Yeme içme kültüründeki değişimler bununla sınırlı değil elbette. Ya da yalnızca Türkiye'ye özgü değil... İşte temelde bu değişimi, ama hikâyenin en başından başlayarak ele alıyor Ceylan Özge Kunduz ile Elif Yirmibeşoğlu, yeni yayımlanan kitapları Hesap Lütfen'de.
"Hayatın büyük ve tükenmeyen bir koşturmaca halini aldığı yıllara gelindiğinde, bu hazır yiyecekler sokakta, yürürken bile yenir oldu. Oysa çocukların çekirdek, helva, şeker yemesi neyse de; yetişkinlerin dışarıda bir şeyler yemeleri çok ayıptı. Başkalarının görüp özenebileceği şeyler gizlice yenir, işyerlerinde yemek yerken biri gelecek olursa, muhakkak buyur edilir veya arka tarafta gizlice yenirdi. Lokantaların büyük çoğunluğunda perde vardı. İnce tül perdenin ardından yemek yiyenler görülse bile, ne yedikleri görülmezdi." Ayfer Tunç'un 70'li yılların panoramasını sunduğu kitabı Bir Maniniz Yoksa Annemler Size Gelecek'teki bu cümleler, aslında nasıl bir değişimin yaşandığının belgesi niteliğinde. Ceylan Özge Kunduz ile Elif Yirmibeşoğlu da, yeni yayımlanan kitapları Hesap Lütfen'de tam da buna dikkat çekmişler: "Bugün bu pratiğin tam tersi bir tutum söz konusu. Sosyal medyanın, özellikle de Instagram'ın nerede tatil yapıldığını, nerelere gidildiğini, ne yenip içildiğini belgeleme misyonu var adeta." Tül perdelerin aralanması bir yana, artık tümüyle kaldırıldığını söyleyebiliriz!
Yeme içme kültüründeki değişimler bununla sınırlı değil elbette. Ya da yalnızca Türkiye'ye özgü değil... İşte temelde bu değişimi, ama hikâyenin en başından başlayarak ele alıyor Ceylan Özge Kunduz ile Elif Yirmibeşoğlu, yeni yayımlanan kitapları Hesap Lütfen'de. Her iki isim de yemekle ilgili meraklarının, bir anlamda 'iştahlarının' peşine düşerek, yemeğin karın doyurmak dışında sahip olduğu anlamları araştırmışlar. Dışarıda yemek yemenin tarihine restoranların ne zaman, nasıl, neden ortaya çıktığı sorusunun cevabıyla başlayıp bir yandan da Türkiye'nin lokantadan restorana uzanan yolculuğuna bakmışlar.
Kitapta yer alan kimi görseller; özellikle Rejans, Pandeli ve Develi lokantalarından ya da Baylan Pastanesi ve Beyaz Fırın'dan fotoğraflar kişisel tarihimizle de yüzleşmemize olanak tanıyabilir. Nelerin değiştiğini sorgulayabiliriz. Değişmeyen şeyler de var tabii: Hesap isterken yaptığımız o hareket mesela... Hesap lütfen!
HESAP LÜTFEN
Ceylan Özge Kunduz, Elif Yirmibeşoğlu
Mundi Kitap, 2019, 149 s.