10 Eylül 2007Jonathan Fildes
Zephyr 18 kilometre yüksekliğe çıktı |
Araştırmacılar, güneş enerjisini kullanan bir aracın ilk kez başka enerji kaynaklarına başvurmadan üst üste iki gece uçtuğunu söylüyor.
Ancak Zephyr'in kırdığı 54 saat rekoru resmen kayıtlara geçemeyecek, çünkü çok gizli gerçekleşen deneme uçuşuna dünya hava sporları federasyonu FAI'nin temsilcileri katılmadı.
Fakat Qinetiq şirketi, Zephyr'in 33 saat süren bir başka deneme uçuşunu federasyon yetkililerine bildirdiğini ve bunun da bir rekor olduğunu söylüyor.
Bundan önce pilotsuz en uzun süre havada kalma rekoru 2001 yılında jet motoruyla işleyen Amerikan Hava Kuvvetleri'ne ait Global Hawk keşif uçağının 30 saatlik yolculuğuydu.
Zephyr'i imal eden ekipten Chris Kelleher, ''Bizim uçağımız çok daha yükseğe tırmanıyor ve uzun süre uçabiliyor'' diyor.
Qinetiq şirketi, uçağın askeri amaçlarla kullanılabileceği gibi yeryüzünün fotoğraflanması ve iletişim alanlarında ticari uçuşlara da hizmet edebileceğini söylüyor.
Mars'a yolculuk?
Helios havada parçalandı |
Zephyr'in deneme uçuşu ABD'nin New Mexico eyaletindeki askeri üssünde gerçekleşti.
İki kanat arası genişliği 18 metreye varan pilotsuz uçak, iki gün hiç durmadan uçtuktan sonra bir arıza nedeniyle inmek zorunda kaldı.
Pervaneli uçak, ikinci deneme sırasında, hava muhalefeti nedeniyle daha az süre havada seyretti.
Zephyr'in pazarlama müdürlerinden Paul Davey, ''Dünyada ilk kez böyle bir uçağı iki gün boyunca güneş enerjisiyle uçurtmayı başardık'' diyor.
Gün boyunca güneş enerjisini depolayan Zephyr'in pilleri uçağın gece de havada seyretmesini sağlıyor.
Uzaktan kumandayla yönetilen pilotsuz uçak, deneme sırasında 18 bin metreye kadar çıktı.
Güneş enerjisiyle gece de işleyebilen pilotsuz uçak denemesi bir ilk değil. 2005 yılında Amerikan şirketi AC tarafından imal edilen SoLong 48 saat havada kalmıştı.
Ancak iki uçak arasında önemli bir fark var. Zephyr'in pilleri devamlı olarak çalışır halde kalabiliyor. SoLong ise belirli aralıklarla havada süzülerek gitmek zorunda.
Nasa'nın geliştirdiği Pathfinder ve Helios uçakları da benzer mantık üzerine kurulu. Nasa, güneş enerjisini kullanarak ileride bu tip uçakların uyduların yerini alabileceğini ya da Mars gibi gezegenlere pilotsuz sefer düzenlenebileceğini tahmin ediyor.
Nasa'nın ürettiği Helios adlı araç 2001 yılında 29,5 kilometreye yükelerek, roketsiz çalışan kanatlı bir aracın irtfa rekorunu kırmıştı.
Fakat Helios 2003 yılında Hawaii yakınlarındaki Kauai adasında bulunan Amerikan üssünün hava sahasında uçarken parçalanarak düştü.
http://www.bbc.co.uk/turkish/news/story/2007/09/070910_zephyr-record.shtml