24 Ocak 2006
Filistin devriminin çok gerilerde bırakan bu toplum şimdi işgal altında yeni bir demokrasi sınavı veriyor. Tarihi olarak bu geleneği tüm aksaklıklarına rağmen zor olsa da ileri taşımaya çalışıyor.1959'de Filistin mücadelesinin düğmesine basan ve tüm Filistin halkının arkasında durduğu El Fetih dönemi bu seçimlerle kapanıyor.1996'daki meclis seçimine tek parti olarak giren El Fetih bu yarışta artık yalnız değil.
Filistin Yasama Meclisi seçimi için yeni bir dönem nitelendirmesi nedensiz değil. Çünkü Yaser Arafat'la yaşamaya, politika yapmaya, mücadele etmeye alışmış Filistin toplumu artık kendi ayakları üzerinde durmaya ve yeni seçenekleri değerlendirmeye her şeye rağmen "daha demokratik" sürprizlerle dolu bir süreçle yüzleşmeye hazırlanıyor. Seçime 11 farklı parti ve liste katılıyor. Eskiden tek listeye oy veren halkın karşısında şimdi farklı görüşlerde isimler var. Diğer bir değişle 1959'de Filistin mücadelesinin düğmesine basan ve tüm Filistin halkının arkasında durduğu El Fetih dönemi bu seçimlerle kapanıyor. 1996'daki meclis seçimine tek parti olarak giren El Fetih bu yarışta artık yalnız değil. Bu da Filistin'de "çok partili" bir sisteme geçişin ilk adımını oluşturuyor. BURUN FARKIYLA EL FETİHEl Fetih'in en önemli rakibi ve burun farkıyla arkasında olan İslami Direniş Hareketi Hamas'ın önemli oranda sandalye kazanması bekleniyor. 132 sandalyeli meclis için yarışa girenler arasında Bağımsız Filistin Hareketi, Özgürlük ve Sosyal Adalet Grubu, 3. Yol, farklı bir isimle katılan Komünist Parti'nin de aralarında bulunduğu gruplar var. Ancak yarış tabii ki El Fetih ve Hamas arasında geçecek. El Fetih'i tercih edenler, partinin tarihi misyonu ve siyasi tecrübesine güvenirken, Hamas yıpranmamış olmasına ve yıllardır oluşturduğu sosyal ve ekonomik yardım zincirinin yarattığı olumlu sonuca güveniyor. İzeddin Kasım adlı askeri kanadını reddetmese de seçim sürecinde kiraladıkları "image maker"ları aracılığı ile daha ılımlı görünmeye çalışıyor, intihar saldırıları ya da programlarında yer alan "İsrail'in yok edilmesi" gibi konulara girmiyorlar. İsrail her ne kadar kamuoyu önünde Hamas'ın yeni kurulacak hükümette yer almasına karşı gibi görünse de, yetkililer 'off the record' görüşmelerde siyasal sürece dahil olan bir partinin daha ılımlı bir politika izleyeceğini, zamanla törpüleneceğini dile getiriyor. İSRAİL HAMAS'A KARŞI MI?Ama İsrail aynı zamanda tehlikeli bir oyun da oynuyor. Küdüs'te Hamas'a yönelik baskılar, ABD'nin Hamas karşıtı açıklamaları işgal altındaki topraklarda farklı bir tepkiye; halkın Hamas'a yönelmesine yol açıyor. Yani "düşmanımın düşmanı dostumdur" düsturu burada da işliyor. Zaten Hamas'ın bu kadar güçlenmesinde hatırı sayılır payı olan İsrail'in, Hamas karşıtı söylemi de pek inandırıcı gelmiyor.Seçimden birkaç gün önce El Cezire Televizyonu'na Mervan Barguti ile hapishanede röportaj izin verilmesi de buna bağlanıyor. El Fetih'in Hamas karşısındaki en büyük kozu olan Barguti'in konuşturularak Hamas'ın önü kesilmeye çalışılıyor. Ancak, partideki yeni ve direniş kuşağını temsil eden, son anda ikna edilerek El Fetih'in bölünmesine engel olan Barguti'in halka "El Fetihe'e destek değil seçimlere katılın" çağrısının nasıl etki yapacağı bilinmiyor. HER KOŞULDA DEMOKRASİ Seçimler ve seçimlerden sonra öne çıkacak başlıklar ise 4 noktada odaklanıyor: Filistin yönetimine farklı görüşte insanların gelmesi, kararların tek bir merkezden değil tartışılarak alınacak olması, lider egemenliklerinin biraz olsun azalması ve ilk kez insanların alternatiflerle karşı karşıya kalması. Birçok kişinin altını çizdiği bir başka nokta ise işgal altında gerçekleştirilen bu seçimlerin Ortadoğu ülkelerine örnek ve hatta Ortadoğu açısından devrim niteliğinde olduğu. Ancak şunu söylemeden de edemiyorlar. "Filistin toplumu, savaşırken, mülteci durumundayken bile bu bölgenin demokratik geleneği olan en entelektüel girişimci ve mücadeleci toplumudur".ÖLÜLERİN YARIŞIFilistinliler Arafat'ın ölümünden kısa süre sonra yeni koşullara ayak uydurmuş durumdalar. Siyasi arenadaki yeni isimleri tanımaya çalışıyorlar. Ancak Filistin topraklarında liderlik geleneğinden vazgeçmek hiç de kolay gözükmüyor. Bu yüzden Ramallah sokaklarındaki tüm afişlerde yeni adayların resimlerinin yanında Arafat ve Şeyh Yasin fotoğrafları yer alıyor. Bir de 2. İntifada'nın lideri, El Fetih'in liste başı adayı, İsrail tarafından ömür boyu hapse mahkum edilen Mervan Barguti'in kelepçeli fotoğraflarına rastlıyorsunuz sık sık. Her aday şu anda hayatta olmayan liderlerinden icazet ister gibi görünerek seçmeni iknaya çalışıyor. Çünkü istisnalar dışında tüm yeni isimler Filistin toplumuna siyasi rüştlerini ispat etme zorunluluğu hissediyor. Zaten bugünlerde Ramallah'ta hep aynı espri yapılıyor. "Bu seçim hayatta olmayanlarla, hapiste olanlar arasında geçecek".DENGELER DEĞİŞİYORRamallah'taki Birzeit Üniversite'nden Diala Amar yeni dönemi şöyle tarif ediyor: "Denemek zorundayız. Çoğu adayı tanımıyoruz. Hamas'ın ne yapacağını bilmiyoruz çünkü hiçbir tecrübesi yok. El Fetih eleştiriliyor ama Filistin davasını bugüne kadar getirdi. Devam etmek zorundayız. Demokrasi de böyle bir şey; deneyeceğiz, göreceğiz, farklı seslere alışacağız. Ama en önemlisi işgal altına bile neler yapabileceğimizi göstereceğiz. Bizim için hem içeride hem de İsrail'e karşı yeni bir dönem başlıyor."Filistin sandık başına gidiyor. Yeni bir döneme geçmeye hazırlanıyor. Ancak şenlik havasında ve gerilimsiz devam eden seçim sürecinin ardından Filistin'deki siyasi dengelerin büyük oranda değişeceği biliniyor. Çünkü seçim sadece farklı partiler arasında değil El Fetih ve Hamas içindeki gruplar arasındaki ayrışmayı hızlandıracak gibi görünüyor.
