22 Eylül 2009Metin Münir
Gözünüz aydın. Yeni bir rekorunuz oldu. Bebek ölümlerinde zengin ve orta halli ülkelerin meydana getirdiği OECD içinde birinciyiz. Açık arayla. Türkiye’de doğan her 1000 bebeğin 24’ü bir yaşını doldurmadan ölüyor. Bu OECD ortalamasının neredeyse beş misli. İzlanda’dan Kore’ye OECD ülkelerinin birkaçı hariç tümünde bebek ölümleri binde altı veya bu sayının da altında. Aynı hesaplara göre, çocuklarına bütçesinde en az para ayıran ülkeler arasındayız. Yunanistan ile Meksika bizden de daha kötü durumda. Ama bu sadece istatistiksel bir olgu. Biz OECD’ye bazı verileri göndermedik. Gönderseydik, sonunculuğu onlara kaptırmazdık. Aslında Türkiye’de son yıllarda sağlık alanında bazı ilerlemeler var. Aşı oranlarının artması, anne sütüyle besleme süresinin artması, daha çok doğumun hastanelerde yapılıyor olması ölümleri azalttı. “Bebek ölüm hızımız 1980’lerin sonunda binde 77 iken, 2009’da 20’li sayılara düştük” diyor bu konudaki en yetkin kişilerden biri olan, Gazi Üniversitesi Profesörü Ufuk Beyazova. “Ancak bu haliyle bile çok yüksek.” Beyazova’ya göre bundan sonraki düşme hızları da önceki yıllar kadar olmayabilir. Çünkü ölümleri daha da azaltmak için “daha zor ve pahalı hizmetlere (ihtiyaç var).” “Yaygın doğum öncesi bakım, evlilik yaşının erken olmaması, pahalı yeni doğan yaşatma gereçleri, zamanından önce doğan bebek bakımı (gibi).” Bunlar için çok para harcamak, çok yatırım yapmak gerek. OECD Çocukların Durum Raporu’nun yayımlandığı günlerde tesadüfen ilginç bir başka açıklama okudum. Amerikan Savunma Bakanlığı Türkiye’ye 8 milyar dolarlık Patriot füzesi satmak için Kongre’ye başvurduğunu ilan etti. Çocuklarına OECD tarafından ölçülen hemen hemen her konuda en seviyesiz hayatı yaşatan Türkiye’nin füze satın almak için milyar dolarlar harcamaya hakkı var mı? OECD ülkeleri arasında, savaş halinde olanlar hariç, Türkiye kadar silaha hovardaca para harcayan ülke kaldı mı? Bu paraların füze sistemlerine mi, çocuklara mı harcanması daha büyük bir ihtiyaç? Bu konudaki kararı kim veriyor? Kimler yüzleri saklı, sesleri duyulmayan “Patriot”lar? Kararlar fizibilite raporlarına göre mi yoksa rant ümitlerine göre mi veriliyor? Korumaya çalıştıkları ülkedeki insanlara yaşanmaya değer bir hayat vermek için ne yapıyorlar?
