6 Nisan 2007
 |
Seller, fırtınalar artarken susuzluk da yayılacak |
Rapora son şeklini vermek üzere dün gece boyunca çok yoğun müzakereler yapıldı.
Hükümetlerarası İklim Değişimi Paneli Başkanı Rajendra Pachauri, BBC'ye açıklamasında zehirli gazların oluşmasında en az sorumluluğu olan en yoksul halkların, ısınmadan en olumsuz şekilde etkileneceğine dikkat çekti
Bilim adamları, iklim değişiminin milyonlarca kişi açısından yıkıcı sonuçlar yaratabileceğine dikkat çekiyorlar.
Amerika Birleşik Devletleri, Çin ve Hindistan'dan yetkililer ise raporda kullanılacak ifadelerin kesinlik derecesi konusunda bilimadamlarını yoğun şekilde sorguluyorlar.
Bu ülkelerden hiç biri halihazırda Kyoto Sözleşmesi'nin öngördüğü zehirli gazların sınırlanmasına yönelik önlemleri uygulama taahhüdü altında değil.
Çin ve Hindistan gelişmekte olan ülkeler oldukları için, ABD ise anlaşmadan çekildiğinden bağlayıcı önlem almaya zorlanamıyor.
Rapor, Haziran ayındaki sanayileşmiş ülkeler grubu G8 zirvesinde ele alınmak üzere dünya liderlerine sunulacak.
Burada yeni bir anlaşmaya zemin olması umuluyor.
Özellikle gelişmekte olan ülkelere iklim değişiminin etkisi ile mücadele etme konusunda nasıl yardım edileceği konusunun en tartışmalı geçen başlıklardan birisi olduğu kaydediliyor.
Raporun taslağında, küresel ısınma nedeniyle bazı bölgelerde yaşam şartlarının çok zorlaşacağına; yüz binlerce kişinin yaşadıkları bölgeleri terketmek zorunda kalabileceğine dikkat çekiliyordu.
Çölleşme, su sıkıntısı ve aşırı hava olayları gibi sorunlardan en çok Asya ve Afrika ülkelerinin etkilenmesi bekleniyor.
Uzmanlar bu bölgelerdeki yoksul halkların değişimlerden olumsuz etkilenmeye daha da açık olduğunun altını çiziyor.
Hükümetlerarası İklim Değişimi Paneli toplantılarına 130'u aşkın ülke hükümetinin desteklediği ve 2000 dolayındaki bilim adamı ve hükümet temsilcisi katılıyor.
Uzmanlar hafta başından bu yana toplantı halindeydi.
Değişim başladı
BBC'nin incelediği rapor taslağına göre küresel ısınma dünyanın çehresini değiştirmeye şimdiden başladı.
Raporda, küresel olarak sıcaklıkların 1990'daki düzeyinin 1,5 derece üzerine çıkması halinde, yeryüzündeki türlerin üçte birinin soyunun tükenmesi tehlikesi ile karşı karşıya kalacağı kaydediliyor.
Doğal hazneler olarak görülen dağlardaki buzulların erimeye başlamasıyla, bir milyar kişinin su sıkıntısı çekmeye başlayacağı da taslak raporun öngörüleri arasında.
Son dakikadaki çekişmekli müzakerelerin bulguların ifade edildiği dili yumuşatması mümkün olsa da raporun ana hatlarının değişmesi beklenmiyor.
Bugün açıklanan rapor, Hükümetlerarası İklim Değişimi Paneli IPCC'nin bu yıl açıkladığı Dördüncü İklim Değerlendirmesi Raporu'nun bir parçası.
Kuruluş, iklim değişimine dair verileri içeren ilk raporunu Şubat'ta açıklamıştı. Değişimin insanlara olası etkisine eğilen bu ikinci raporu takiben, Mayıs ayında üçüncü bir rapor daha açıklanacak.
Zehirli gazların azaltılmasına yönelik önlemlere odaklanacak üçüncü rapor üzerindeki tartışmaların daha da yoğun geçeceği tahmin ediliyor.
Öngörüler
Nehir yatağı havzalarının, şiddetli ve tehlikeli akıntılara sahip kısımları 2070 yılında yüzde 19'dan, yüzde 34-36'ya çıkacak.
 |  |
| Küresel ısınma iklim değişikliğine neden oluyor |
Batı Avrupa'da muhtemelen milyonlarca insan, sulak alanlarla iç içe ancak su sıkıntısı içerisinde yaşayacak.
Küresel sıcaklık ortalamalarının hızla yükseleceği bir senaryonun gerçekleşmesi halinde 2080'lerde yılda fazladan 2,5 milyon kişi daha kıyı şeritlerindeki sellerden etkilenecek.
Çeşitli senaryolara göre 2070'lerde akarsu potansiyelleri Avrupa'nın Akdeniz kısmında yüzde 20-50 arasında düşerken, Kuzey ve Doğu Avrupa kısımlarında yüzde 15-30 arasında artacak.
Alp buzullarının küçük olanları ortadan kalkacak, büyükleri 2050 itibariyle yüzde 30-70 arasında eriyecek.
Akdeniz'e yönelik turizm yazın düşerken, ilkbahar ve sonbaharda artacak.
2100 yılına kadar deniz seviyesindeki yükselmenin 18-59 santimetre arasında olabileceği tahmin ediliyor.
Şu anda 500 bin kilometre kare olan Himalaya buzul alanı, 2030'da 100 bin kilometre kareye kadar gerileyebilecek.
Asya'da birçok ülkede açlık sorunu olacak ve 2020 yılında su sıkıntısı çeken kişi sayısı 1,2 milyar kişiye kadar yükselebilecek.
Ada devletlerde genellikle kıyılara inşa edilen uluslararası havaalanları ve yollar su altında kalabilecek.
http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2007/04/070405_ipcc_report.shtml
