Küçük mavi Amerika papağanının soyu tükendi

-
Aa
+
a
a
a

2011’de yayınlanan animasyon filmi Rio ile tanınan tropikal Spiks arasının (Cyanopsitta spixii) soyunun tükendiği onaylandı. Uzmanlar neslinin tükenmesinin nedeni olarak dünyanın bu bölgesinde görülen yüksek ormansızlaşmayı gösterdi.

Gezegenin Geleceği: 15 Ekim 2020
 

Gezegenin Geleceği: 15 Ekim 2020

podcast servisi: iTunes / RSS

2011’de yayınlanan animasyon filmi Rio ile tanınan tropikal Spiks arasının (Küçük mavi Amerika papağanı) (Cyanopsitta spixii) soyunun tükendiği onaylandı. Uzmanlar neslinin tükenmesinin nedeni olarak dünyanın bu bölgesinde görülen yüksek ormansızlaşmayı gösterdi. Bird Life tarafından yayınlanan rapora göre, tropikal Spiks arasının son örneği 2000 yılı civarında görüldü ve türün soyu tükendi.  Euronews’ten Burak Ortahamamcilar’ın haberine göre soyunun tükendiği doğrulanan veya şüphelenilen sekiz türün dördü Brezilya’da olmak üzere beşi Güney Amerika kıtasında yaşıyordu. BirdLife direktörü Dr. Stuart Butchart çalışma sonuçlarını “Son yüzyıllarda kuşların yok oluşlarının yüzde doksanı adalardaki türlerde görülüyor. Bununla birlikte, sonuçlarımız, esas olarak habitat kaybı ve sürdürülebilir olmayan tarım ve ağaç kesimi nedeniyle oluşan bozulmanın, kıtaları kaplayan büyüyen bir yokoluş dalgası yarattığını doğruluyor” sözleriyle değerlendirdi.

BM Genel Sekreteri'nden çağrı

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Dünya Bankası’nın iklim değişikliğiyle mücadele için 2015 Paris Anlaşması’ndan bu yana fosil yakıt sektörüne 12 milyar dolar yatırım yaptığını tespit eden bir raporun üzerine, kalkınma bankalarına fosil yakıt projelerini desteklemeyi durdurma çağrısında bulundu. Çevre kampanyacıları yıllarca, ticari bankaları, kömür, petrol ve doğalgaz endüstrisine borç vermeyi bırakmaya ikna ederek iklim değişikliğine neden olan seragazlarının tehlikeli seviyelere çıkmasını engellemeye çalıştı. Ancak, gelişmekte olan ülkelerdeki projelerin ilerleyip ilerlemediğini belirlemede desteği genellikle çok önemli olan devlet destekli kalkınma bankaları da finans sektörünü sorumlu kararlar almaya yönelik artan çağrılarla karşı karşıya. Guterres, onlarca ülkeden maliye bakanı ve ekonomik politika yapıcılarından oluşan bir koalisyonu, kalkınma bankalarının fosil yakıt yatırımlarına son vermesini ve yenilenebilir enerjiye yatırımı artırmasını sağlamaya çağırdı. Dünya, Paris’te kabul edilen ısınma hedefleriyle uyumlu olandan çok daha fazla fosil yakıt üretme yolunda ilerlerken, rapor Dünya Bankası’nın Meksika, Brezilya ve Mozambik gibi ülkelerde artan petrol ve doğalgaz üretimini neden desteklediğini sorguluyor. 

Vietnam ve Komboçya'yı sel vurdu

Nangka tropikal fırtınasının yol açtığı şiddetli yağış ve seller Vietnam ve Kamboçya‘da yaklaşık 40 kişinin ölümüne yol açtı; aralarında kurtarıcıların da bulunduğu pek çok kişi ise kayıp. Yetkililer ve devlet televizyonlarının aktardığına göre bu ayın başından beri devam eden şiddetli yağmurlar Vietnam’ın çeşitli kentlerinde ölümcül sellere ve toprak kaymalarına neden oldu, Batı Kamboçya‘da ise binlerce insanı yerinden etti. Nangka’nın toprak kaymalarına yol açacağı öngörülürken, sellerin ilerleyen günlerde dozunu arttıracağı tahmin ediliyor. Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (IPCC), Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), ABD Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA) ve birçok bilimsel kuruluş iklim değişikliğinin, düzensiz ve aşırı yağış sıklığı ve miktarını ve fırtına gibi aşırı hava olaylarının sıklık ve şiddetini yükseltebileceğini bildiriyor. 

Orkinos çiftliğine karşı dava sürüyor

Birgün’den Aycan Karadağ’ın haberine göre, İzmir Sığacık Körfezi’nde özel bir firma tarafından yapımına başlanan orkinos çiftliğine karşı dava sürüyor. 12 yıldır projeye karşı mücadele eden yöre sakinleri, üç kez ‘ÇED Olumlu’ kararını iptal ettirdi. Ancak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, çiftliğe ilişkin dördüncü kez ‘ÇED Olumlu’ kararı aldı. Bunun üzerine kararın iptal edilmesiyle talebiyle konu yargıya taşındı. Dava kapsamında hazırlanan bilirkişi raporu açıklandı. Rapora göre, projen bölgeye büyük zararlar verecek. Bilirkişi raporunda, projenin gerçekleşmesi halinde Seferhisar’ın Cittaslow (yavaş şehir) unvanının büyük zarar göreceğini vurguladı. Bilirkişi heyeti, projenin Akdeniz Fokları’nın yaşamını da tehlikeye sokacağına dikkat çekti. 

Maden Kanunu görüşmeleri öncesi 'hatırlatma'

Kazdağları’nda açılmak istenen madenlere karşı mücadele yürüten Su ve Vicdan Nöbeti Koordinasyonu Kurulu, Meclis alt komisyonunda görüşülecek olan 3213 sayılı Maden Kanunu‘yla ilgili olarak görüşlerini açıkladı. Çanakkale’nin, zengin bitkisel ve hayvansal üretim çeşitliliği ve yüzde beşlik tarımsal istihdam oranı ile önemli bir tarım kenti olduğu belirtilen açıklamada, yüzde 80’i Çanakkale sınırları içerisinde yer alan Kazdağları’nın yaklaşık 80 endemik ve nadir bitki türüne de ev sahipliği yaptığı belirtildi. Açıklamada, bölgede son on beş yıl içinde mera ve orman arazilerinin büyük ölçüde kaybedildiğine değinildi: Çanakkale ilinin yüzölçümü (göl alanları hariç) 994 bin hektar olup, dağılımı yüzde 33.4’ü işlenebilir yüzde yüzde 3.1’i mera, yüzde 49.3’ü ormanlık ve fundalık araziler, yüzde 14.2’si diğer arazilerden oluşmakta. Ancak son 15 yıldır işlenebilir arazi miktarı hemen hemen aynı kalmasına karşılık, mera ve orman arazileri önemli ölçüde azaldı. Orman yapısının bozulması, flora ve faunanın yok oluşu neticesinde doğan tahribatlar ekosistemin bütününü etkilemekte. Covid-19 pandemisi ekosisteminin bozulması neticesinde yaşanabilecek sıkıntıların yakın dönemli bir belgesi oldu. Açıklamada söz konusu sorunların çözülmesi için toprak varlığı, tohum çeşitliliği, su kullanımı, doğa-insan ve sağlıklı beslenme ilişkisi, çevre eksenli bir ilerleme ve kalkınma hedefine ihtiyaç duyulduğu ifade edildi.