Yılın şu ilk günlerinde hangi kırtasiyeye, kitapçıya girseniz, boy boy, renk renk takvimlerle karşılaşıyorsunuz. Burcunuzun takvimi, en sevdiğiniz çizgi kahramanın takvimi, ne ararsanız var. Amerika’daki medya radikallerinden mürekkep Autonomedia Kolektifi’nin yayımladığı 2008 takvimi kanımızca hepsinden daha mânâlı, hepsinden daha faydalı. Üstelik sayfalarında yer verdiği “aziz” mertebesine layık görülmüş kişiler arasında bizim buralardan tanıdık yüzler de var.
Kendilerini eski ve yeni medyadaki sanat radikallerinin iş ve eserlerini yayımlamaya adamış otonom bir kolektif olarak tanımlayan, merkezi New York’taki Autonomedia, 16 yıldır baskın kültüre inat, bu baskın kültürün her tür değerini reddeden bir duvar takvimi yayımlıyor. Takvimin adı “Autonomedia Jübile Azizleri Takvimi”. Bahsi geçen “jubile” elbette bir futbol jübilesi değil, “azizlerin” de Noel Baba ya da buralarda da pek meşhur Aziz Valentin’le uzaktan yakından alâkası yok.
Antik çağlarda her elli yılda bir, tüm köleler azat edilir, tüm borçlar silinir, mahkûmların cezası kaldırılır, tarlalar nadasa bırakılır, emekçiler çalışmaya paydos der, kutlamalar yapılırmış.
Bu fikirden yola çıkan ve 500 yıldır dünyanın okullarla, hapishanelerle, maden ocakları ve siyasi partilerle iliğinin kemiğinin sömürüldüğünü, tüm kültürlerin bir tür yamyam hastalığına yakalandığını düşünen Automomedia adlı kolektif, satır aralarında da olsa otonom alanlar yaratmak, çatlaklardan içeriye sızmak amacıyla, ezcümle tekrar kutlama yapar hâle gelebilmemiz için her yıl “jübile azizlerini” seçiyor. Ama tabii bunu tek başlarına yapmıyorlar. Adı üstünde bir kolektif onlar ve dünyanın dört bir yanından önerilere açıklar.
Hâkim kültürün ve dünya görüşlerinin dayattığı kahraman ve azizlerden bıkanlar, aynı zamanda bir yayınevi ve kitapçı da olan Autonomedia’nın internet sitesine girip her yıl için bir “aziz adayı” belirliyor. Adayının adına hangi günün bayram olmasını istediklerini (alternatifiyle birlikte), ne vesileyle aday olsun diye düşündüklerini not ediyor, yanında da isterlerse adaylarının sayfasında olmasını düşündükleri bir resim gönderiyorlar. Adaylar hakkında yapılan küçük bir araştırma ve ardından oyların sayılmasıyla “azizler” belirleniyor, takvim sayfalarındaki yerini alıyor.
Her günün bayram – dolayısıyla tatil - olduğu takvimin sayfalarında, şimdiye kadar yüzlerce radikal kültürel ve siyasi kahraman yer almış. Radikal, kültürel ve siyasi kahraman dendiğinde bu upuzun sıfat tamlaması herkese elbette başka şeyler çağrıştırıyor. Autonomedia Kolektifi bizim için hemen bunu da açıklıyor; dünyayı köleleştiren zihniyete, dünyanın bu çivisi çıkmış haline karşı duranları, fikirlerini her tür baskıya rağmen inatla savunanları, kahraman ya da ironik bir deyişle “aziz” olarak adlandırdıklarını söylüyorlar. Yeni çağın azizleri olarak, devlet adamları ve Papa dışında herkes aday olabiliyor.
Bu yılki takvimde yer alan “azizlerden” ikisi bizim buralardan: geçen yıl 19 Ocak’ta beyaz bereli bir ‘milliyetçinin’ kurşununa kurban verdiğimiz Hrant Dink ve 12 Temmuz 2007 günü gözlerini bu dünyaya yuman filozof Ulus Baker.
Takvimde başka kimler var derseniz; İtalyan yönetmen Michelangelo Antonioni, Fransız düşünür Jean Baudrillard, El Salvador’daki El Mozote katliamından sağ kurtulan tek isim Rufina Amaya, Çek sürrealist yazar, aynı zamanda Prag barlarının en vefalı müdavimi Bohumil Hrabal, Eylül ayında eşiyle birlikte intihar eden, ‘Elveda Proleterya’, ‘Yaşadığımız Sefalet: Kurtuluş Çareleri’ gibi kitapları Türkçede de yayımlanmış olan Fransız düşünür André Gorz, Kurt Vonnegut ve feminist gazeteci, eleştirmen Ellen Willis ile Hindistan’da ‘anti – guru’, ‘aydınlanma nihilisti’ olarak anılan U.G. Krishnamurti takvimde yer alan isimler arasında ilk akla gelenler.
“Gün gelecek, devran dönecek, bu Kapitalist/Sosyalist Dünyevî Çark ve Savaş Makinesi elbette gücünü yitirecek” diyen Autonomedia’ya destek vermek, girmek üzere olduğumuz yeni yıl için kendi aziz adayınızı iletmek ya da sadece ne gibi kitaplar basıp, neler yaptıklarını görmek isterseniz www.autonomedia.org adresini ziyaret edebilirsiniz.
