Unutulmaz düetler (II)

Programın açılışını Enrico Macias'ın, torunu David Hababou ile seslendirdiği Ma vie est ici"[Hayatım burada] adlı şarkıyla yaptık. 1961’de Cezayir’den ayrılıp Fransa’ya göç etmek zorunda kalan sanatçı o günden beri şarkılarında hem bir türlü geri dönme şansını elde edemediği ülkesine olan özleminden hem de ona kucak açıp dünya çapında üne kavuşmasını sağlayan Fransa’dan bahsetmeye devam ediyor.

1967'de Barbara ve Georges Moustaki’nin seslendirdiği "La dame brune" [Esmer kadın] Barbara’nın o yıl piyasaya çıkan "Ma plus belle histoire d’amour" [En güzel aşk hikâyem] isimli albümünde bulunuyordu. Parça uzun boylu esmer bir kadın için şarkı yazan bir şarkıcıyı konu alıyordu. Şüphesiz, söz konusu şarkıcının hayalinde canlandırdığı bir kadındı şüphesiz ama şarkı öylesine büyük ilgi gördü ki, insanlar bu kadını Barbara’yla özdeşleştirdi ve "La longue dame brune" [Uzun boylu esmer kadın] sanatçının lakabı haline geldi. Georges Moustaki o yıl Barbara’yı çıktığı turne sırasında yalnız bırakmazken kendisi de bu şarkı sayesinde kariyerinde yeni bir çıkış yapma imkânı yakaladı.

Jean-Jacques Goldman ve Galli müzisyen Michael Jones ilk olarak 1977'de tanışmış, Jones Goldman’ın o dönemde üyesi olduğu Taï Phong grubu için pek çok şarkı yazmıştı. İkilinin dostluğu söz konusu topluluğun dağılmasının ardından da devam etti ve 80’lerin başından itibaren kariyerini tek başına sürdürme kararı alan Goldman 1983’te aynı zamanda gitarist olan Jones’tan ilk önemli turnesinde kendisine sahnede eşlik etmesini rica etti. İkili ertesi yıl Goldman’ın "Non-homologué" adlı albümünde de birlikte çalışırken bu sırada Goldman’ın aklına bu albümde yer alacak bir şarkıyı bu yakın dostuyla bir arada kaydetmek geldi. "Je te donne" adlı bu şarkı farklılıklardan kaynaklanan zenginlikleri ele alacaktı. Goldman kariyeri boyunca aşırılıklarla mücadele etmiş, bu şarkı da o dönemde Fransa’da güç kazanan aşırı sağcı Ulusal Birlik partisine bir tepki olarak kaleme alınmıştı. Şarkıda Michael Jones tarafından İngilizce olarak seslendirilen kısımlar dostluk ve evrenselliğe vurgu yapma amacını taşıyordu. Parça 1985’in Kasım ayında piyasaya çıktı ve kısa sürede Top 50 listesinin zirvesine yerleşip tam sekiz hafta burada kalmayı başardı.

Sözü ve müziği Véronique Sanson imzasını taşıyan "Une nuit sur son épaule"  [Onun omzunda bir gece] adlı parça sanatçının 1972 tarihli ikinci stüdyo albümünde yer alıyordu. Sanson şarkıyı albümün kayıtları sırasında tanıştığı ve bir yıl sonra hayatını birleştireceği Amerikalı müzisyen Stephen Stills’e ithafen yazmıştı. O dönemde müzikseverlerin pek de ilgisini çekmeyen parçanın kaderi, 1994’te La Rochelle’de düzenlenen Les Francofolies konserleri sayesinde değişecekti. Söz konusu konserler sırasında Véronique Sanson şarkıyı Marc Lavoine ile birlikte yorumladı ve bu yeni düzenleme olağanüstü bir ilgiyle karşılandı. Parça single olarak yeniden piyasaya çıkarken 2008’de Amerikalı rap müzik yıldızı Jay-Z, Barack Obama’nın başkan seçilmesini kutladığı "History" şarkısında bu parçadan samplelar kullandı. Sanson’un şarkının bestesi için John Lennon’ın 1971 tarihli "Jealous Guy" adlı parçasından ilham aldığını da hatırlatalım.

Fransızların son dönemdeki gözde pop müzik yıldızı Kendji Girac ve yine Fransa’da en az onun kadar geniş bir hayran kitlesine sahip olan Kongo asıllı rap müzisyeni Maître Gims’i bir araya getiren "Dernier métro"  [Son metro] adlı parça, 2020’nin Ağustos ayında piyasaya çıkmıştı. Kendji Girac, 2013’te Gims’in "Bella" adlı şarkısını gypsy tarzında yorumlayarak Youtube’a yüklemiş ve bu sayede şöhrete kavuşmuştu. Hayran olduğu bu sanatçıyla bir düet yapma fırsatını yakalamak bir hayli önemliydi genç adam için. Sözleri Vitaa, müziği ise Gims ve Renaud Rebillaud imzasını taşıyan parçanın "Retro"–"défaut"-"ego"-"métro" gibi kelimelerden oluşan kafiyeleriyle, sözleri açısından Fransız şansonunun en sofistike örneklerinden biri olduğunu söylemek pek mümkün değil. Yine de gypsy esintileri taşıyan latin-pop tarzındaki yormayan melodisi sıcak yaz günleri için bir hayli ideal.

