Kolombiya'da da “Buen Vivir" (İyi Yaşam) felsefesi kazandı

Ufuk Turu
-
Aa
+
a
a
a

Ufuk Turu'nda Ahmet İnsel'in gündemini Kolombiya'da Gustavo Petro'nun galibiyeti, Fransa'da E. Macron liderliğindeki "Ensemble" ittifakının meclis seçimlerinde çoğunluğu kaybetmesi, İsrail'deki yeni seçim kararı ile Bulgaristan ve Gürcistan'daki son gelişmeler oluşturdu.

Petro seçim galibiyeti sırasında

Kolombiya’nın 200 Yıllık Tarihinde İlk Kez, Sol Gelenek Cumhurbaşkanlığı Seçimlerini Kazandı

Ufuk Turu’na Kolombiya seçimleri ile başlayan Ahmet İnsel, Gustavo Petro’nun cumhurbaşkanlığına seçilmesinin sadece Kolombiya açısından değil, Latin Amerika açısından da önemli olduğunu vurguladı. Son iki yıldan beri bu bölgede altı ülkenin sol veya sosyal demokrat başkanlar tarafından yönetildiği bilgisini ekledi. 1999’dan sonra gerçekleşen benzer bir dalgayı hatırlatan Özdeş Özbay’a ek olarak İnsel, bu dönem hareketlerinin daha “çevre-ekoloji adaleti” kavramları üzerinden şekillendiğini ve ayrıca bunların Petro’nun da ana temaları arasında yer aldığı vurgusunu yaptı. Dinamik olarak benzeyen, ama teması açısından farklılaşan bir özellik gösterdiğini belirtti. İnsel; “Amerika’nın, Latin Amerika üzerindeki baskısı hafifledi, bu nedenle de toplumsal hareketlerin iktidar mücadelesinde daha etkin olabildiğini görüyoruz” şeklinde bir tespite yer verdi.

İnsel, seçimlerde 700 bin oy farkı (üç puan fark) ile mağlup olan Rodolfo Hernandez’in (“Kolombiya’ nın Trump” ı olarak tanımlanan), Petro’nun söylemlerine karşın kendi söylemlerini yolsuzlukla mücadele üzerinden ifade ettiğini; vergi indirimi, kürtaj serbestliği gibi toplumsal hareketin bazı temalarını da programına aldığını ve bu yönleri ile ne olduğunun belirsizlik taşıdığı açıklamasına yer verdi.

İnsel, Petro’nun seçilmesinde büyük payı olan ve ayrıca Kolombiya'da devlet başkanı yardımcısı olacak olan Afrika kökenli, 40 yaşındaki çevre aktivisti, kadın hareketlerinde aktif yer alan Francia Marquez’in kadın ve çevre hareketini birleştiren önemli bir sentez olarak ele alınması gerektiğini ifade etti. Petro hükümetinin programının dört temel kavram üzerinden iskeletini oturttuğunu belirten İnsel, bunları şöyle sıraladı; Yaşam, Barış, Toplumsal Adalet, Çevre Adaleti. İnsel’in önceki yayınlarında da bahsettiği üzere, Petro ve Marquez’in siyaset felsefesi Latin Amerika’daki birçok yerlinin ve sol çevrenin sloganı haline gelen “Buen Vivir" (İyi Yaşam) felsefesi olarak ifade edildi. İnsel, Marquez’ in şu ifadelerine yer vererek programı sürdürdü: “Bu kurulacak olan hükümet halkın hükümeti olacak, işlerine güçlerine yürüyerek gidenlerin hükümeti olacak, hiçbir şeyi olmayanların hükümeti olacak”.

Macron'un liderliğindeki “Ensemble” (Birlikte) ittifakı mecliste çoğunluğu kaybetti

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un liderliğindeki “Ensemble” (Birlikte) ittifakının yaklaşık 43 milletvekili eksiği ile mecliste çoğunluğu kaybettiğini belirten Ahmet İnsel, sol ittifakın da beklenilen seviyede milletvekili çıkartamadığını, sürpriz bir şekilde aşırı sağda yer alan Marine Le Pen’in partisinin 89 milletvekili ile meclise girdiğini ifade etti. İnsel, Fransa’nın  parlemento ağırlıklı, yarı başkanlık rejiminin nasıl olacağının belirsizliğini koruduğunu ve Fransa’yı ilginç bir sürecin beklediğini belirtti.

Özdeş Özbay’ın, Le Pen’in “meclis gruplarının ötesinde, sağın ve solun tüm vatanseverlerini birleştireceğiz” açıklamasını hatırlatması üzerine İnsel, Le Pen’in bu söyleminin sonraki süreçlerde iktidar olma yolunu kendilerine açtıklarının bir anlatısı olabileceğini belirtti. Le Pen’in partisinin giderek milletvekili sayısını artırmasının arka planında oy verme oranlarının düşmesi (%46) olduğunu belirten İnsel, sandığa gidilmemesin bir sonucu olarak, nasıl ki kadınların yükselmelerinde görünmez engelleri ifade eden “Cam Tavan Sendromu” var ise, benzer bir durumun geçmişte aşırı sağ için de olduğunu ve artık bunun bu seçim sonucu ile kalmadığını belirtti.

İsrail’ de Son Üç Yılda Beşinci Genel Seçim Kararı

İnsel, “Naftali Bennett’in başında olduğu koalisyon hükümeti, bazı milletvekillerinin desteğini çekmesi sonucunda gelecek hafta meclisi feshederek sonbaharda İsrail’i son üç yıldaki beşinci genel seçimlere götürme kararı aldı.” dedi ve Bennett’in daha evvelki kararlara uyarak başkanlığı Yair Lapid’e bırakacağını belirtti. İnsel, bu seçimlerin Netanyahu yu dışarıda mı bırakacağı yoksa farklı sonuçlar mı doğuracağının henüz bilinemediğini belirtti.

Bulgaristan’ da Erken Seçim İhtimali

İnsel, bu çarşamba günü, Bulgaristan meclisinde hükümet için bir güven oylaması yapılacağını belirtti ve Trifonov hareketinin bir sonucu olarak yeni kurulan bu hükümetin mecliste çoğunluğu kaybettiğini; buna karşın, Trifonov hareketinin de içerisinde bölünmeler olduğunu söyledi. İnsel, seçimde güvenoyu alınaması durumunda Bulgaristan’da da sonbaharda bir seçimin söz konusu olabileceğini ifade etti.

Gürcistan’ da Rusya’nın Müdahale Endişesi ve AB Adaylığı

İnsel son olarak, Gürcistan’da 100.000 civarında katılımcı ile gerçekleştirilen gösterinin  Avrupa Birliği adaylığının kabul edilmesi talebi ile yapıldığını belirtti. Arka planında Rusya tarafından Ukrayna’nın yaşadıklarına benzer bir müdahale ile karşılaşma endişelerinin olduğunu söyleyerek programı sonlandırdı.

(Program özetini hazırlayan gönüllümüz Burcu Baydar’a teşekkür ederiz.)