Tazmanya kaplanı hayata dönüyor

-
Aa
+
a
a
a

Bilim insanları nesli tükenen Tazmanya kaplanını dünyaya kazandırmak için bir proje başlattı.

Tazmanya kaplanı
Gezegenin Geleceği: 22 Ağustos 2022
 

Gezegenin Geleceği: 22 Ağustos 2022

podcast servisi: iTunes / RSS

Bilim insanları, 1930'lu yıllarda nesli tükenen Tazmanya kaplanını gen düzenleme yöntemiyle dünyaya yeniden kazandırmak için milyonlarca dolarlık bir proje başlattı. Köpeği andıran suratı ve sırtındaki çizgilerle etkileyici bir görüntüye sahip olan Tazmanya kaplanının aşırı avlanma nedeniyle nesli tükenmişti. Yaşayan son Tazmanya kaplanı 1936 yılında Hobart’ta yer alan Beaumaris Hayvanat Bahçesi'nde ölmüştü. ABD ve Avustralya'dan elli bilim insanı tarafından oluşturulan ekip süreci tersine çevirmeyi umuyor. Bilim insanları benzer DNA'ya sahip bir türden kök hücreler alacak ve bu hücreleri gen düzenleme teknolojisi ile Tazmanya kaplanının kök hücrelerine dönüştürmeye çalışacak. Bu hücrelerden bir embriyo üretmeyi hedefleyen bilim insanları, taşıyıcı olacak başka bir hayvan aracılığıyla Tazmanya kaplanını geri getirmeyi deneyecek. Proje kapsamındaki her adımın büyük bir bilimsel atılım olacağı dile getiriliyor. Proje, Melbourne Üniversitesi ve nesli tükenen türleri yeniden hayata döndürmek üzerine çalışmalar yürüten ABD merkezli biyoteknoloji şirketi Colossal ile birlikte gerçekleştirilecek. Bilim insanları, Tazmanya kaplanının genomunu türün iyi korunmuş genç bir üyesinin kalıntıları sayesinde kaydetmişti. Ekibin başındaki profesör Andrew Pask, bu kaydın Tazmanya kaplanını dünyaya kazandırmak için gereken tam bir prototip olduğunu söylemişti. Etobur olan Tazmanya kaplanı bir zamanlar Avustralya'da yaygındı ancak varlığı 18. yüzyılda Tazmanya ile sınırlandı ve ardından nesli tükendi.

Asbestli uçak gemisi Nae Sao Paulo Eylül’de İzmir’de olacak

İzmir Aliağa’da sökülmesi planlanan ve yüksek miktarda asbest taşıyan Nae Sao Paulo isimli uçak gemisi ile ilgili konuşan Deniz Ticaret Odası Aliağa şube başkanı Adem Şimşek, asbest, atom ve radyasyon konuları ile ilgili gerekli tüm kontrollerin yapıldığını belirterek geminin Eylül sonunda kente geleceğini söyledi. Geminin sökülmesinin halka ve çevreye zarar vereceğini dile getiren İzmir Büyükşehir Belediyesi ile çevre platformları işlemlere itiraz etti. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, sosyal medyada konuyla ilgili açıklama yaptı:

Kararın iptali için gereken hukuki mücadeleyi sonuna kadar sürdüreceğimizden kimse kuşku duymasın.

İzmir'de çevreciler nöbet tutmaya başladı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı da sökümüne onay verilen ve Basel Sözleşmesi'ne göre riskli olmadığı iddia edilen gemiyle ilgili açıklama yaptı. Söz konusu açıklamada uluslararası hukuka göre karar alındığı ve Avrupa Birliği’nin Gemi Geri Dönüşüm Tüzüğü kapsamında tüm yükümlülüklerin yerine getirildiği belirtildi. 

Aşırı sıcaklar ağustos böceklerinin şarkısını susturdu

Fransa'nın Provence bölgesinde ağustos böcekleri sessizliğe büründü. Uzmanlar bu durumun sebebi olarak aşırı sıcak hava dalgasını gösterdi. Guardian gazetesinin haberine göre, France 3 televizyonuna konuşan tarım ve iklim uzmanı Serge Zaka konuyla ilgili şunları söyledi:

Ağustos böceklerinin öğleden sonra hava sıcaklığı gölgede 36 dereceyi aştığında hemen hemen hiç ses çıkartmadıklarını gözlemledik. Sıcakta vücut ısılarını düzenleyemedikleri için şarkı söyleyemiyorlar.

Erkek ağustos böcekleri, dişileri çekmek için karınlarındaki ince bir zarı titreştirerek ses çıkartıyorlar. Provence folklorunda Tanrı’nın bölge halkını öğle uykularından uyandırması için ağustos böceklerini gönderdiğine inanılıyor. Zaka'ya göre yaz aylarındaki sıcaklık artışının süreklilik kazanması halinde Provence bölgesindeki ağustos böcekleri başka yerlere göçebilir:

İklim değişikliği nedeniyle bölgedeki canlı türleri muhtemelen değişecek. Ağustos böcekleri Rhone Vadisi'nin kuzeyine gidecek, Pireneler'de ve Alpler'in güneyindeki yüksek bölgelere çıkacak.

Karıncalar verimli tarımda pestisitlerden daha etkili

Yapılan yeni araştırmaya göre karıncalar, çiftçilerin yiyecek üretmelerinde pestisitlerden daha etkili olabilir. Karıncaların zararlıları öldürme, bitki hasarını azaltma ve mahsul verimini artırma noktasındaki etkilerinin üretime katkısı olduğu görüldü. Meyvelere, tohumlara ve yapraklara zarar vererek mahsul veriminde düşüşe neden olan zararlıları avlayan karıncaların çeşitliliği arttıkça daha geniş bir zararlı yelpazesine karşı koruma sağlandığı keşfedildi. ABD, Avustralya, Birleşik Krallık ve Brezilya gibi ülkelerde narenciye, mango, elma ve soya fasulyesi dahil 17 mahsul incelendi. Doğru yönetilirse karıncalar haşere kontrolünden sorumlu olabilir ve zamanla mahsul verimini artırabilir. Proceedings of Royal Society B’de yayımlanan makalede, bazı karınca türlerinin daha düşük maliyetle pestisitlerden daha yüksek etkinliğe sahip olduğu ortaya kondu. Brezilyalı ekip bitkilerde veya yerde yuva yapan, bitkilere tırmanan, çoğu ağaç karıncası olan 26 türü inceledi. Karıncaların tarım yapılan orman bölgeleri ve gölgede mahsul yetiştirilen alanlar gibi çeşitlendirilmiş çiftçilik sistemlerinde en yüksek verimi sağladıkları çünkü bu alanlarda daha fazla yuvalama alanı ve yiyecek kaynağı olduğu belirlendi. 

Atatürk Orman Çiftliği’nin adının değiştirilmesi gündemde

Ankara Orman İşletme Müdürlüğü, Atatürk Orman Çiftliği olarak anılan arazinin adından “Atatürk” kelimesini silerek “Beştepe Millet Ormanı” adlandırmasıyla ihaleye çıktı. Tarım-Orman İş Sendikası, Ankara Orman İşletme Müdürlüğü ve Ankara Orman Bölge Müdürlüğü hakkında “işlemin yasalara aykırılığı” ve “Cumhuriyet değerlerine saldırı” gerekçeleriyle suç duyurusunda bulunuldu.