Aşırı sıcaklıklar %50 oranında ölüme neden olabilir

-
Aa
+
a
a
a

Yeni bir araştırmaya göre, aşırı sıcaklıklar Avrupa’da yüzyıl sonuna kadar %50 oranında daha fazla ölüme neden olabilir.

Gezegenin Geleceği: 30 Ocak 2025
 

Gezegenin Geleceği: 30 Ocak 2025

podcast servisi: iTunes / RSS

Yeni bir araştırmaya göre, aşırı sıcaklıklar Avrupa’da yüzyıl sonuna kadar %50 oranında daha fazla ölüme neden olabilir. Araştırmacılar, gezegeni ısıtan kirliliğin azaltıldığı en iyimser senaryoda dahi “uyumsuz sıcaklıklar” nedeniyle her yıl ek olarak 8 bin kişinin öleceğini tahmin etti. İnceledikleri en sıcak olası senaryoya göre de, sıcaklık nedeniyle her yıl ölüm sayılarında 80 bin kişilik bir artış öngörüldü. Çalışmanın baş yazarı ve Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu’ndan istatistikçi Pierre Masselot, “İklim değişikliği nedeniyle artan sıcaklıkların ölüm sayılarında net bir artışa neden olacağını açıkça gösteriyoruz” dedi. Bilim insanlarının sıcaklık ile farklı yaş gruplarındaki ölüm oranlarını ilişkilendirdiği önceki araştırmalara dayanan son çalışma, Avrupa’daki 854 şehri baz aldı ve yüzyıl boyunca nüfus yapısı ile sıcaklıktaki olası değişiklikleri haritalayan üç iklim senaryosuyla birleştirdi. Üç senaryonun tamamında da rahatsız edici sıcaklıkların bugünkünden daha fazla ölüme yol açacağı sonucu çıktı. Ancak bilim insanları tüm bu sonuçlara rağmen bir yandan da verilerdeki belirsizliklerin büyük olduğunu belirtti. Araştırmada net ölüm sayısının, özellikle Akdeniz çevresindeki Güney Avrupa’da en çok artması bekleniyor. İkinci bir sıcak nokta ise İsviçre, Avusturya ve Güney Almanya ile Polonya’nın bazı bölgelerini kapsayan Orta Avrupa’da yer alıyor. Sıcak ve soğuk hava, vücuda hipotermi ve sıcağa bağlı çarpılma gibi aşırı durumlara ulaşmadan önce bile zarar veren sessiz katiller. Aşırı sıcak hava dalgaları, vücutlarını aşırı çalıştırmaya zorladığı ve dinlenmelerine engel olduğu için özellikle yaşlılar ve hastalar arasında daha fazla ölüme yol açıyor. Soğuk hava dalgaları ise kan basıncını yükseltiyor ve kalp ile akciğer problemlerine katkıda bulunuyor. Araştırmanın katılımcılarından olmasa da konu üzerinde uzman olan Doğu Anglia Üniversitesi’nden iklim bilimci Tim Osborn ise bu son çalışma hakkında şunları söyledi: “Doğrudan söylemek gerekirse, sıcak havadaki artış, soğuk havadaki azalmadan daha fazla insanı öldürecek. Bu yeni çalışma, konu hakkında son sözü söylemiyor. Ancak önceki çalışmalara göre insanların aşırı sıcaklıklara karşı yaş ve şehir bazında daha detaylı bir şekilde duyarlılıklarını inceleyerek yeni bir zemin sağlıyor” dedi.

Kaliforniya daha sıcak, daha kuru ve daha tutuşabilir olmaya devam edecek

Başka bir araştırmada World Weather Attribution (WWA) ekibiyle çalışan 32 bilim insanı, sanayi öncesi döneme göre 1,3 derece daha sıcak bir dünya yüzünden yangınları besleyen kuru koşulların %35 daha olası hale geldiğini ortaya koydu. Bilim insanları, Los Angeles ve çevresini etkileyen büyük yangınlarla bu koşullar arasındaki bağlantıyı da açığa çıkardı. Imperial College London’dan World Weather Attribution araştırmacısı Clair Barnes, kuraklık koşullarının daha sık bir şekilde kış aylarına doğru kaydığına dikkat çekerek, “Bu durum Kaliforniya’da güçlü Santa Ana rüzgarları sırasında küçük ateşlerin bile ölümcül yangınlara dönüşme olasılığını artırıyor. Gezegeni ısıtan fosil yakıtlardan temiz enerjiye geçiş hızlanmadıkça, Kaliforniya daha sıcak, daha kuru ve daha tutuşabilir olmaya devam edecek,” yorumunda bulundu.

Eğirdir Gölü’ne su aktarılacak

Eğirdir Gölü’ndeki kuraklık tehdidinin her geçen gün artmasıyla birlikte, göle yaklaşık 60 milyon metreküp su aktarılmasına karar verildi. Kuraklık nedeniyle tehdit altındaki Eğirdir Gölü’nün korunması için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca 9 maddelik bir eylem planı hazırlandı. Isparta Valisi Abdullah Erin, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca hazırlanan plan kapsamında göldeki sucul bitkilerin temizlenmesi, dip çamurunun arındırılması ve Tarım ve Orman Bakanlığı’nın da destekleriyle Aksu ilçesinden Eğirdir Gölü’ne 60 milyon metreküp su aktarılması gibi çalışmaların yürütüleceğini bildirdi. İHA’nın haberine göre Erin, uygulama sürecinin 2025 yılında hayata geçirildiğini açıkladı. Vali Erin, sadece devletin değil, vatandaşların da gölün korunmasında aktif rol alması gerektiğini vurguladı. Halktan çevreye duyarlı olmalarını isteyen Erin, modern sulama yöntemlerinin kullanımının su kaynaklarının sürdürülebilirliği için hayati önem taşıdığını ifade etti.

Korgan’da devam eden sondaj çalışmaları iptal edildi

Ordu İdare Mahkemesi, Korgan’da devam eden ve Perşembe Yaylası’nı da olumsuz etkileyecek maden arama sondaj çalışmalarına verilen izni iptal etti. Ordu İl Mera Kurulu tarafından verilen sondaj izninin "yürütülmesinin durdurulması ve iptali" istemiyle açılan davada, talebi kabul eden Ordu İdare Mahkemesi, "yürütmeyi durdurma" kararı alarak, iznin iptaline hükmetti. Ordu Çevre Derneği yaptığı açıklamada, "Korgan Aybastı halkı ve derneğimiz tarafından açılan davada haklı bulunduk. Mahkeme, Mera Kurulu’nun maden sondajını uygun gören kararını iptal etti ve çalışmalar durduruldu. Perşembe Yaylası ve çevre köyler için büyük bir zafer kazandık" denildi. Ordu Çevre Derneği ve Korgan ve Aybastı halkının açtığı davanın dilekçesinde, bir şirketin açmak istediği madene verilen arama izninin uygun olduğuna dair kararın hukuka aykırı olduğu belirtilerek, Ordu İl Mera Komisyonu’nun ilk olarak maden arama faaliyetinin uygun olmayacağına karar verildiği hatırlatıldı.