Yerde bulunan bitkiler, Haziran ayında başlayan yağışsız sezon ile birlikte 2019’da yaşanan yoğunluktaki bir orman yangınıyla yanıp kül olabilir.
Amazon’da Brezilya’nın São Paulo şehrinden üç kat daha büyük olan 4500 kilometrekarelik ormansız alan yanmaya hazır durumda. Yerde bulunan bitkiler, Haziran ayında başlayan yağışsız sezon ile birlikte 2019’da yaşanan yoğunluktaki bir orman yangınıyla yanıp kül olabilir. Eğer bu yaşanırsa, solunum yolu hastalıkları gözle görülür bir şekilde artacak ve hali hazırda COVID-19 krizinden etkilenen bölge sağlık sistemi iyice sekteye uğrayacak. Uyarı, Amazon Çevre Araştırması Enstitüsü (IPAM) tarafından hazırlanan teknik açıklamada yayımlandı. Bilim insanlarının hesaplamalarına göre, yangın çıkması çok olası olan ormansızlaşmış bölgenin büyüklüğü 4500 km2’yi buluyor. Ormansızlaşma önümüzdeki aylarda bu hızla devam ederse, ağaç kesiminin ve yangınların en yoğun olduğu kurak dönemin başlamasıyla birlikte yaklaşık 9000 km2’lik alan küle dönebilir. IPAM araştırmacısı ve teknik açıklamanın başyazarı Paulo Moutinho, “Bu seneki orman yangınlarını ve ormansızlaşmayı azaltmak yalnızca çevreyi korumak için değil, sağlık önlemleri için de oldukça gerekli” dedi. En çok yangına maruz kalan Amazon şehirlerinde 2018 yılına göre %53 daha fazla hava kirliliği gözlendiğini ortaya koyan geçen seneki veriler endişe duyulmasına neden oldu. Moutinho aynı zamanda “Kamu yetkilileri ormansızlaşma ve yangınları durdurmayı başaramazsa küresel salgın için tahmin edilen can kayıplarının dahi üzerine çıkılabilir. Şu an yapılması gereken en önemli şey önlem alınması” uyarısında bulundu.
Çin bankalarına çağrı
Adana’nın Yumurtalık İlçesi’ne yapılmak istenen Hunutlu kömürlü termik santraline Çin bankaların desteğini çekmesi için 20’den fazla çevre örgütü bir mektup gönderdi. Geçen hafta change.org/AdanayaTemizHava adresinde kampanyayı başlatan kuruluşlar, Çin bankalarından kömür yerine temiz enerjiye finansman sağlamasını istedi ve kömür santralinin hukuksuzluğuna ve neden olacağı çevresel yıkıma dikkat çekti. Mektubun imzacılarından Sağlık ve Çevre Birliği (HEAL) ile Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi (CREA) tarafından gerçekleştirilen modelleme çalışmasına göre, Hunutlu Kömür Santralı faaliyette olduğu süre boyunca Adana’da yaklaşık 2 bin kişinin erken ölümüne neden olacak. Bu hesaba Adana ve İskenderun Körfezi’ndeki üç termik santral daha eklendiğinde erken ölüm sayısı 7 bin 400’e çıkıyor. Çin’deki üç bankaya ve santralın en büyük ortağı şirkete gönderilen mektupta santralin insan sağlığına, biyoçeşitliliğe, tarıma ve iklime yapacağı olumsuz etkilere değinildi. Ayrıca, “Kuşak ve Yol Girişimi kapsamında kilit bir proje” olarak tanımlanan santral projesinin Türkiye’deki mevzuata, uluslararası sözleşmelere ve Çin’in yeşil finans politikalarına aykırı olduğu vurgulandı. Santralın inşaatı aynı zamanda IUCN tarafından nesli “tehlike altında” olduğu belirlenmiş yeşil deniz kaplumbağasının yuvalama alanına tehdit oluşturduğu için Bern Sözleşmesi’ni ihlal ediyor. Projenin ayrıca, hem Çin hem Türkiye’nin imzacı olduğu Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi’nin 8d, 8k ve 14c maddelerine de aykırı olduğu vurgulanıyor. Yapılan açıklamada kuruluşlar, yerel ve uluslararası düzeyde kömüre karşı tepkiler nedeniyle Kasım 2015’te Fransız elektrik şirketinin Yumurtalık’ta başka bir kömür santralini iptal ettiğini belirtiyor ve İskenderun Körfezi’nde Hunutlu Termik Santral alanına 20 km mesafede bulunan başka bir kömürlü termik santral inşaatının ise proje bölgesinde endemik türlerin bulunması nedeniyle, Aralık 2019’da mahkeme tarafından iptal edildiğini hatırlatıyor.
New Jersey'de iklim değişikliği dersleri
ABD’de, New Jersey eyaletinin yeni eğitim müfredatına göre New Jersey’li öğrenciler anaokulundan liseye kadar iklim değişikliği hakkında eğitim görmeye başlayacak. Eyalet Eğitim Kurulu 1.4 milyon öğrenciye öğretilecek yeni paketi açıkladı. Yetkililer New Jersey’nin, iklim değişikliğini anaokulu ve ilköğretim ve orta eğitim prosedürlerine (K12) dahil eden ilk eyalet olduğunu söyledi. New Jersey eyaleti valisinin eşi Tammy Murphy, eyalet çapında 130 eğitimciyle görüştü ve yeni standartların yürürlüğe girmesinde ısrarcı oldu. Murphy, New Jersey’nin halihazırda iklim değişikliğinin neden olduğu yosun patlaması, kıyı çizgilerinin yok olması, fırtınalar ve daha sıcak geçen yazlarla mücadele ettiğini ifade etti. Murphy, “Şu an öğrenci olan nesil iklim değişikliğinin etkilerini herkesten fazla hissedecek. Bu nedenle her öğrencinin iklim değişikliği hakkında bilgi sahibi olması ve iklim değişikliğini anlaşılabilir, disiplinlerarası bir mercekle anlamlandırması önemli” dedi.
Çanakçı'da mücadele sonuç verdi
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Giresun’da yer alan Çanakçı Deresi’ne yapılmak istenen beşinci HES için hazırlanan ÇED raporunu mevzuata uygun olmadığı gerekçesiyle geri çevirdi. Kararı duyuran Çanakçı Belediyesi yaptığı paylaşımda “Sevgili Çanakçı Halkı, doğa sever bütün dostlar, bütün iyi insanlar, mücadelemiz sonuç verdi. Bakanlık ÇED raporunu mevzuattan dolayı iade etti. Mücadelemize destek olan, sesimize ses olan bütün yüreklere deremiz, balıklarımız, su samurlarımız ve geleceğimiz adına sonsuz teşekkürler” dedi.
