Açık Dergi: Çiçek Dağı - Bölüm 3

Açık Dergi
-
Aa
+
a
a
a

Açık Dergi'de Çiçek Dağı turu, bir haftalık aranın ardından devam ediyor. 68'in müzikal yansısını derlediğimiz yayınların üçüncüsünde, 68 ve civarında Türkiye'den çıkan seslere kulak kesiliyoruz.

Söz konusu yıllarda Türkiye her manada çok hareketli. Kültürel üretimin, özellikle müzikal damarında, iyice sekülerleştiği, toplumsallaştığı bu yıllarda halk müziği diye tabir edilen ve aşık geleneğinin devamı niteliğindeki daha yerel tınılı ve oldukça rağbet gören (Aşık İhsani vd.) bir müzik hareketine paralel olup, İngiliz-Amerikan rock müziğine yaslanan, "elektrikli" bir müzik hareketliliği söz konusu altmışlarda. Pop müzikte ilk örneklerini önceki on yılda bulacağımız, bu uyarlamacılık anlayışı, Altın Mikrofon'un yerelin daha küresel terimlerle ifade edilmesine yönelik teşvikiyle beraber ve tüm dünyayı kasıp kavuran rock'n'roll hareketinden doğrudan etkilenerek, Taner Öngür'ün ifadesi ile Anadolu Pop/Rock'unu doğurur. Uyarlamacılığın bu harekette aşıldığını, taklidin yerini özgün yorumun aldığını belirtmek gerek. Yani bir tür yeni olana, yeni bir devre ve devrana yönelim.

Dinlediğimiz ilk kayıt (ilk) Haramiler'in 1968 yılında kaydettiği bir "cover": Aya Bak Yıldıza Bak. Bu da malum bir türkü uyarlaması. Ama sanki burada orijinal eser, bir tür zıplama tahtası. Üflemeliler ve tuşlu çalgıların kullanıldığı aranjesi, Morrissonvari vokallerle Aya Bak Yıldıza Bak, sınırların ortadan kalktığı bir parçaya dönüşüp (parçanın ismini bir daha hatırlayalım), dönemin gençliğinin arzusunun saf ifadesine dönüşmekte. 

Çiçek Dağı'nda ikinci parça yine 1968'ten bir Altın Mikrofon kaydı. Erkin Koray Dörtlüsü ile sahnede. Replikas'ın Biz Burada Yok İken kaydında geri döndüğü bu Erkin Koray (1941-)  coverı, bir rock gitar manifetosu. Programımıza ismini veren kayıt aynı zamanda. Çiçek Dağı'nda çok duraksamadan Cem Karaca'ya (1945-2001) geçiyoruz. 1968 yılı Cem Karaca'nın ününün zirvelerine yol aldığı yıl. Karaca sadece o yıl yedi plak yayınlıyor, Türkiye turnesine çıkıyor. Aynı yıl, Emrah plağının Altın Mikrofon birinciliği ve Resimdeki Gözyaşları'nın muazzam başarısını anmakla yetinelim. Biz, Çiçek Dağı'nda bir adım sonrasına gidip 1969 yılında Bu Son Olsun'un B Yüzü olarak yayınlanan Felek Beni kaydını dinleyeceğiz. Bu kayıt Apaşlar'la olan son kayıt ama bundan da ziyade popüler halk müziğinde oldukça revaçta olan "felek" temasının öndeliği bizi bu kaydı seçmeye itiyor ve tabi ki yorumcu olarak Cem Karaca'nın en dramatik anlarınında da bu parçada bulunması. 

Sırada Moğollar var. Kaleden Kaleye Şahin Uçurdum parçasını dinliyoruz. Vokalde, grubun klavye üstadı Murat Ses'le beraber kurucularından Azmet var. Moğollar için 68 yılı oldukça önemli. İsimlerini Türkiye çapında duyuran grup, çıktıkları Anadolu turnesi sonrası "Anadolu Pop" tabirini Hey Dergisi'ne verdikleri bir mülakatta izah ediyorlar. Dinlediğimiz parça 1990'da yayınlanan Anılarla Moğollar ve Siluetler toplama albümünden ve 68 yayınlanmış Ilgaz plağının B yüzünde bulunuyor. Azmet'in, yani Aziz Ahmet'in (1947-) türkü seslendirirken dahi vazgeçmediği İstanbul Beyefendisi tonu tam arşivlik denen cinsten. Moğollar, 70'lerin başında Fransa'ya geçecek ve Anadolu Rock/Pop janrasında çok önemli kayıtlara imza atacaktı.

Çiçek Dağı'nda geriye kalan süreyi, iki orkestra kaydıyla devam edeceğiz T.P.A.O. Batman Orkestrası'ndan Kara Toprak, Vasfi Uçaroğlu Orkestrası'ndan Kızılcıklar Oldu Mu. İkisi de 68 yılından.

Kapanışta ise 1965 tarihli bir Cahit Oben 4'lüsü kaydı var: Makaram Sarı Bağlar. Bu da bir Altın Mikrofon 45'liği. Çiçek Dağı'nda bu parçanın karşımıza çıkmasının sebebi ise Kürdistan coğrafyasında Lo Berde veya Lübnan ve çevresinde Barda Barda, Ermenistan coğrafyasında ise Hay Khager ismiyle aynı melodinin karşınıza çıkacak olması.

Çiçek Dağı turu sürecek.