Nereye Doğru’nun bu haftaki bölümünde Soçi'deki Erdoğan-Putin görüşmesi, Libya’daki son gelişmeler ve Polonya ve Macaristan’ın Avrupa Komisyonu ile yaşadığı gerginlik yer aldı.
Aktar, 29 Eylül tarihinde Rusya’nın Soçi kentinde gerçekleşen Vladimir Putin ve Recep Tayyip Erdoğan görüşmesine dair “Ne konuşacakları bilinmeyecek. Türkiye tarafından hiçbir kayıt alınmayacak. Erdoğan, Rus mütercim aracılığıyla Putin ile konuşacak. 1940 yılından beri hariciye geleneği olan Türkiye’nin toplantıyla ilgili bir kaydı olmayacak. Herhangi bir belge imzalanmayacak. Her şey şifai.” yorumunu yaptı. Aktar görüşmenin içeriğine dair, ikinci parti S-400’lerin satın alınması ve İdlib meselesinin görüşüleceğini bildirdi. Türkiye’nin İdlib’in sınırlarını adeta yok sayması ve rahatlıkla ülkeye girip çıkmasının yanı sıra, Rus hava kuvvetlerinin Türkiye’nin askeri birliklerinin ve Türkiye’nin desteklediği muhalif birliklerin bulunduğu yerleri bombalaması konusunda Aktar, “ABD ile bir türlü görüşmeyen, ortak bir dil bulamayan Ankara’nın artık Rusya’ya yakınlaşmakta olduğunu söylüyorlar. Bu bir kaos. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar geçen gün her iki ülkeyi Suriye’de sorumluluklarını yerine getirmeme ile suçladı. Bu bağlamda 30-31 Ekim tarihlerinde gerçekleşmesi planlanan Yirmiler Grubu (G-20) toplantısı kapsamında ABD Başkanı Joe Biden ile Cumhurbaşkanı Erdoğan toplantısı kotarılmış. Bütün bunlar için diplomasi var ve böyle bir diplomasi biçimi yok. Yalnızca en üst seviyedeki krizleri çözmek için toplanıyorlar. Soçi toplantısının ne olacağı bugün belli olacak.” dedi.
"Libya'da kazan kaynıyor"
Aktar ikinci olarak, Türkiye'nin müdahil olduğu bir diğer ülke olan Libya’da üç ay sonra yapılması planlanan seçimin giderek zorlaşmasına dair, “Geçici hükümet ile Tobruk’taki eski seçilmiş meclis arasında sürtüşme başladı. Meclis hükümete güvensizlik oyu verdi. Bütün dünya yabancı askerler çekilsin şeklinde demeçler veriyor ve seçimin yapılması gerektiğini savunuyor. Diğer gelişme, Birleşmiş Milletler’in Libya’daki destek misyonunun görev süresi doluyor. Uzatılması için çalışılıyor. İngilizlerin kaleme aldığı uzatmayı Rusya veto etme tehdidiyle karşıladı. Neden karşı oldukları belli değil. Rus Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov askerlerle ilgili ‘çekebiliriz’ dedi. Ayrıca TSK askerlerinin de çekilmesine yardımcı olabileceklerini bildirdi. Bölgede 20 bin yabancı asker var. Vatiye Hava Üssü’ne TSK’nın uçakları inip kalkıyor. Tuhaf bir durum var. Libya’da işler bitmedi, kazan kaynıyor.” yorumunu getirdi.
Polonya'da Avrupa Komisyonu'yla gerginlik tırmanıyor
Aktar üçüncü olarak, Polonya ve Macaristan’ın uzun zamandır süregelen Avrupa Komisyonu ile olan gerginliğine dair, komisyonun Polonya’ya karşı yargı bağımsızlığı konusundaki ihlal prosedürünü bir adım ileri götürdüğünü ve bu bağlamda Lüksemburg’ta yer alan Avrupa Birliği Adalet Divanı’nın ülkeye günlük para cezası uygulamasına karar verdiğini bildirdi. Aktar meselenin Polonya hükümetinin yüksek mahkemesinin hâkim ve savcıları disipline etmek için kurduğu denetleme dairesiyle ilgili olduğunu, bütün yaz devam eden sürtüşmeye dair Polonya’nın “İlgili disiplin dairesi komünist rejimden kalma bir sistemdir. Biz bunu düzelteceğiz.” dediğini belirtti. Komisyon ve üst mahkemenin hem ilgili disiplin dairesinin hem de yargı dokunulmazlığının kaldırılması konusunda alınan kararların askıya alınmasını istediğini bildiren Aktar, “Buna Polexit diyorlar yani yasal konularda Polonya’nın AB’yi terk etmesini istiyorlar. Mesele oraya kadar gelmez. Komisyon 16 Ağustos’a kadar süre vermişti. Şu an para cezasıyla ültimatom yolladı. Polonya disiplin odasını dağıtma sözü verdi ama komisyon tatmin olmadı. Şimdi para cezası gündeme geliyor.” dedi.
Aktar son olarak Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’nin yıllık İnsan Hakları Konseyi’ne dair, “İlk defa güvenli temiz, sağlıklı ve sürdürülebilir çevrenin insan hakkı olarak tanımlanması için öneri yer alacak.” dedi.
(Program özetini hazırlayan gönüllümüz Seyhan Karasu’ya teşekkür ederiz.)
