Kayıt Arşivi
Podcast kanalları ve üyeliği hakkında daha detaylı bilgi almak için tıklayın.
Erken 20. yüzyıl İstanbul’unun görsel belleğinde iz bırakan Rus fotoğrafçı Vladimir Zender’i konuşuyor; konuğumuz Dilara Ulu ile de Zender’in hikâyesi üzerinden İstanbul’un mimari ve kültürel hafızasını ele alıyoruz.
Ekim Devrimi sonrası İstanbul’a gelen Vladimir Zender’in Pera’daki stüdyosu, hem mimariyi hem de göç ve modernleşmenin izlerini belgeledi.

İstanbul’un Mimari ve Kültürel Hafızasında İz Bırakan Fotoğrafçı: Vladimir Zender
Orman yangınları, sıcak dalgaları ve iklim krizi arasındaki bağlantıyı masaya yatırıyoruz.

Orman yangınları, sıcak dalgaları ve iklim krizi
Mısır doğumlu ve muhalif Mohamed Abdelhafız’ın Türkiye'den sınır dışı edilmesi, insan hakları açısından düşündürücü bir başka örnek. Gülden Sönmez ve MAZLUMDER’in yaptığı çağrılara rağmen, yıllardır Türkiye’de yaşayan ve ülkesinde idamla karşı karşıya olan bir insanın gönderilmesi, vicdanlara ağır bir yük bıraktı. Sığınmacılar hukuki güvence altındayken, neden bilinmeze – belki de ölüme – gönderiliyorlar? Göç politikaları güçle şekillenirken, insan haklarının sesi kısılmamalı. Aksi halde hukuk, sadece güçlü olanın kalkanı haline gelir.
Almanya’da ise Temmuz ayında gerçekleştirdiği yeni sınır dışı operasyonuyla 81 Afgan erkeği ülkelerine gönderdi. Suç geçmişleri ve mahkeme kararları gerekçe gösterilse de Taliban yönetimi altındaki Afganistan’a zorla geri gönderilen bu insanların nasıl bir kaderle karşılaşacakları belirsiz. Üstelik bu, Almanya'nın bu yöndeki ikinci hamlesi. BM’nin açık uyarısına rağmen sınırdışıların sürmesi, göçmen politikalarında hukuki kaygılardan çok siyasi hedeflerin öne çıktığını gösteriyor. Merz hükümetinin sertleşen söylemleri, sınır kontrollerinin sıkılaştırılması ve aile birleşiminin askıya alınması gibi uygulamalarla göçmenlere yönelik baskının daha da artacağını işaret ediyor. Bununla birlikte, Almanya'nın ev sahipliğinde düzenlenen Göç Zirvesi, Avrupa genelinde iltica süreçlerinin üçüncü ülkelere taşınması ve göç politikalarının sertleştirilmesi yönünde önemli adımlar içeriyor.

Bir Uçakla Sürgün, Bin Soru: İnsan Hakları Sınır Tanımıyor mu?

Nereye Doğru: 30 Temmuz 2025
Açık Gazete'de -gene- doğal afetler, derinleşen insani krizler ve siyasal gerilimler... Rusya’nın Kamçatka Yarımadası’nda meydana gelen 8.0 büyüklüğündeki deprem ve ardından gelen tsunami dalgaları, Japonya’dan Hawaii’ye kadar geniş bir bölgeyi alarma geçiriyor. Eşzamanlı olarak Avrupa, Orta Doğu ve Türkiye’de sıcaklık rekorları kırılıyor; orman yangınları Bulgaristan’dan İspanya’ya, Karabük’ten Antalya’ya uzanıyor. ABD’nin iklim değişikliği politikalarındaki geri adımları ve sera gazı düzenlemelerini iptal eden EPA kararı ise, küresel ekolojik krizin siyasal sorumluluğunu tartışmaya açıyor. Gazze’de yaşanan insani felaketin boyutları daha da büyüyor: açlık nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı artarken, Refah sınır kapısında bekletilen yardım tırlarının içindeki gıdalar çürüyor. Lahey Grubu’nun İsrail’e karşı aldığı yaptırım kararına Türkiye’nin temkinli şerhleri, Fransa’nın Filistin’i tanıma niyeti ve artan sivil protestolar, uluslararası kamuoyunun çelişkili tavırlarını görünür kılıyor. Ayrıca Filistinli aktivistlerin hedef alınması, Boğaziçi Üniversitesi’nde akademik özerkliğin ihlali ve Türkiye’nin göçmen iade politikaları da gündemimizde.

Açık Gazete: 30 Temmuz 2025

Gezegenin Geleceği: 29 Temmuz 2025
İhtiyaç Haritası Genel Müdürü Sait Beyazyürek ile 'Yangın Bölgesine Umut Ol' kampanyalarını ve yangınların ardından dayanışma çalışmalarını konuşuyoruz.

Yangın Bölgesine Umut Ol Kampanyası
Olaylardan çok zamanın ve belleğin akışıyla ilgilenen Juan José Saer’in edebiyatını Gökhan Aksay ile konuşuyoruz.
Juan José Saer anlatmıyor, hatırlıyor. Cümleleri uzun, parantezli, tekrarlarla dolu. Sessizliklerle, boşluklarla konuşuyor. Gerçekle kurmacayı iç içe geçiriyor; bir limon ağacı ya da bir nehir kıyısı, sadece fon değil, hatırlamanın taşıyıcısına dönüşüyor. Latin Amerika edebiyatında alışık olduğumuz büyülü gerçekçilikten farklı bir yerde duruyor: Gerçeğin kendisi zaten yeterince büyülü. Geçmişin izlerini taşıyan ama yaranın kaynağını unutmuş karakterlerle, edebiyatı bir düşünme ve hissetme alanına çeviriyor.

Gökhan Aksay'la Juan José Saer üzerine
'Yetimhane için başka bir gelecek mümkün mü?' sorusunu konuğumuz ODTÜ Mimarlık Fakültesi’nden mimar, mimarlık tarihçisi ve müze tasarımcısı Prof. Dr. Ayşen Savaş ile değerlendiriyoruz.

Yetimhane için başka bir gelecek mümkün mü?
Caddebostan'da Ragıp Paşa Köşkü yapılırken çevrede çıkan dedikodular, Abdülhamit paşaları neden Kadıköy tarafına rağbet ediyordu ve başka şeyler...

Ragıp Paşa Köşkü yapılırken çevrede çıkan dedikodular