Akademik dünyayla sınırlı kalmadığına memnun olduğumuz bir doktora tezi daha... Birbirleriyle buluşmayı başarmış, diğer bir deyişle çeşitli 'sınırları aşmış' Osmanlı ve Avrupalı kadınlarının ve eserlerinin irdelendiği bu çalışma, iyi ki, bizimle de buluşmayı başarmış!
İlk kadın romancı kabul edilen Fatma Aliye Hanım'a geniş yer ayrılmış Kanatlanmış Kadınlar'da; Senem Timuroğlu onu, "Osmanlı'nın ilk transnasyonal Müslüman kadın yazar ve düşünürü" olarak nitelendiriyor. 'Transnasyonal', yani 'ulusötesi'. Külliyatının da yerel ile küreselin birbirini kestiği yerde bulunduğunun altını çiziyor. Kitaptaki ifadelerle; bir kadının haremin, yani 'kendi odasının' sınırlarından, dünya arenasına nasıl çıktığını ele alıyor.
Çeşitli özel arşivlerden fotoğrafların da eşlik ettiği Kanatlanmış Kadınlar'da sözü edilen 'sınırları aşma' konusu, yalnızca yapıtlar dolayısıyla ya da Avrupa dillerine çevrilmiş olmakla sınırlı değil. "Osmanlı kadınlarının Avrupalı kadınlar ile kültürel karşılaşmaları, etkileşim ve alışverişleri yalnızca haremin içerisinde gerçekleşmedi. Osmanlı kadınları içerisinde haremden Avrupa'ya kaçarak farklı kamusal alan olasılıklarını gözlemleme ve deneyimleme şansı bulan kadınlar [da] oldu." Bu bölümde özellikle üzerinde durulan isim de, hem edebiyat dünyası hem de Osmanlı kadın hakları mücadele tarihinde önemli bir yere sahip olan iki kardeş, Hatice Zinnur ile Nuriye. Ve elbette, madalyonun diğer tarafına da bakıyor Senem Timuroğlu. İstanbul'a gezgin olarak gelen Fransız kadın yazarlar... Dolayısıyla ele alınan isimlere yenileri ekleniyor: George Sand, Marc Hélys, Marcelle Tinayre, Grace Ellison...
KANATLANMIŞ KADINLAR
Senem Timuroğlu
İletişim Yayınları, 2020, 248 s.
