Rüyaların fizyolojisiyle rüya yorumu arasındaki tartışmalı ilişki nereden kaynaklanıyor?
Nörobiyologlar ile Psikanalistler niçin ve hangi konuda anlaşamıyorlar?
Bir haftalık aradan sonra, uyku/rüyalar tartışmasına geri dönüyoruz.
Uyku fizyolojisi ve uyku bozukluklarından sonra sırada rüyaların nörobilimi var.
Hakan Gürvit, iki program boyunca konuyu birbiriyle anlaşamayan iki alan, nörobiyoloji ve psikanaliz açılarından ele alacak.
— / —
Temel sorularımızdan birisi şu:
Rüyalar, güvenilir bir bilgi kaynağı mı?
Bir başka deyişle, rüyaların içeriği bilimsel olarak incelenebilir ve sistematik olarak anlamlandırabilir mi?
Rüyaları içerikleri açısından inceleyen, çözümleyen, ve bu içerikte bilinçdışına dair ipuçları olduğunu iddia eden en önemli eser, 20. yüzyıl'ın başında Sigmund Freud'un kaleme aldığı "Rüyaların Yorumu".
— / —
Ne var ki, Freud'un Psikanalitik geleneği oluşturacak bu önemli ilk adımının ardından rüya araştırmaları bilimsel alanda giderek rüyaların fizyolojisine kayıyor.
Nörobiyologlar, Psikanalistlerin aksine, rüyaların içeriğiyle değil, rüyanın fizyolojik altyapısına odaklanıyorlar.
Konuğumuz Prof. Hakan Gürvit, nörobiyologlar ile psikanalistler arasındaki bu yaklaşım farkını rüyaların "zarfı" ile "mazrufu" arasındaki fark açısından açıklıyor.
Nörobiyoloji zarf, yani rüyaları oluşturan süreç ile, Psikanaliz ise mazruf, yani rüyaların içeriğiyle ilgileniyor.
Freud'un yaklaşımında, rüyaların fizyolojisi önemli bir yer tutmuyor.
Çağdaş nörobiyoloji kuramlarındaysa, rüyaların asıl önemli unsurunun, nörofizyolojik süreç cinsinden açıklanabildiği, içeriğinin tesadüfi, hatta anlamsız olduğu öne sürülüyor.
— / —
Bu tartışmada pek çok ilginç taraf ve dönemeç var.
Örneğin, hayvanların rüya içeriği hakkında ne söylenebilir?
Veya rüyalarımız niye çoğunlukla görsel?
Ve tabii, kim haklı?
Hakkıyla tartışabilmek için, Prof. Gürvit bu konuya gelecek hafta da devam edecek.
