Düşüncenizin eyleme dönüşmesinden ilk korktuğunuz zamanı hatırlar mısınız? Daha Türkçesiyle, akla gelenin başa gelmesinden korkmak da denebilir bu hale. Ya da, düşüncesi bile sizi ürkütebilen, rahatsız edebilen bir şey diyebiliriz. Aklınıza gelmiş ve gelebilecek binbir çeşit acayip, saçma, sapıkça, utanç verici düşünceyi şöyle bir kafanızdan geçirin. Çocuk halinizle o düşüncelerin gidiş-gelişlerini nasıl yaşamış olabileceğinizi bir tasavvur edin. Haydi, düşüncelerin bazılarını açıkça söyleyelim: Çok sevdiğiniz anne-babanıza bir zarar verebileceğiniz, mesela. Hiç olmayacak ve en istemediğiniz türden bir cinsel ilişkiyi hiç olmayacak birisiyle yaşadığınızı aklınıza getirmek, o düşüncenin kapıdan kovsanız bacadan girmesi, gibi... Bu düşüncelerin hiç birisinin gerçekleşmediğini de herhalde aradan geçen zaman göstermiş olsa gerek. Düşünceler eyleme o kadar da kolay dönüşmüyor.
Yine de sadece düşünmüş olmaktan dolayı, çok sevdiğiniz ve değer verdiğiniz bir aile büyüğünü cinsel bir gündüz rüyasına soktuğunuz için, kendinizi suçlayıp mahkum edebilirsiniz. Gerçekleşmemiş eylemlerin düşüncesinin suçlusu olarak kendinize layık göreceğiniz pek çok ceza olacaktır.
Kafanızdan geçenlerin başkaları tarafından farkedildiğini varsayalım. Bu tasavvurlara başkalarının ilk tepkilerinden birisi sizi suçlamak ve mahkum etmek olabilir. “Vay annene böyle böyle yapmak ha” ya da “arkadaşın için nasıl böyle bir kötülüğü aklında geçirirsin” ya da “demek o rafta gördüğün çikolatayı cebe atmayı aklından geçirdin” denilerek ceza yağmuruna tutulan bir çocuk olsanız, haliniz nasıl olurdu? Düşüncenin eyleme dökülmesinde rol alan beyin mekanizmalarınızın mükemmelleşmekte olduğu bir dönemde, düşünce-eylem ayrımı yapmanızı iyice zorlaştırmış olurduk. Suç işlememek için hiç düşünmemeye çalışır, öyle çabaladıkça da o istenmeyen şeyleri daha çok düşünmeye başlardınız. Bu ülkede yaşıyorsanız, böyle olma olasılığınızı beşle ya da onla çarpabilirsiniz.
Bir kolej sınavı sorusu: Çocuklar neredeyse beş yaş civarında düşünce ile eylemi ayırt etmeye başlıyorlar. Biz kaç yaşındayız sizce?