Neyzen Fikret Bertuğ'u kaybettik. Kendisini, Açık Kitap'ta yazdığı 'Üftade Sokak' maddesiyle anıyoruz.
Merhaba, Bendeniz Üftâde Sokak. Adım nereden geliyor? Bu adı bana kim, ne zaman koymuş, bilebilecek kişilere, yazabilecek sayfalara hayli başvurdum. Bir sonuç alamadım. Sözlük anlamı; Düşkün, düşmüş, mazlum, alçak gönüllü ve bir de âşık.
Üftâde sözcüğü eski şiirimizde Muhittin’de, ilahilerde Hafız Kömür ve Şir-ü Gani’ de, Ladini müziğimizde Sadullah Ağa’nın Muhayyersünbüle Yürük Semaisinde “Şahım hemişe lûtfun umar bu fütadecik” (kelime burada fütâde olarak kullanılmış), İsmail Dede Efendi’nin Rast Şarkısında “Üftâdenem ey bivefa. Lâyık mıdır bunca cefa” ve Vecdi Seyhun’un Buselik şarkısında geçiyor; “Dil bestenim meshûrunum, Üftadenim mecbûrunum”.
Eh! bu kadar musikiden bahsedip de bende ikamet eden müzisyenleri saymazsam eksik olur. Radyonun radyo olduğu günlerde hemen karşımda duran İstanbul Radyosu müzisyenleri de çok bilinir ve sayılır, sevilirdi ve onlar da radyolarını çok sevdikleri için ona yakın olmaya çalışırlardı. Benim sakinlerim Boncuk Apartmanında oturan, hanende Afife Ediboğlu ve eşi şair, yazar, radyocu Süha Ediboğlu; Kanuni Cüneyt Kosal ve radyocu eşi Fitnat Kosal’dı. Komşularım sokaklarda ise Kanuni Vecihe Daryal ve Hüsnü Anıl, Neyzen Aka Gündüz Kutbay, Tanburi Abdi Coşkun, Hanende Muzaffer Birtan ve Ahmet Çağan, Halk müzikçiler Can Etili ve Ömer Şan otururdu. Bugünü de unutmayalım; hanende Feriha Tunceli, Tanburi Laika Karabey’in kızı tiyatrocularımız Filiz ve Mücap Ofluoğlu halen bende ikamet eden sanatkârlar.
Üftâde; Hak yolunda olanların, dünyalıklarından vazgeçenlerin yolunun adı. Yani bugün pek kolay anlaşılacak bir durum değil. Âşıka aşkı soruyorlar “Ben ol da bil” diyor. Eskilerin deyişiyle onu anlamak için “Ehl-i hâl” olmak gerek. İşte sokaklık etmekten sevinç duyduğum Açık Radyo’nun hâli de bana pek benziyor. Dünya hâlini, güzelliklerini, gerçek ve nimetlerini halkıyla paylaşan; çıkarsız, inançlı ve donanımlı bir tâife. Hepsinin eline, diline, zevk ve birikimine Hak yardımcı ola.
Üftâde Sokak adına, Fikret Bertuğ .
