25 Mart 2006Mehmet Altan
Bazen Türkiye'de yabancı bir muhabir olsaydım "neeylerdim?" diye aklımdan geçiririm... Geçen hafta ise, "iyikiTürkiye'deyabancımuhabirdeğilim" diye düşündüm...Şayet yabancı muhabir olsaydım, olup biteni örneğin İngiliz kamuoyuna nasıl anlatacaktım? Şemdinli olaylarından sonra şarap yalamış fare gibi kostaklanan ama sonra üç adım geri atıveren iktidar, bir yıldır beklemekte olan Milli Siyaset Belgesi'ni kabul etti. Bu, bir gazetenin manşetine "gizlianayasakabuledildi" diye yansıdı... Demokratik olduğunu söyleyen bir ülkenin "gizlianayasası" olur mu? Bizde ise kimse garipsemiyor...Türkiye'deki yabancı muhabirler "gizlianayasakabuledildi" cümlesini kendi kamuoyuna tercüme etmeye kalksa, okuyan ya tercüme yanlış yapıldı sanır ya da muhabir hastalandı... Hele okuyan İngiliz ise kafası daha da karışır, çünkü İngiltere'de yazılı bir anayasa da yok.
* * *
Ya Genelkurmay'ın artık alıştığımız ve kanıksadığımız tavrı ile yayınladığı bildiriye ne demeli? Bizler alıştık ve kanıksadık ama yabancı muhabirler yandı...Şimdi düşünün, "Genelkurmaymuhtıragibibirbildiriyayınladı" diye yabancı kamuoyuna anlatacaksınız... Herhangi bir çağdaş ülkede "Genelkurmay'ınbildiriyayınlaması,üstelikbununmuhtırakıvamında" olması anlatılabilecek bir durum değil.Diyelim ki, okuyan Latin Amerika'ya ya da azgelişmiş üçüncü dünya ülkelerine alışkın... Bunu anlayabildi... "Kimekarşıbumuhtıra" diyecek. Cevap, durumu daha da anlamsızlaştıracaktır. "Savcıyakarşı." Savcıya karşı muhtıra yayınlayan bir ordu... Vaktiyle, burada gazetecilik yapan bir Amerikalı işlerin içinden çıkamamış, sonunda "Heryerdedevletinordusuvar,Türkiye'deiseordunundevleti" diyerek durumu kökten halletmeye çabalamıştı...
* * *
Demokratik bir hukuk devletinde, bizdeki gibi askeri Danıştay, Askeri Yargıtay, kısacası mevcut doğal hukuka paralel bir askeri hukuk örgütlenmesi bulunmadığı için, dava sürecini kesmek, iddianameyi "maksatlısuçlamalar" diye suçlamak, savcı hakkında suç duyurusu yapmak, hükümeti göreve çağırmak da ne görülmüş, ne duyulmuş şeyler olduğundan, yazan muhabir zorlanırken, okuyan yabancı okur da iki kez zorlanacaktı... "Çiftbaşlıyargı" gibi bir skandal yetmezmiş gibi bir de tüm siviller her türlü "maksatlıvehaksız" suçlamalar karşısında yargı önüne paşa paşa çıkarken, paşaların çıkmaması ve "suçlayacaksaaskeraskerisuçlar,bizesivilkarışamaz" mesajını vermesi, gelişmiş dünya için tercümesi zor ki zor bir konu olacaktı.
* * *
Ya sonrası...Sonrası daha da matrak.AB sürecinde hareket ettiğini söyleyen bir iktidar var... Üstelik tek parti iktidarı ve demokratik adımları atmak için her türlü sayısal çoğunluğa sahip. İktidar partisi, AB sürecinde gösterdiği üstün performansı şimdilerde parti içi itişkakışlarda harcadığı için, çift başlı yargıyı, Şemdinli olaylarının üzerine gitmeyi tümden unutmuş durumda... Daha derinlemesine araştıracağına, tutup Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Daire Başkanı'nı görevden alıyor... Hiç şüphem yok, yakında savcıyı da görevden alırlar... Acaba diyorum "fasa,fiso" lafı "politikgenlerden" geçer mi?
* * *
Muhabir, "askerler bastırdı, Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Daire Başkanı'nı hükümet görevden aldı... Çünkü İstihbarat Daire Başkanı Şemdinli olaylarını 'hırsız içerdeyken, kapının kilitli olup olmamasının anlamı yoktur' diye yorumlamıştı..." diye yazar.Yabancı okur, bu haberi kaçınılmaz bir biçimde "demokratikbirhukukdevletindedelisaçmasıişler" oluyor diye yorumlayacaktır... Ama o okura bir not yazmak gerek... "GüpegündüzŞemdinli'debirkitapçıyabombaatmaktanyargılananlar,ikiastsubayvebiritirafçı..." Üstelik keşfe gelen savcıyı da taramaktan sanık da bir başka astsubay...Bunu söylemek zorundasınız çünkü olup biteni izleyen yabancı okur, bombaları savcı ve istihbarat daire başkanı atmış sanabilir...
