23 Eylül 2004Paul Watson
Los Angeles Times
Muhammed Muhakik, ABD Büyükelçisi Zalman Halilzad onun kampanya ofisine gidip bir anlaşma önerdiğinde, Afganistan Başkanlığı için hazır olduğunu ifade etti. "Bana seçimlerden çekilmemi söyledi ama baskı yaparak değil" diyor Mukakik. "Sadece bir istekti onunkisi" dedi.
Geçen hafta uzun bir toplantıdan sonra, Hazara aşireti reisi bir röportajında çekilmek için sunulan ödülden tatmin olmadığını söyledi. Ama sunulan önerinin ayrıntısını vermedi. Muhakik başkanlık için hala uğraşıyor. ABD büyükelçisi onu yarıştan uzaklaştırmak için elinden geleni yaptığın söylüyor. "O benim yakınım ve partimde görev yapan birine bana adaylıktan istifa etmem için istekte bulunmuş. Ve benim adamıma, vaz geçmem için neye ihtiyaç duyduğumu söylemiş"
Muhakik 9 Ekim'de yapılacak seçimlere katılacak. ABD büyükelçisinin, ona ve yardımcalarına Başkan Hamid Karzai'nin zaferi için çalışmaları konusunda baskı yaptığını söylüyor. Amerikalılar ise bu iddiayı reddediyorlar.
Muhakik "Bu sadece benim için değil. Diğer tüm adaylara aynı baskıyı yapıyorlar. Bütün halk sadece Halilzad'ın değil aynı zamanda ABD hükümetinin de böyle düşündüğünü biliyor. Hepsi Karzai'yi istiyor. Seçimler bir şovdan öteye geçmiyor" diyor.
Bu baskılar birçok kere diğer adaylara ve onların kurmaylarına tekrarlanmış. Buna karşı Afganlıların kızgın olduğunu ve ABD'nin demokrasiyi inşa etme sözünün bir aşiret kurumu altında nasıl olacağını düşünüyorlar.
Yunus Kanuni'nin seçim kurmaylarından Seyid Mustafa Sedat Ofyani, "Bu, ulusun temsilcilerinin koltuğa oturmamasıdır. 25 yıldır Afganistan'ın acısını gördünüz. Ruslardan sonra Taliban'dan. Neden ABD hükümeti, ne söylenirse söylensin Afgan halkının isteklerine bakmıyor?" diyor.
Kanuni, kendisinin ve 13 diğer adayın bugün Kabil'de Halilzad'ın şikayetleri üzerine toplantı yapmayı planladıklarını söyledi. Bu hafta basın toplantısı yapan Halilzad ne kendisinin ne de elemanlarının seçimlere karışmadığını söyledi. Halilzad, "ABD büyükelçiliği yetkilileri bütün başkan adaylarına aynı mesafededir. Onların bütün düşüncelerini ve önerilerini dinliyoruz. ABD misyonu seçim süreceni destekliyor bireyleri değil. Herhangi bir ABD yetkilisi seçimlere giren bir bireyi desteklemiyor" dedi.
Halilzad ayrıca herhangi bir adaya çekilmesini talep etmediklerini, bunun ancak o adayın kendi iradesiyle olabileceğini söyledi.
2001'deki Amerika'ın önderliğindeki güçlerin Afganistan'ı işgal ve Taliban'ın devrilmesinden bu yana, Afgan geçici hükümeti yaşaması için ABD'nin yardımını aldı. 18 bin ABD askeri ve yılda Orta Asyalı ulus için harcanan 1 milyar dolar bunlardan en önemlisi. Karzai güvenlik için Amerikalılara dayanıyor; Virginia kökenli şirket DynCorp Kasım 2002'den beri özel bodygardlarla onu koruyor. Bu şirketin ABD ile kontratı var.
Halilzad'a İngiliz sömürgeciliğinden kalma "Genel vali" lakabı verilmiş. Şimdi ise Karzai'nin bazı rakipleri ona Başkanlık kampanyası müdürü diyor.
Halilzad'ın Afgan siyasetine karışmasıyla ilgili bu ilk suçlama değil. 2002'deki Karzai'nin adı etrafında toplanan delege seçimleri ve Geçen aralık ayında Afganistan Anayasası'nın oluşturulmasına müdahale ettiği ve delegelere bunun için para verdiği söyleniyor. Halilzad bu iddiaları da yalanlıyor.
