Zoologlar dünyanın en küçük gergedanı Sumatra gergedanının esaret altında yaşayan son üyesinin de ölmesiyle bu hayvanın soyunun Malezya'da tükendiğini bildirdi.
Independent’ten Hurry Cockburn’un haberine göre, Zoologlar dünyanın en küçük gergedanı Sumatra gergedanının esaret altında yaşayan son üyesinin de ölmesiyle bu hayvanın soyunun Malezya'da tükendiğini bildirdi. Ülkenin doğusundaki Sabah eyaletinin Vahşi Yaşam Dairesi, Borneo adasındaki Iman isimli gergedanın kanser nedeniyle öldüğünü açıkladı. Artık doğada kalan Sumatra gergedanı sayısının 100'ün altına düştüğü tahmin edilirken, bazı tahminler yasadışı avlanma ve bir zamanlar gezindikleri doğal habitatlarının endüstriyel ölçekte ormansızlaştırılması sonucu yok olmasıyla bu sayının 30'un bile altında olduğunu öne sürüyor. Dünya Doğayı Koruma Vakfı bu gergedandan şu anda yalnızca 80 civarında kaldığını tahmin ediyor ve bunlar çoğunlukla Endonezya'daki Sumatra ve Borneo'da doğada yaşıyor.
'Kömürden elektrik üretiminde büyük düşüşün gerçekleşmesi bekleniyor'
İngiliz iklim düşünce kuruluşu Sandbag, Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi ve Enerji Ekonomisi ve Finansal Analiz Enstitüsü tarafından gerçekleştirilen araştırmaya göre, 40 yıldır giderek büyüyen ve iklim krizinin nedenlerinden olan küresel kömürden elektrik üretiminde büyük düşüşün gerçekleşmesi bekleniyor. Verilere göre kömürden elektrik üretiminde 2019’un sonunda %3 azalma yaşanması bekleniyor. Bu oran Almanya, İspanya ve İngiltere’nin geçtiğimiz yılki toplam kömürden elektrik üretiminden fazla ve artan emisyonların düşürülmesinde etkili olabilir. Son 30 yıldır, Hindistan’ın kömür santrallerine olan bağımlılığında ilk kez bu yıl düşüş yaşanması ve Çin’in kömür enerjisi üretimini arttırmamasıyla küresel kömür üretiminde azalışın yaşanabileceği belirtiliyor. Asya’da ekonomik büyümenin yavaşlamasıyla ve yenilenebilir enerji alternatiflerinin yükselişte olması nedeniyle gelişmekte olan ülkelerin kömürden elektrik üretimi azalıyor. Ayrıca Avrupa Birliği içerisinde ve ABD’de, gelişmiş ülkelerin yenilenebilir enerjiye geçmesiyle kömür enerjisinde beklenmedik bir düşüş söz konusu. Ancak raporun yazarları, küresel kömür kullanımında azaltım olmasına rağmen Paris Anlaşması kapsamındaki hedeflere ulaşılmasında bu oranın oldukça düşük olduğu uyarısında bulundu.
'Bir sonraki ölümcül salgın ormansızlaşmadan dolayı çıkabilir'
Dünyada gittikçe daha fazla orman tahrip edilirken, bilim insanları bir sonraki ölümcül salgının ormansızlaşmadan dolayı çıkabileceğini söylüyorlar. Kaliforniya Üniversitesi Toprak Araştırma Enstitüsü’nün ekolojisti Andy MacDonald, “Ormansızlaşmanın, bulaşıcı hastalıkların yayılmasında itici güç olduğu biliniyor. Bu bir sayı oyunu: Orman habitatlarını ne kadar bozarsak, bulaşıcı hastalıkların ve salgınların meydana geldiği durumların içerisinde kendimizi bulma ihtimalimiz o kadar yüksek” diyor. Sivrisinekler tarafından yayılan Plasmodium parazitlerinin neden olduğu enfeksiyondan dolayı yılda bir milyondan fazla öldüren sıtmanın, ormansızlaşma ile el ele gittiğinden şüpheleniliyor. Brezilya’daki kontrol çalışmaları geçmişte sıtmayı önemli ölçüde azaltmış olsa da yüzyılın başında, Amazon havzasında yılda 600.000’den fazla vaka vardı. Ulusal Bilim Akademisi Bildirileri’nde yayınlanan dergide yakın zamanda yayınlanan uydu ve sağlık verilerinin karmaşık bir analizinde MacDonald ve Stanford Üniversitesi’nden Erin Mordecai, Amazon havzasındaki ormansızlaşmanın, sıtmanın yayılmasında önemli bir etkisi olduğunu rapor ettiler. 2003 ve 2015 yılları arasında, orman kaybında yıllık yüzde 10’luk bir artışın sıtma vakalarında yüzde 3’lük bir artışa yol açtığı tahmin edildi. Bu etki en çok, bazı orman bütünlüğünün hala yerinde olduğu, sivrisineklerin sevdiği nemli habitat ortamını sağlayan orman içlerinde belirgindi. Sivrisinekler, insanlara ölümcül hastalıklar bulaştırabilecek tek tür değil. Ormanlarda yaşayan hayvanlardan kaynaklanan HIV, Ebola ve Nipah da dahil olmak üzere insanlarda ortaya çıkan yeni bulaşıcı hastalıkların yüzde 60’ı, çoğu yaban hayatı olan bir dizi başka hayvan tarafından bulaşmakta. Küresel olarak bulaşıcı hastalıkları izleyen New York merkezli Ecohealth Alliance’ın 2015 yılında yaptığı bir araştırma, yeni ve tekrar ortaya çıkan hastalıkların neredeyse üçte birinin ormansızlaşma ile bağlantılı olduğunu gösteriyor. Bulaşıcı hastalıklar ayrıca enfeksiyon taşıyan türleri ormandan kovmaya çalıştığınızda da ortaya çıkabilir. MacDonald, “Eğer doğayı koruyabilirsek, o zaman belki sağlığı da koruyabiliriz” diyor.
Dördüncü kez küresel ikrim grevine
İklim krizine karşı hükümetlerin eyleme geçmesi talebiyle okul grevine çıkan öğrenciler 29 Kasım Cuma günü dördüncü kez küresel iklim grevine çıkıyor. Kasım ayının son cumasına denk gelen bugünün bir özelliği de alışveriş günü Kara Cuma’ya yani Black Friday’e denk gelmesi. Gerçekleşecek grevlerde İstanbul’daki öğrenciler Kadıköy Tasarım Atölyesi’nde kıyafet takası, Ayvalık’taki öğrenciler ise kitap ve oyuncak takası etkinlikleri düzenlemeyi planlıyor. 29 Kasım’da gerçekleşecek eylem ile öğrenciler dördüncü kere tüm dünya ile eş zamanlı olarak sokaklarda olacak. Fridays for Future (Gelecek için Cumalar) tarafından organize edilen etkinlikte öğrenciler Black Friday’e, önüne geçilemeyen üretim-tüketim çılgınlığının doğal kaynaklarımıza ve iklim krizine etkilerine karşı duruşlarını hep birlikte takas yaparak sergilemeyi amaçlıyor. Ayvalık Perşembe Pazarı Pazar Alanı’nda, saat 16.00’da buluşacak öğrenciler ise kitap ve oyuncak takası düzenleyecek. Etkinlik çağrısında “Sizi, sadece indirimde olduğu için kullanmayacağınız eşyalar satın alarak bu tüketim çılgınlığa destek olmak yerine, para kullanmadan yeni eşyalar alabileceğiniz takas şenliğine davet ediyoruz” ifadelerini kullandı.
