12 Ocak 2014Milliyet Gazetesi
Kış denince akla hep kar gelir ama cildi kuru olan milyonlarca insanı uyuz edici bir durum da söz konusu. Benim cildim yağlı geçmeyin; bu yazıyı okuyun. Yaşlanmayla beraber sizin de daha az yağlı (kuru) bir cildiniz olacak çünkü.
Adına ister egzama, atopik dermatit, iktiyozis, sedef ister kurdeşen deyin fark etmez; sonuçta nedeni belli olmayan cilt kuruluğu gerilme hissi, pullanma, kızarık ve kaşıntıyla sizi deli eder. Özellikle de havanın kuru olduğu kış günlerinde ne yapacağınızı şaşırırsınız. Rüzgar, düşük nem, kalorifer, giysi, sabun, deterjanlar da bu durumu zorlaştırır. Krem, losyon, yağ filan denemediğiniz şey kalmaz ama sonuç; “kaşınmaya devam”.
Derinin üst tabakasının yaklaşık yüzde 10’unu su oluşturur. Bu tabakadaki suyun azalması deride çatlama, kaşıntı ve kuruluğa neden olur. Yani cildiniz kuru ise yağ yoksunu olduğundan değil, suyu tutamamasındandır.
Bu durumda nemlendirici kremler ve doğru temizleyiciler kullanmalı. İşte problem de burada çünkü gerçekten işe yarayan ürünler kozmetik reyonlarında ve lüks bir ürün gibi satılıyor. Ömrünüz boyunca kuru cildin neden olduğu rahatsızlıklardan arınmak için bu ürünlere harcayacağınız parayla şöyle yağlı tarafından bir cilt nakli bile yaptırabilirsiniz ama tıp henüz o aşamaya gelemedi. Sonuçta en büyük organımız olan cildimizle başımız dertte!Doğru ürünü seçmek zor iş
Bütçenize uygun, doğru nemlendirici ve kaşıntı giderici seçimi zor iş. Birçok marka ve çeşit var. Her birinin vaatleri, fiyat ve miktarı farklı. Eğer etiketlerine de göz atarsanız yandınız. Kremlerin “içindekiler” kısmı anlaşılmaz kimyasallarla dolu. Aslında müşteri olarak “İyi bir nemlendiricide bulunması gereken temel maddeler nelerdir?” sorusunun cevabını bilmiyoruz.
Nemlendiricilerin temel amacı cildinizin dış tabakasında suyu tutmak ama nemlendiriciler cildi koruyucu bir tabaka da oluşturur. Bu iki görevi yapan humektant (nem çekici) ve emolyen (nemi koruyan, yumuşatıcı) gibi temel maddeler var. Yani kremlerdeki maddelerin bir kısmı havadaki nemi yutarak cildinizin nemlenmesini sağlarken diğerleri de ciltteki nemin kurumasını engeller.
Humektant aslında derinin su içeriğini artırmak için nemli havadaki suyu çeken ve derinin dış tabakasının su emilimini artıran bir madde. Yani nemli havalarda işe yarar; kışın ise hava kurudur. Eğer etiketinde üre, gliserin, alfa hidroksi asit, şeker (glükoz, fruktoz, sukroz, bal) ve dimetikon yazıyorsa o ürün humektant özelliğe sahiptir. Böyle bir üründen kışın da yararlanmak istiyorsanız en azından evinize bir başka nemlendirici olan su buharı üfüren cihaz almalısınız.
Emolyen denilen yağ ve su bazlı nemlendiriciler, sürüldüğünde deri hücreleri arasındaki boşlukları doldurarak deriden su kaybını önlemeye yardımcı bir koruma katmanı sağlar. Nemlendiricilerde bulunan en yaygın emolyenler lanolin, silikon (dimethicone siklometikon), yağlar (üzüm çekirdeği, susam, jojoba, kakao, shea), alkoller (steril, setil) ve petrol türevleri (vazelin, mineral yağ). Ama bu yağları doğrudan vücuda sürürseniz yağlı güreşçi gibi olursunuz.Doktorunuza danışmanız şart
Nemlendiricilerde kullanılan kimyasalların bir kısmı da zararlıdır. Yüzünüze sürünce yakan türler gibi bunlar da cildi tahriş edebilir. O yüzden her nemlendiriciyi ezbere kullanamazsınız. Örneğin, dietanolamin, 1.4-dioksan, kömür katranı ve tolüen gibi maddeleri içeren nemlendiricileri kullanmadan önce doktorunuza danışın. Ayrıca nemlendiricilerde koruyucu olarak kullanılan metil etil keton, metil isobtyl keton, etil alkol ve metilen gibi parabenler de olmamalı. Parabenler meme kanseri ile bağlantılı olduğu için Avrupa’daki kullanımı yasaklanmış.
Humektantların çoğu emolyen özelliklere de sahipken, emolyenlerin çoğunda humektant özelliği yok. Bu nedenle en iyi nemlendirici, emolyen ve humektant özellikleri bir arada bulundurandır. Ama hangi kremin bu özelliği taşıdığını ve kaşıntıya da iyi geldiğini size ancak doktorunuz söyleyebilir.
Kesin tedavisi olmayan iktiyozis hastası olduğum için bunları biliyorum. Türkiye, Amerika, Almanya ve Japonya’da denemediğim krem kalmadı. Ama aradığım hem nemlendiren hem de kaşıntıyı kesen ekonomik kremi hâlâ bulamadım vesselam!
Not: Mikdat Kadıoğlu’nun geçen haftaki yazısı, yanlış yorum yaptığımız için “Tarkan’a da seminer verdim” başlığıyla yayımlanmıştır. Oysa Kadıoğlu, Tarkan’a seminer vermemiş, bir olasılıktan söz etmiştir. Okurlarımızdan özür dileriz.
