Ülke ve dünya gündemi ve iklim krizi üzerine yazılmış makale ve analizleri takipçilerimizle paylaşıyoruz.
İklim ve Çevre
ABD Savaş Bakanlığı Pentagon'un son sistem silahların imalatı için dünyada ender bulunan mineralleri milyarlarca dolar harcayarak depoladığını açığa çıkaran raporun baş yazarı Lorah Streichen, bu gelişmenin iklim krizini çok daha vahimleştireceği uyarısını yapıyor.
Bill McKibben, ABD’de Trump yönetiminin nefret alevlerine sözlü benzin boca etiğini ve bunun bir metafor değil, gerçeğin doğrudan ifadesi olduğunu yazıyor.
George Monbiot, Britanya’da devasa yeni bir kömür madeni açılması planlarının, yabancı parababaları ile dev fosil şirketlerinin karanlık denizaşırı mahkemelerde hükümetleri milyarlarca dolara mahkûm ettirebildikleri karanlık bir şafağın söktüğünü anlatıyor.
Dünyanın en kapsamlı bilimsel araştırmalarından ikisi, aşırı işlenmiş gıda maddelerin üretim ve kullanımındaki muazzam artışın küresel insan sağlık ve esenliğine muazzam bir tehdit oluşturduğunu ortaya koyuyor.
The Guardian ve Watershed Investigations ile olan ortak bir çalışmada, UCL bilim adamlarının raporu iklim yıkımından dolayı Avrupa’nın yeraltı su kaynaklarının kuruduğunu belirtiyor.
2010’dan beri takip edilen karbon verileri, Afrika ormanlarının karbon yutağından karbon salıcılara dönüştüğünü ve dünyanın en büyük üç orman bölgesinin artık iklim yıkımın önünde engel olamadığını gösteriyor.
Greenpeace raporu, geri dönüşümün iklim krizine çözüm olduğu 'efsanesinin' plastik üretimine devam etmek için şirketler tarafından beslenmekte olan bir yalan olduğunu öne sürüyor.
The Guardian, Doğu Asya’da büyük yıkıma ve bin 100’den fazla kişinin ölümüne sebep olan fırtınaların oluşumunu ve Endonezya, Tayland, Sri Lanka ve Malezya’da bıraktığı etkileri görsel bir kılavuzla anlatıyor.
Jonathan Watts, Amazon ormanlarında büyümüş olan Brezilya Çevre ve İklim Değişikliği Bakanı Marina Silva ile COP30 sonrası alınması gereken aksiyonları konuşuyor.
The Guardian özel haberi, İngiltere ve Avrupa’da birikmiş eski çöp yığınlarının su kaynaklarına zehirli madde karıştırabileceğini uyarıyor.
500’den fazla bilim insanının imzacı olduğu Dartington Deklarasyonu, küresel sıcaklıkların 1,5 dereceyi aşmasını önlemek için 2030 yılına kadar emisyonların 2010 yılı seviyelerinin yarısına inmesi gerektiği çağrısında bulundu.
Filistin
Jeremy Scahill, ABD’nin kolonyalist planlarının süregeldiğini, İsrail’in “ateşkes”e rağmen gündelik katliamını düzenli sürdürdüğünü, Oslo Barışı aldatmacasının Déjà-vu olarak yaşandığını anlatıyor.
Sophia Goodfriend, Amerikalı Yapay Zeka destekli gözetleme şirketlerinin İsrail’de bulunmasının Gazze’deki yıkımdan faydalanmak için olduğunu belirtiyor.
Birleşmiş Milletler, Filistinli tutsakların İsrail hapishanelerine sistematik ve “de-facto” işkence ve kötü muameleye maruz kaldığını raporluyor.
Orly Noy’un yazısı, Haifa merkezli hukuk örgütü Adalah’ın bulgularına göre İsrail milletvekillerinin 7 Ekim’den bu yana Filistinlilerin haklarını kısıtlayan ve muhalefeti cezalandıran 30'dan fazla yasa çıkardığını ortaya koyuyor.
Dünya
BBC, Gürcistan’da polisin AB protestolarındaki eylemcilere I. Dünya Savaşı'ndan kalma tedavülden kaldırılmış bir kimyasalla saldırdığını belirtiyor.
Uluslararası Mayın Yasaklama Kampanyası tarafından yayınlanan Mayın Raporu, Suriye’ye savaş sonrası yerleşimin mayın kaynaklı ölümlerde büyük bir artış yaşandığını bildiriyor.
Danimarka Göç Konseyi Karma Göç Merkezi (DRC MMC) raporu, kısıtlanan göç politikalarının insan kaçakçılığının öne geçmekte yetersiz ve hatta destekleyici olduğunu belirtiyor.
Türkiye
İrfan Aktan ile Yücel Göktürk, “barış nasıl toplumsallaşır?” sorunsalını ve “siyaset kültürü-kültür siyaseti” ebedî sorunsalını sekiz yılı aşkın bir süredir hapiste olan Anadolu Kültür kurucusu Osman Kavala ile “yazılı söyleşi” üzerinden konuşuyorlar.
Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği’nin 2024-2025 raporunu yorumlayan Candan Yıldız, “İfade Özgürlüğü” kapsamına giren davalarda tutuklanma oranının önceki yıla göre 5.5 kat arttığını belirtiyor.
Burcu Karakaş, Ukrayna merkezli araştırmacı gazeteci ekibiyle yaptığı çalışmada Ukrayna’dan Türkiye’ye getirilen çocukların yaşadığı sistematik ihmal ve suistimali ortaya çıkarıyor, açılması engellenen davanın iç yüzünü anlatıyor.
