Bu sene ilki gerçekleşen Kommagene Bienali'ni küratörü Nihat Özdal'la konuştuk.
Arşiv çalışmalarına odaklı dijital etkinliklerle geçen 8. Sinopale'nin (Sinop Bienali) ardından, "kompost" usûlünü öne çıkaran 17. Istanbul Bienali ile "topluluk, çalışma ve birliktelik deneyimlerine" odaklanacak 8. Çanakkale Bienali'ne sayılı günler kala; tarihi Kommagene coğrafyasından bir haber aldık: bu sene Adıyaman'da ilk defa bir bienal düzenleniyor. Nemrut Dağı'na ev sahipliği yapan Kahta ilçe sınırlarında yer alan Atatürk Baraj Gölü'nde oluşmuş suni bir ADA'yı kendine merkez alan 1. Kommagene Bienali; öyle gözüküyor ki tarih, arkeoloji ve coğrafyayla kurduğu ilişkilerle diğer bienallerden ayrılmakta.
Açık Dergi'de etkinliği Urfa doğumlu şair ve koleksiyoner küratörü Nihat Özdal'a bağlanıp ayrıntıları öğreniyoruz.
Hayali bir uygarlık; kurgusal bir arkeoloji, kurgusal bir tarih, kurgusal bir dil, kurgusal bir ekonomi, kurgusal bir müzik, kurgusal semboller, kurgusal tarım, kurgusal mimari, kurgusal gastronomi, kurgusal moda, kurgusal kanunlar…
Bienalin ana mekânı olarak ADA’nın seçilmesi Samsatlı Lukianos’a atıftan doğmuş. Edebiyat tarihinden bilinen ilk bilimkurgu anlatısı “Gerçek Bir Hikaye”'de Süryani retorik ustası Lukianos, insanlığın Ay'da bir başka medeniyetle tanışıp, tarihin belki de ilk medeniyetler çatışmasını sunar okuyucusuna. "Hikâye", tesadüf bu ya, Dünya'da bir adada son bulur. İşte Nihat Özdal'a göre Kommagene Bienali bu adada başlıyor; Nemrut Zirvesi, Kahta Kalesi, Cendere Köprüsü gibi tarihi Adıyaman mekânlarında Hayali bir uygarlığın görüntüsünü veriyor izleyicisine.
Bir yanda, "gerçeklerden kaçış fantezi[leri]" öte tarafta "kendi dünyamızı daha net görmemize yardımcı olan lensler"; dünyanın dört bir yanında Adıyaman'a gelen, farklı disiplinlerden sanatçıların Ekim ayının sonuna kadar görülebilecek 1. Kommagene Bienali'nde izleyiciye sunacakları ne yana düşüyor, kararı izleyiciye bırakıyoruz.
Bienal'in web sitesi ve sosyal medya hesapları da oldukça aktif; daha fazla ayrıntı arayanlar bu alanlara başvurabilir ya da Açık Dergi podcast alanında Kommagene Bienali'ni Nihat Özdal'dan dinleyebilir.
