şarkı sözlerini yazan Luc Plamondon da destek olmuştu Barbara’ya. Sadık dostu ve müzisyeni Roland Romanelli de bazı parçaların bestesi için ona yardım etmişti. Bir katille bir şarkıcısının karşılaşmasını konu alan bir müzikaldi Lily Passion. Her gece, şarkıcının şarkı söylediği şehirlerde cinayetler işleyen ve kurbanlarının cesetlerinin üzerine bir mimoza dalı bırakarak imzasını atan David isimli katili Gérard Depardieu, Lily Passion adındaki şarkıcıyı da Barbara canlandırıyordu. Yapımcılığı Pierre Strosser tarafından üstlenilen müzikal, prömiyerini 21 Ocak 1986’da yaptı. Paris’teki Zenith salonunda otuz beş kez sahnelenen gösteri, Rennes ve Roma’da da izleyici karşısına çıktı. Libération gazetesinin kendisiyle 1985’in Aralık ayında yaptığı bir röportajda, Lily Passion’un bir müzikal mi, şarkılardan oluşan bir tiyatro oyunu mu yoksa bir rock operası mı olduğu sorusuna: “Opera mı? Hayır. Ne olduğunu ben de bilmiyorum" yanıtını vermişti Barbara ve demo kasetlerini tarot kartları gibi dizerek: “Bunlardan bende en az bin tane var, üç yüz tanesi gösterinin tamamını içeriyor. Bir film editörü gibiyim. Farklı yerlerden sesler alıyorum, bir renk ekliyorum, gri ya da mavi bir ses. Bunun hayalini kurmaya başlayalı altı yıl oldu. Şarkı sözü dışında hiçbir şey yazmamıştım. Bu konuda eğitimim olmadığı için yaklaşık altmış senaryo yazdım. En sonuncusu prömiyerin olacağı akşamdan önce bitmeyecek” ifadelerini kullanmıştı.

Kanadalı söz yazarı Luc Plamondon, ilk kez 1979’da izleyici karşısına çıkan Starmania’nın olağanüstü başarısının ardından Frankofon ülkelerde müzikal denince akla ilk gelen isimlerden biri haline gelmişti. 1990’da yine Michel Berger ile birlikte La légende de Jimmy adlı müzikale imza atan Plamondon, 1998’de bu kez Richard Cocciante ile bir araya gelerek dünya çapında büyük yankı uyandıracak olan Notre Dame de Paris müzikalinin yaratıcılarından biri olacaktı. 2002’de modern bir külkedisi hikâyesi olarak tanımlanan Cindy müzikalindeki şarkıların sözlerini yazan sanatçı, son olarak 2012’de Céline Dion’un "Sans attendre" adlı albümüne iki şarkıyla katkıda bulunmuştu. Şarkı sözleri Plamondon imzasını taşıyan La légende de Jimmy müzikali, James Dean'in hayatı etrafında dönen bir opera-rock olarak tanımlanabilir. James Dean'e olan hayranlığı nedeniyle "Jimmy" lakabıyla anılan bir genç, idolünün mezarını ziyaret eder ve burada, Dean'e âşık olan Virginie ile tanışır. İkisi geceyi mezarlıkta geçirirken, iki hayaletle karşılaşırlar ve Révérend J.W ve Angelica adlı bu hayaletler James Dean'in hayatını gençler için yeniden canlandırır. Sabah olduğunda ise gençler hayallerinden vazgeçip birbirlerini gerçek anlamda sevmeye karar verirler. Müzikalin Paris versiyonunda Jimmy karakterini Renaud Hantson, Virginie’yi ise Diane Tell canlandırmıştı. 1992 tarihli Montreal versiyonunda ise Hantson’un yerini Notre Dame de Paris'den de hatırlayacağımız Bruno Pelletier, Tell’in yerini ise Luce Dufault almıştı. 

Gérard Presgurvic imzasını taşıyan 2001 tarihli Roméo et Juliette müzikali, William Shakespeare’in orijinal eserinden farklılıklar taşıdığı için eleştirmelerin pek hoşuna gitmemişti ama yine de seyircilerden büyük ilgi gördü ve albüm satışları milyonları buldu. Müzikalde Romeo’yu önce Damien Sargue bunun ardından da Vincent Niclo, Juliette’i ise önce Cécilia Cara bir süre sonra da Joy Esther canlandırmıştı. Yapımcılığını Dove Attia ve Albert Cohen'in üstlendiği, ilk kez 2000 yılında sahnelenen Les Dix Commandements (On Emir) müzikali ise, sahnede kaldığı yedi yıl boyunca toplamda bir milyon sekiz yüz bin izleyiciye ulaşmıştı. Eserdeki şarkıların besteleri Pascal Obispo, sözleri ise Lionel Florence imzasını taşıyordu. Mısır sarayında bir prens olarak yetişen Musa’nın, peygamberlik mertebesine yükselmesini ve Yahudi halkını yok etmeye çalışan firavunla mücadelesini anlatan müzikalin kadrosunda ise Daniel Lévi, Yaël Naim, Pedro Alves ve ve Ahmed Mouici gibi isimler bulunuyordu.

Sözleri Luc Plamondon, besteleri ise Romano Musumara imzasını taşıyan 2002 tarihli Cindy müzikali, modern bir Külkedisi hikâyesi olarak nitelenmişti. Müzikalde yakın zamanda ölen İrlandalı bir pilot ile hiç tanımadığı Kübalı bir annenin kızı olan melez Cindy karakterini 2000’li yılların başında, güçlü sesi sayesinde şöhrete kavuşan Lââm canlandırıyordu. Cindy üvey annesi ve kendisine kötü davranan kız kardeşleri Pétula ve Tamara ile birlikte banliyöde bir evde yaşıyor ve hayatı, annesi ve kardeşlerinden gizli şekilde, kılık değiştirerek gittiği bir gece kulübünde rastladığı ünlü rock şarkıcısı Ricky ile tanışmasıyla bambaşka bir hal alıyordu. Prömiyerini 2002’nin Eylül ayında yapan müzikal, basından oldukça kötü eleştiriler almış ve ticari anlamda da beklentileri karşılayamayarak birkaç ay içinde gösterimden kalkmıştı. Buna karşın oldukça başarılı parçalar da yer alıyordu bu eserde. Bunlardan biri de Lââm ile müzikalde Malcolm karakterini canlandıran Jay’in birlikte seslendirdiği Je l’aime en secret idi.

İlk kez 7 Kasım 2023’te, Dôme de Paris’de sahneye konulan Molière, L’opéra urbain müzikalinin yapımcılığını, La légende du Roi Arthur, Le Roi Soleil ve Mozart l’Opéra Rock gibi izleyici rekoru kıran gösterilerin yapımcısı Dove Attia üstlenmişti. 1642 yılında, o dönemde asıl adı olan Jean-Baptiste Poquelin’i kullanan Molière henüz yirmi yaşındayken başlayan hikâyede, ünlü oyun yazarına, PetiTom adıyla tanınan Kanadalı Tommy Tremblay hayat verirken Conti Prensini, 2020’de The Voice yarışmasını kazanan Abi Bernadoth, Molière’le birlikte Illustre Théâtre adlı tiyatro topluluğunu kuran Madeleine Bejart’ı ise, Morgan canlandırdı. Bir sene içinde dört yüz binin üzerinde izleyici toplayan müzikalindeki şarkılar da müzik platformlarında seksen milyonu aşan bir dinlenme sayısına ulaştı.