4 Ekim 2007
Başbakan Tayyip Erdoğan, parlamentoda kadın kotasının anayasaya konmasını isteyen Ka-Der Başkanı’na “Ruanda mı olsak istiyorsun! Buyur ol!” diye tepki gösterince, Ruanda’yı mercek altına aldık. Soykırımdan sonra 2000 yılında yaptığı anayasaya kadın kotası koyan ve 2003 yılında yapılan seçimle parlamentosundaki kadın milletvekillerinin sayısı açısından dünyada birinci sıraya yerleşen Ruanda’da, kadınların neleri değiştirdiğini, Ruanda Yurtseverler Cephesi milletvekili Dr. Juliana Kantengwa’ya sorduk. Kantengwa 4 yıl öncesine kadar kadınlar için hayatın anlamının “evlilik” olduğunu, okuma ve çalışma hakkı olmadığını söyledi; soykırımda ölen kocası ya da babasının mirasını alma hakkı bile olmayan kadınların, bugün eğitimden adalet sistemine kadar ülkede pekçok şeyi değiştirdiği anlattı ve “Kadınların sesi için kota gerekli” dedi.
KADIN MUTFAKTAN ÇIKTI, SESİNİ DUYURUYORSoykırımdan önce kadınların yeri evleri, kocalarının yanı ve mutfaktı. Kadınlar için hayatın anlamı evlilikti. Kızların okuma ve çalışma izinleri yoktu. Soykırımdan sonra, dul kalan kadınlar babalarının ve kocalarının miraslarını alamadılar. Miras hakkı sadece erkekler için geçerliydi. TOPLUM KADINI SEÇMEYE HAZIR DEĞİLDİ, KOTA KOYDUKBiz kadınların eşit haklara sahip olmalarını sağladık ve seslerini duyurmalarını istedik. Ama toplum o gün kadın milletvekili seçmeye hazır değildi. Bu yüzden kota koyduk. Hem parlementoda, hem de her siyasi partide kadın temsil oranının en az yüzde 30 olması şartı getirdik. Bugün artık Ruanda’da kadınların seslerini duyurmaları toplumda genel bir anlayış.KADIN-ERKEK BÜTÜN OLMAZSA MUTLU OLAMAYIZKadın milletvekili oranının yüzde 48,8 olmasının sebebi ülkemizde kadınların sayısının erkeklerden daha fazla olmasından değil. Kadınların değerini bilmek önemli. Kadın ve erkek bir bütün olamazsa, insanlarımızı mutlu edemeyiz. Biz bir toplumuz, bu toplum içerisinde birbirimizi tamamlıyoruz. Erkek bakışı ve kadın bakışı farklıdır. Erkek erkekten, kadın kadından anlar. ARTIK KADINLAR ‘KADIN’ OLMAKTAN GURUR DUYUYORKadınların parlamentoda sayıları yükseldiğinden beri çok fazla değişiklikler oldu. En önemli değişimi eğitimde sağladık. Eğitim olmazsa toplum bilinçlenemez ve iyi pozisyonlara gelemez. Eskiden kadınlar kadın olmaktan utanıyorlardı ve erkek olmak istiyorlardı. Artık gurur duyuyorlar ve aileler kız çocuk istiyor.YASALARI BİZ KADINLAR DEĞİŞTİRDİKŞimdi hem erkekler, hem kızlar okuyabiliyorlar. Her ikisi de eşit haklara sahip. Toplumun içinde kadının yeri yoktu, şimdi erkek ve kadın eşit anlamda değerli. Kadınlar, kocaların veya babalarının miraslarına sahip olabiliyor. Bu yasaları biz kadınlar değiştirdik.ARTIK ERKEKLER EŞLERİNİ DÖVEMEZŞimdi cinsiyet sorunlarını çözmeye çalışıyoruz. Aile içi şiddet suç olarak kabul edilmiyordu ve bu hafta parlementoya sunuldu. Yakında yasal olarak ceza sayılacak. Erkeklerin eşlerini dövmeleri normal bir davranış olarak karşılanıyordu; biz bunu değiştirdik. İşte bunun için kadınlar önemli, Türkiye’de de kadınlar sesini duyurmalı ve kota olmalı. Kadınlar her zaman toplum içerisinde farklı ülkelerde sorun yaşadılar ve yaşıyorlar. İlk çözüm eğitim. Biz kızlarımızı eğitiyoruz ve artık daha iyi meslekler edinebiliyorlar. Okuyup bilinçleniyorlar ve ‘kadın’ olmaktan gurur duyuyorlar.