Bu son iddialar daha ciddi gibi görünüyor. Çünkü Bush yönetimi Afganistan seçimlerini 20 yıldan fazla sürtüşme içinde yaşayan ve acı çeken ülke halkına demokratik zafer olarak resmediyor. ABD Başkanı Bush, kendi seçim kampanyasında da Afganistan'a demokrasi getirdiği düşüncesiyle oy toplama peşinde.
Şu anda Afgan Başkanlık seçimleri için 18 aday var. Bazılarının Karzai lehine çekilmesi bekleniyor. Tabii bunları devletin kontrolü altındaki tek televizyon ve radyodan duyuyor Afgan halkı.
7 Eylül'de seçim kampanyası başladı başlayalı Karzai, Kabil dışına bir kere seçim gezisine gitti. Çünkü güvenlik amacıyla sarayı dışında pek bir yere çıkamıyor. Bu gezisinde de ABD helikopterine füze fırlatılmıştı.
Muhakik, büyük Hazara aşiretinin reisi ve eğer Karzai'yi desteklerse büyük ihtimalle oyların çoğunu alırlar. Muhakik, iyi bir anlaşma olursa bunu yapabileceğini söyledi. Muhakik, bunu Karzai'nin katılmadığı ABD büyükelçisi ve üst düzey yardımcılarının toplantısında söyledi. Baskı çok şiddetli, ancak yine de bazı koşullar gerçekleşirse çekilirim diyor Muhakik. Talepleri arasında, partisine kabinede dört koltuk, Hazara aşiretinden merkez illere dört vali, Kabil'i diğer bölgelere bağlayacak yeni yol. Bu yol büyük ihtimalle Hazarcat'a olacak.
Muhakik, ABD Büyükelçisi Halilzad'ın, yolun problem olmadığını ancak kabinede iki bakanlık, bazı bakanlık yardımcılığı ve bir valilik verebileceklerini söylediğini anlattı. "Bu seçimler için çok ilginç şey. Ama bazı Halilzad'ın düşüncesini kabul etmemi isteyenler de var. Fazla seçeneğim yok. Anlaşmaya hazırım" diyor Muhakik. Ama iyi bir şey oldu ve Karzai bunları kabul etmedi. Neden olduğunu bilmiyorum" diye ekliyor Muhakik.
Kuzey Birliği'nin birçok lideri, ki bunlar Taliban rejiminin devrilmesi için 2001'in sonlarında ABD'ye yardımcı olmuşlardı, geçen Cuma Kabil'de buluştular. Başkan adaylarından Muhammed Kasım Muhseni zirveye Dışişleri Bakanı Abdullah dahil katılanların eski Başkan Burhaneddin Rabbani adı altında tek adayla katılma önerisi getirdiklerini söyledi. Rabbani, Abdullah gibi Tacik azınlığa mensup ve Üstad Abdülresul Sayyaf da Karzai gibi Afganistan'ın en büşük aşireti Puştinlere mensup. "Bu toplantıda Üstad Sayyaf 25 gündür ABD hükümetinin baskısı altındayız dedi. Yunus Kanuni'nin başkan adaylığından çekilmesi için baskı yapıldı" dedi Muhsani.
Kanuni, seçimleri kazanacağını ummuyor. Ancak Karzai'nin yüzde 50 oy almasını engelleyebilir. Kanuni'nin kampanya yardımcıları, Hahilzad adayların yenilgiyi kabul edip Karzai'nin koalisyonuna katılmayı öneriyor diyor. "Bizim kalbimiz kırıldı, eğer doğru seçim olsa biz Karzai'ye darbe vurabiliriz. Ama bu olmayacak. Halilzad bize baskı yapıyor ve iyi bir seçim kampanyası mücadelesine izin vermiyor" diyor Kanuni.
Kanuni'nin Kuzey İttifakı'nı parçalamak için bazı Karzai yanlıları Halilzad'ın eski başkan Rabbani ile çalıştığını söylüyor. Rabbani, ABD büyükelçiliğinin Afganistan seçimlerine ilgisinin danışma ve öneri düzeyinde olması, ancak kararlara karışmaması gerektiğini söylüyor. "İnanıyorum ki Karzai ve Halilzad'ın geçmişte ve şimdi yakın ilişkileri var. Bu ilişkinin ne düzeyde olduğunu açıklamaları lazım" diye ekliyor Rabbani.
http://www.birgun.net/index.php?sayfa=62&inid=0&devami=2931#haber_basi
