Sanatta ve Hayatta Örüntü ve Altın Oran

Sanat Uzun, İlham Sonsuz
-
Aa
+
a
a
a

Sanat Uzun, İlham Sonsuz'un bu bölümünde örüntülerden bahsettik, örünütlerin hayatımızda ve sanattaki anlam ve önemini konuştuk. 

Hayatımızda ve sanattaki örüntüler
 

Hayatımızda ve sanattaki örüntüler

podcast servisi: iTunes / RSS

TDK’ya göre göre örüntü, olay veya nesnelerin düzenli bir biçimde birbirini takip ederek gelişmesi. Dokunun arasında çizgi, noktacık veya renklerin ritmik tekrarıyla oluşan görünüme deniyor. Hayatımızda birçok örüntü var. Doğada, simetri (kar tanesi, çiçekler, kristaller), spiraller (deniz kabukları, bitkiler – ayçiçeği, ananas), akıntı-kıvrılarak akan şeyler (hava akımı, nehir yatağı), dalgalar ve çöldeki kumullar, kabarcıklar ve köpük (sabun köpüğü, sünger ve denizkestanesi gibi bazı deniz canlıları); sanat ve mimaride; bilim ve matematikte; bilgisayar program yazılımında; moda ve tasarımda... Bu kadar değil, davranışlarımızda da örüntüler, tekrarlayan kalıplar söz konusu. Psikoloji ve kognitif (bilişsel) sinirbilimde örüntü tanıma bilişsel bir süreç, çevreden alınan bir girdinin bellekteki bir bilgiyle eşleşmesini kapsayan bilişsel bir süreç.

Örüntüleri tanıma ya da örüntü oluşturma dürtüsü çok kışkırtıcı olabiliyor, Leonardo da Vinci’den Escher’e birçok sanatçı ağaç damarlarında, taş kesitlerinde, çeşitli lekelerde, bulutlarda örüntü bulmaya çalışmışlar. Da Vinci örüntü tanıma işinin, “zihni çeşitli buluşlara uyandırmak ve uyarmak” için paha biçilemez olduğunu söylemiş defterlerinde.

Örüntülerden hareketle Lawrence Teknoloji Üniversitesi’nde bilgisayar bilimcisi Shamir ve Tarakhovsky tarafından geliştirilen sanat akımlarını tanımaya yönelik sanat algorirtmasını ve Japonya Keio Üniversitesi’nde psikoloji profesörü Shigeru Watanabe tarafından eğitilerek Monet ve Picasso tablolarını ayırt edebilen güvercinleri konuştuk. Geometrik ikonlar –geonlar’dan ve “Doğayı silindir, küre, koni olarak görün” diyen ve Kübizm’in önünü açmış olan Paul Cézanne’dan bahsettik. Kübizm’den bahsederken Pablo Picasso, George Braque, Juan Gris, Jean Metzinger’in, nesne yüzeylerinin oluştuğu temel geometrik şekilleri vurgulayarak yaptıkları resimlerine baktık. Son olarak da güzellik nedir diye sorup yüz güzeliğinin algısına, altın orana, Leonardo da Vinci’nin eserlerindeki altın oranlara baktık.