Doksanların sonunda rol aldığı "Notre Dame de Paris" müzikalindeki Quasimodo rolüyle üne kavuşan Garou ilk stüdyo albümü "Seul"ü 2000 yılının Kasım ayında piyasaya sürmüştü. Sanatçı bu albümde yer alan "Sous le vent" adlı parçada, Kanada’dan çıkan bir başka süper star olan Céline Dion ile bir araya gelmişti. Sözü ve müziği Jacques Veneruso imzasını taşıyan şarkı büyük bir ilgiyle karşılanmış ve kısa sürede Fransa ve Belçika listelerinin zirvesine yerleşmişti. Parçanın bir kısmı Fransızca, bir kısmı Portekizce versiyonunun 2014’te Tony Carreira ve Natasha St-Pier ikilisi tarafından yorumlandığını da hatırlatalım.

"Les valses de Vienne", "Le mal de toi" ya da "Magic boul’vard" gibi slow parçalarla olduğu kadar "Joy"  ve "C’est toi qui m’as fait" gibi tempolu şarkılarıyla da tanınan François Feldman "Joue pas" adlı bu parçası için Elton John, Johnny Hallyday, Jean-Jacques Goldman ve Michel Sardou’nun vokalistliğini de yapan Amerikalı şarkıcı Joniece Jamison’la bir araya gelmişti. 15 Temmuz 1989’da piyasaya çıkan şarkı kısa sürede Top 50 listesine girmiş ve üç hafta boyunca iki numarada kalmayı başarmıştı. Sözü ve müziği François Feldman imzasını taşıyan parça ilerleyen yıllarda sanatçının repertuarının vazgeçilmezlerinden bir haline geldi. Uzun süredir yeni bir hit şarkı çıkarmayan Feldman bu parça sayesinde seksenli yılları konu alan tüm müzikal aktivitelerde boy göstermeye devam ediyor.

Sözleri Jean-Michel Rivat, müziği ise Alain Chamfort ve Jean-Noël Chaléat ikilisine ait "Géant" ya da "Comme un géant" Chamfort’un dördüncü stüdyo albümü "Poses"da yer alıyordu. Chamfort, şarkı için 1977’de dünyaya gelen kızı Clémentine’den ilham almıştı. Sanatçı “O üç yaşında, onun için deli oluyorum.” sözleriyle başlayan parçanın nakarat kısmında küçük kızının kendisini bir dev gibi görmesinden bahsediyordu. 1980’de single olarak yayınlandığında yüz elli binin üzerinde bir satış rakamına ulaşan şarkıyı Chamfort 2012’de kadın meslektaşlarıyla yaptığı düetlere yer verdiği “Elles & lui” albümünde Keren Ann’le birlikte yeniden yorumladı.

Aramızdan ayrılışının otuzuncu yılı nedeniyle bir önceki programımızı ayırdığımız Michel Berger 1976'da televizyonda yayınlanmak üzere "Emilie et la Petite Sirène 76" adlı bir müzikalin senaryosu ve müziklerine imza atmıştı. Bu müzikalde yer alan parçaları Eddy Mitchell, France Gall ve Rod Stewart gibi isimler seslendirmişti. Müzikaldeki parçalardan birinde de hayatlarını o yıl birleştiren Michel Berger ve France Gall bir düet için ilk kez bir araya gelmişti.

1983'te dünya şampiyonu vücut geliştirmeci Lisa Lyon’dan ayrılan Bernard Lavilliers, ayrılık acısı başka sıkıntılarla da birleşince kendini bir depresyonun ortasında bulmuş, "Idées noires"  [Karanlık fikirler] adlı otobiyografik şarkıyı da işte bu ruh hali içinde kaleme almıştı. Parçada gördüğü kâbuslardan bahsediyor ve "gece", "paranoya" ve "bad trip" gibi kavramları kullanarak yarattığı karanlık atmosferi daha da güçlü bir hâle getiriyordu. Şarkıda kadın vokal tarafından seslendirilen nakarat kısmını önce Amerikalı müzisyen Rickie Lee Jones ile birlikte kaydetmeyi düşünen Lavilliers, onun yorumundaki duygu yoğunluğunu yeterli bulmayınca yapımcısının tavsiyesiyle o dönemde Cenevre’de yaşayan Nicoletta ile temasa geçti ve kayıt bu şekilde gerçekleşti. 1983’ün Nisan ayında single olarak piyasaya çıkan parça iki yüz binin üzerinde bir satış rakamına ulaşarak Fransa listesinde on altıncı sıraya kadar tırmandı.