Merkezi Brüksel’de bulunan Uluslararası Hür İşçi Sendikalar Konfederasyonu (ICFTU) 2003 yılı Dünya Raporuna göre, özellikle Latin Amerika’da sendikal faaliyette bulunmak son derece tehlikeli. Sadece Kolombiya’da geçtiğimiz yıl 184 sendikacı cinayete kurban giderken, yıl boyunca Latin Amerika’da 206 ölüm olayı yaşandı.
150 ülkeden 231 sendikal kuruluşun üye olduğu ve tüm dünyada 158 milyon işçiyi temsil eden Uluslararası Hür İşçi Sendikalar Konfederasyonu yayınladığı yıllık raporunda, 2002 yılında 213 sendikacının öldürüldüğünü ya da kaybolduğunu tespit etti. Bu olayların çoğu Latin Amerika ülkelerinde, özellikle de Kolombiya’da meydana geldi.
133 ülkede sendikacılar baskı altında olduğuna dikkat çeken ICFTU, 1000 kadar sendikacının saldırıya uğradığını, 2562 kişinin gözaltına alındığını, 30 bin sendikacının işinden edildiği, 20 bin sendika üyesinin ise hakaret ve sözlü saldırıya maruz kaldığına dikkat çekiyor.
189 ölüm yanı sıra 27 suikast girişimi Kolombiya’da sendika üyelerine yönelik tehdidi belgelemiş. 9 kişinin ortadan kaybedildiği, 139 kişinin keyfi bir şekilde tutuklandığı, 27 sendikacının ise rehin alındığı Kolombiya’da 80 sendikacı ise ülkeyi terk ederek sürgüne zorlanmış.
“Yakında sendikacı kalmayacak”
Ülkede sendika liderleri zırhlı araçlar ve korumalarla dolaşabiliyor. Kolombiya Merkez İşçi Birliği’nin Genel Sekreteri Carlos Rodriqueze, “Yakında bu sorun ortadan kalkacak çünkü sendikacı kalmayacak” diyor. Kolombiyalı sendikacı Carlos Rodriqueze’in dile getirdikleri ülkede uzun zamandır süren iç savaşta meydana gelen insan hakları ihlallerin bir parçası aslında. Bu ihlallerin büyük bir bölümü solcuları ve sendikacıları hedef alan aşırı sağcı milisler ve ordu güçleri tarafından gerçekleştiriliyor.
Kolombiya hükümeti sendikacıları ülkedeki iç savaşta iki ateş arasında kalarak ölen masum kurbanlar olarak göstermek istiyor. Oysa sendika liderlerinin yüzde 65’inden fazlası ya toplu iş sözleşmesi müzakereleri sürdürürken ya da grevdeyken öldürülüyor. Nitekim 2001 yılında ülkede 201 sendikacı uğradıkları suikast sonucu yaşamını yitirmişti.
Brezilya’da ise durum Kolombiya’dan çok farklı değil. Ülkenin kırsal alanlarındaki işçi kuruluşlarına üye 16 sendikacı öldürülürken, 73 kişi de ölüm tehdit aldı. ICFTU’nun ülkedeki merkez karargâhı da bir grup silahlı çetenin baskını sonucunda tamamen yağmalandı. | |
Bogota'nın 200 km batısı, Riosucio.Geçen pazar Kızılderili azınlıktan bir grubun uğradığı saldırıda 4 kişi öldü; biri belediye başkanı adayıydı (AP)Ancak Uluslararası Hür İşçi Sendikalar Konfederasyonu, ülkede Lula’nın iktidara gelmesiyle birlikte sendika haklarının iyileştirilmesinde önemli gelişmeler yaşandığına da dikkat çekiyor.
El Salvador, Dominik Cumhuriyeti, Guatemala, Honduras, Nikaragua ve diğer Orta Amerika ülkelerinde, özellikle kadınlar düşük ücretle çalıştırılıyor ve sendikal hareket kurma hakları yok. Yine bu ülkelerde sendika karşıtlığı yasalarca güvence altına alınıyor. Meksika’da ise daha iyi koşullarda çalışma talebinde bulunan işçiler topluca fişleniyor. Peru’da da telekomünikasyonun özelleştirilmesi sonucu 10 bin kişinin işine son verildi. Amerika’da, sendikalaşmayı destekleyen her 10 kişiden biri yasadışı şekilde işinden ediliyor, sadece geçtiğimiz yıl Amerika’da benzer 25 bin olay yaşandı.
Uluslararası Hür İşçi Sendikalar Konfederasyonu raporunda, Haiti’de Arostide rejimine bağlı çete gruplarının sendika üyelerine sistematik saldırılar düzenlediğini ve iki yaşlı sendikacının kafaları kesilerek öldürüldüğüne dikkat çekiyor.
Araplar kovuyor, Çinliler hapsediyor
Öte yandan Madagaskar, Kenya, Malawi, Morocco, Lesotho ve Mozambik gibi ülkelerde ise işçilerin çok ucuza çalıştırıldığı, işe almadan önce sendikalara üye olmamaları konusunda işçilere belge imzalattırılıyor.
Ortadoğu ülkelerine gelince sendikal hareketin gelişiminin en zayıf olduğu bölge tespitinde bulunuyor Konfederasyon. Lübnan, Umman, Katar, Ürdün, Suudi Arabistan gibi ülkelerde maaşlarına zam ve çalışma koşullarının düzeltilmesini isteyen işçilerin haklarını araması durumunda işlerinden atıldığını kaydedilen raporda, İran’da protesto gösterileri düzenleyen 15 bin İranlı işçinin devlet güçlerinin şiddetli saldırısına maruz kaldığına dikkat çekiliyor.Sendikacılara karşı sindirme politikasını uygulayan Çin’de ise çalışma kamplarında işçilerin dayaktan geçirildiği, hak talebinde bulunan onlarca sendikacının ise uzun yıllar hapiste tutulduğu ifade edildi.
Konfederasyonun yıllık raporunda Türkiye’ye de bir bölüm ayrılıyor. Türkiye’de iş yasalarının hem kamu sektöründe hem özel sektörde sendikal hakların korunması açısından yetersiz olduğu kaydediliyor. Örgütlenme özgürlüğü açısından sürmekte olan kısıtlamalara birer birer dikkat çeken Konfederasyon, Türkiye’de pek çok sektörde grev hakkının hâlâ bulunmadığını ve sendikal faaliyetin devletin baskısı altında olduğunu vurguluyor.
Eğitim-Sen üyesi sendikacıların Kürtçe eğitim talebinde bulundukları için cezaevine atıldığı belirtilen Uluslararası Hür İşçi Sendikalar Konfederasyonu raporunda, Eğitim Sen’e üye bir sendikacının ise okulda çocuklarla Kürtçe konuştuğu için sürgün edildiği yazıyor.
Turkey: Annual Survey of Violations of Trade Union Rights (2003)
Yıllık raporun Türkiye bölümü
Annual Survey of Violations of Trade Union Rights (2003)
Tüm ülkeler; İngilizce, Fransızca ve İspanyolca
