Kurak hava koşullarının mahsullere zarar vermesinin ardından zeytinyağı fiyatları rekor kırmaya devam ediyor.
Güney Avrupa’da uzun süre devam eden olağandışı kurak hava koşullarının mahsullere zarar vermesinin ardından, zeytinyağı fiyatları rekor kırmaya devam ediyor. Avrupa’da fiyatlar ilk olarak Eylül ayında kilogram başına dört Euro’nun üzerine çıkarken, dünyanın en büyük üreticisi İspanya'nın yanı sıra İtalya ve Portekiz'de artan sıcaklıklar ve yağış eksikliği nedeniyle fiyatlar kilogram başına yedi Euro’nun üzerine çıktı. İspanyol yetkililer, sıcak hava dalgalarının ve su kıtlığının yıkıcı etkilerinin iklim değişikliğiyle mücadelenin aciliyetini gösterdiğini söylüyor. Yükselen fiyatlar zeytinyağının temel bir ürün olduğu ve ekonomi üzerinde büyük bir etkiye sahip olduğu İspanya'da sıcak bir konu.
Av kararlarında aynı yanlışlar yapılmaya ısrar ediliyor
Mecliste soru önergesi. DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı Doğa Hakları ve Çevre Politikaları Başkanı Evrim Rızvanoğlu, nesli tükenmekte olan hayvanların avlanması hakkında, Tarım ve Orman Bakanı’nın yanıtlaması istemiyle soru önergesi iletti. Önergede, “Biyolojik çeşitliliğin devamlılığını sağlayan, ekosistemlerin işleyişini anlamamıza ve doğal süreçleri incelememize katkıda bulunan yabani bitki ve hayvan türleri, dünyamızın önemli bir parçası ve korunması gereken değerli bir miras. Ekosistemin korunması için av ve avcı dengesi, diğer bir deyişle koruma ve avlanma dengesi, yabani bitki ve hayvan türlerinin korunmasının önemli bir bileşeni. Bazı türlerin popülasyonu Yaban Hayatı Yönetimi denen, denetimli ve bilimsel temele dayalı avcılıkla kontrol edilebilir ve ekosistemin dengesi korunabilir. Ancak, bu sürece bilimsel temellere dayanmayan verilerle yapılan müdahaleler, bazı nesli tükenmekte olan türlerin yok olma tehdidi altına girmesine neden olmakta. Yabani bitki ve hayvan türlerinin korunması ve avcılığın sürdürülebilirliği arasındaki dengeyi sağlamak için nitelikli yöntemler ve güvenilir bilimsel verilere dayalı envanter çalışmaları önemli. Bu çalışmalar, nesli tükenme tehlikesi altındaki türlerin belirlenmesi, popülasyonlarının izlenmesi, yaşam alanı kaybı ve diğer tehditlerin değerlendirilmesi gibi konuları kapsamalı. Nitelikli ve güvenilir verilere dayanarak yapılacak doğru analizler, av kararlarının bilimsel temellere uygun şekilde alınmasını sağlayacak. Tarım ve Orman Bakanlığı, ekolojik dengeyi korumak ve sürdürülebilir avcılığı sağlamak gerekçesiyle bazı hayvan türlerini ava açabilmekte. Ancak Bakanlığın elindeki, nesli tükenme tehdidi altında olan hayvanlarla ilgili nitelikli veri ve envanter çalışmalarının yeterli olmadığı bilinmekte. Yerel mahkemeler ve Danıştay tarafından bu veri eksiklikleri gerekçe gösterilerek, av ihalelerinin iptal edildiği bilinmekte. Ancak yargı kararlarına rağmen Bakanlık, aldığı av kararlarında aynı yanlışları yapmakta ısrar etmekte ve hukuka aykırı yeni durumların ortaya çıkmasına neden olmakta. Bu durum, milli değerimiz olan ve nesli tükenmekte olan hayvan türlerinin devamlılığını tehlikeye sokmakta,” dedi.
Son 63 yılın en yüksek yağışları
Verilere göre Karadeniz’de Nisan-Haziran ayı yağışları, son 63 yılın en yüksek seviyesinde oldu. Ancak yağışlara karşın yine de kuraklık riski var. Küresel ısınmayla birlikte atmosferdeki enerji artıyor, su döngüsü hızlanıyor, sel ve kuraklık birlikte varoluyor. Son dönemlerde artan ani ve yerel yağışlar, bölgede sel, taşkın, heyelan ve kaya düşmelerine neden oluyor. Yağmurlu günlerin iyi değerlendirilip, kuraklığın olumsuz etkilerini azaltacak planlamaların yapılması gerektiğini söyledi. Karadeniz Teknik Üniversitesi (KATÜ) Heyelan Uygulama ve Araştırma Merkezi Üyesi Prof. Dr. Turgay Dindaroğlu, kuraklık ve sel döngüsünün beraber hareket ettiğini belirterek, “Daha önceki iklim haritasını incelediğimiz zaman özellikle 2023 yılı Ocak ayında, geçen senenin Ocak ayına göre yaklaşık olarak %80 oranında yağışta düşüş olduğunu gördük. Bu ciddi bir oran. Kuraklığa alışmamız, kuraklıkla beraber yaşamayı öğrenmemiz gerekiyor. Bunun için kuraklığın olumsuz etkilerini azaltacak faaliyetler, özellikle planlamalar yapmamız gerekiyor. Önümüzdeki günlerde tekrar kurak bir döneme giriş yapacağız. Dolayısıyla şu anda mevsimsel olarak yaşadığımız bu yağmurlu günleri iyi değerlendirmemiz lazım. Bunun için yer altı su barajlarının yapılması önemli. Bir diğer önemli husus ise işletmelerimizin peyzaj ve rekreasyonda şebeke suyunu değil yağmur hasadından elde ettikleri suyu kullanmaları önemli ve değerli. Diğer önemli nokta ise bu bireysel kullanımda insanların günlük yaşamında her zaman olduğu gibi suyu daha verimli kullanmalarını tavsiye ediyoruz,” diye konuştu.
Son 120 bin yılın en sıcak ayı
Avrupa’yı, Türkiye’yi ve Kuzey Afrika’yı kavuran sıcak hava dalgası, bazı yerlerde rekor değerlere çıkabilir. İspanya, Fransa, Yunanistan, Hırvatistan ve Türkiye’de bazı bölgelerde hava sıcaklığı 40 dereceyi aştı bile. BBC Türkçe’de yer alan habere göre, İtalya’da Floransa ve Roma’nın da aralarında olduğu 10 şehir için kırmızı alarm verildi. Buralarda sıcaklığın 48,8 dereceye ulaşabileceği tahmin ediliyor. Leipzig Üniversitesi’nden Karsten Haustein’e göre, bu ay tarihin en sıcak ayı olarak kayıtlara geçebilir, “Tarihin en sıcak ayından kastımız, son 120 bin yılın en sıcak ayı. Önümüzdeki birkaç günde Güney Yarımküre’de sıcaklıklar biraz düşecek fakat Temmuz ve Ağustos’ta El Niño’nun gücünü artırmasıyla birlikte daha sıcak günler görmemiz yüksek ihtimal.”
