Kültürel Miras ve Koruma: Kim İçin? Ne İçin?'de Asu Aksoy ve Burçin Altınsay, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Antalya Arkeoloji Bölge Müzesi yapısına dair verdiği yıkım ve yerine yeni bir proje ile yeni bir bina yapılması kararını Antalya Arkeoloji (Bölge) Müzesi projesinin, o dönem ortakları Sami Sisa ve Metin Hepgüler ile birlikte tasarımcısı ve müellifi olan Doğan Tekeli ile değerlendiriyorlar.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Antalya Arkeoloji Bölge Müzesi yapısına dair verdiği yıkım ve yerine yeni bir proje ile yeni bir bina yapılması kararını konu etmeye devam ediyoruz. 1964’te yarışma ile elde edilmiş olan Türkiye’nin bu ilk müze kompleksinin neden yıkılmak istendiğini 14 Nisan’da yaptığımız programda konuklarımız gazeteci Yusuf Yavuz ve ANKA-Antalya Kültürel Miras Derneği gönüllülerinden Gökhan Tiryaki ile konuşmuştuk. Konuklarımız, yapının özgün bir modern mimarlık eseri olduğunun altını çizmişlerdi ve bu mirasın korunması için yürüttükleri mücadeleyi anlatmışlardı.
Bu akşam çok değerli bir konuğumuz var; Doğan Tekeli. Kendisi, Antalya Arkeoloji (Bölge) Müzesi projesinin, o dönem ortakları Sami Sisa ve Metin Hepgüler ile birlikte tasarımcısı ve müellifi. Bu kez bu eseri Doğan Tekeli’nin kendisinden dinliyor; bu yıkım kararını ve bizzat üretimde bulunduğu, önemli aktörlerinden biri olduğu dönem olan 20. yüzyıl mimarlık mirasının Türkiye’de korunması, korunamaması meselesini ele alıyoruz.
Doğan Tekeli, 1952 yılında İTÜ Mimarlık Fakültesi'nden yüksek mimar-mühendis olarak mezun olduğundan bu yana aktif bir şekilde mimari tasarım ve uygulamanın içinde olmuş, Türkiye’nin farklı dönemlerde farklı veçheler kazanan modern mimarlık pratiğinin kurucu taşlarından birisi konumunda ve hepsinde derece aldığı 65 kadar yarışmaya katılmış. Tekeli, Mimarlar Odası “Sinan Ödülü” gibi çok sayıda ödülleri olan bir mimar.
Doğan Tekeli, Tekeli-Sisa Mimarlık olarak 70 yılı kapsayan bir pratiğin ve deneyimin temsilcisi. 1964’te 'Antalya Bölge Müzesi' için açılan Ulusal Mimarlık Yarışması'nda Doğan Tekeli, ortakları Sami Sisa ve Metin Hepgüler ile birlikte birincilik ödülü kazanmışlar.
Antalya Arkeoloji Müzesi projesi tasarlandığı dönemdeki modern mimarlık yaklaşımlarını binanın yerleştiği peyzaj ve derin kültürel bağlamında yorumlayarak yansıtan, özgün ve önemli bir müze mimarlığı örneği ve yerel hafızada ve kültürde yer etmiş, benimsenmiş, sevilen bir yapı. Bu değerleri ile 'modern mimari miras' niteliği taşıyor ve bu bakımdan korunması gerekiyor. Doğan Tekeli ile bu gerçekleştirdiğimiz programımızda, bu projeyi tasarlarken kendi yaklaşım ve düşüncelerinin neler olduğunu, yapının yıkılmak istenmesi karşısında neler hissettiğini, yapının zaman içinde yaşadığı değişim ve görmüş olduğu müdahaleleri nasıl yorumladığını ayrıntılarıyla konuşuyoruz.
Gelecek haftaki, 28 Nisan Pazartesi akşamı Doğan Tekeli ile gerçekleşecek sohbetimizin devamında kültürel miras ve koruma disiplini kapsamına tarihi eserlerle birlikte 20. yüzyılın kültürel miras değeri taşıyan mimari eserlerinin de alınması gerektiğini ele alıyoruz.
* Sayın Doğan Tekeli ile görüşmemizde aracı ve yardımcı olan değerli dostumuz Pelin Derviş’e teşekkürlerimizle.