Hikâyenin Her Hali'nde Aslı Odman, Hayvan Hakları ve Ekoloji Aktivisti, Yaşam için Yasa inisiyatifinden, İstanbul Planlama Ajansı Vizyon 2050'de Ekoloji ve iklim krizi alanlarında uzman Mine Yıldırım ile söyleşti.
9 Kasım 2019 günü kaybettiğimiz hayvan hakları ve yaşam aktivisti Burak Özgüner'i anarak birleşen Yaşam İçin Yasa İnisiyatifi'nin aşağıdaki bu tekil talepleri, bu 'daha büyük sorulara' da dokunmadan edemiyor.
- Zoonoz (hayvandan insana geçen) Covid-19
- İklim mültecisi haline gelen ve virüsler, bakteriler, parazitler, mantarla içiçe geçen canlılar,
- Ormansızlaştırma,
- Biyoçeşitlilik kaybı, yabanın gasbı,
- 'Gezegensel kentleşme',
- 'Gayri-medeni' ve egzotik gözüken Doğu'nun ıslak pazarları ile, nezik, steril Batı'nın endüstriyel hayvan çiftlikleri
(Mine Yıldırım/Onur Akgül, 'Pandeminin Karanlık Tarafı: İnsan, Yaban, Yeryüzü', Salgın. Tükeniş Çağında Dünyayı Yeniden Düşünmek, içinde (editör: Didem Bayındır), Tellekt/Can yayınevi, 123-155)
Bir de tarihte yolculuk yapıyoruz, Mine Yıldırım'ın New School for Social Research, Siyaset Bilimleri Bölümü'nde kaleme aldığı 'Ekolojik Yıkım ve Kentleşme Kıskacında Görülmeyenler: Hayvanlar' tezinin, 'Dört Ayaklı Şehir' ekibi ve sair hayvan hakları savunucusu ile İstanbul'un Kuzey Ormanları ve Kuzey Otoyolunun inşa halindeki etaplarına terkvedilen köpekleri yaşatmaya çalıştıkları düşünce ve eylemini belirlemiş faaliyetlerinden yola çıkarak.
- • 18. yüzyılda insan- hayvan ilişkileri nasıl radikal olarak değişti, hayvan enerjisinin yerini nasıl karbon ve insan emeği aldı?
- • 1910 Hayırsızada, 1915 Tehcir, Hijyenikleşen Kentler, Hayvanların mülk haline gelmesi arasındaki ilişkiler nelerdir?
- • Neden Batı Avrupa ve Kuzey Avrupa kentlerinde sokakta 'kamusal' kedi ve köpek yok, ama İstanbul'da, Türkiye'nin tüm kentlerinde hala var?
- • Peki 2010'larda Kısırkaya Toplama kampı, çevre tahribatı, kentsel dönüşümler ve yeni siyasi rejim arasındakiler?
- • Neden mal ve yaban olarak tasnif edilenlerin dışındaki hayvanların hukuki tanımı 2004'e kadar boşlukta kalırken, her gün daha fazla onlara karşı şiddeti izler hale geldik?
Yaşam İçin Yasa İnisiyatifi Hayvan Özgürlüğü değil Hayvan Refahını merkeze alan 2004 Hayvan Hakları Kanunu'na dair eleştirileri, temelden değiştirme önerileri 15 üst madde, ve toplam 20 maddede toplanmış:
1. Hayvanların yaşam hakkı Anayasa’da düzenlenmelidir.
2. Hayvan hakkı ihlalleri, Türk ceza kanunu kapsamına alınarak yaptırıma tabi tutulmalıdır.
3. 5199 sayılı Kanun'un 6. Maddesi değiştirilmemeli kamu kurumlarının kanundan doğan yükümlülüğünü yerine getirmeleri sağlanmalıdır.
4. Havai fişek gösterileri istisna olmaksızın yasaklanmalıdır.
5. Canlı hayvan ticareti yaşam hakkı ihlalidir.
6. Hiçbir köpek ırkı doğuştan saldırgan değildir.
7. Avcılık bir spor türü değil, cinayettir.
8. Hayvanların esareti, eğlence konusu değildir.
9. Hayvanların tüylerinden, postlarından elde edilen kürk, yastık ve benzeri üretimler yaşam hakkı ve vücut bütünlüğü ihlali olup kanunla yasaklanmalıdır.
10. Hayvan deneyleri, meşrulaştırılmaya çalışılan bir işkencedir
11. Atlı faytonlar başta olmak üzere, zulüm ve sömürü içeren taşımacılık faaliyetlerine son verilmelidir.
12. Hayvan haczini mümkün kılan yasalar yeniden düzenlenmelidir.
13. Yönetim planlarında ve kira sözleşmelerinde yer alan “evcil hayvan beslenemez” maddeleri geçersiz kılınmalıdır.
14. Yönetim planlarında ve kira sözleşmelerinde yer alan “evcil hayvan beslenemez” maddeleri geçersiz kılınmalıdır.
15. Yayınlar ve eğitimler aracılığıyla vatandaşın hayvan hakları konusunda bilinçlendirilmesi sağlanmalıdır.