Açık Mimarlık Kayıt Arşivi
Podcast kanalları ve üyeliği hakkında daha detaylı bilgi almak için tıklayın.
Eminönü sahilinde bulunan, Türkiye çağdaş mimarlığının önemli yapılarından eski İstanbul Ticaret Odası binası geçtiğimiz haftalarda yıkıldı. Orhan Şahinler tarafından tasarlanan proje 1963 yılında açılan bir yarışmayla seçilmiş, 1971 yılında tamamlanmıştı. "Brütalist" yaklaşımlı yapı hem tarihi yarımadaya yerleşim kararlarıyla hem de Türkiye'nin ilk açık ofis uygulamalarından biri olmasıyla, Türkiye mimarlık ortamının çok konuşulan yapılarından oldu. Ayrıca cephesinde Şadi Çalık'ın rölyef çalışması bulunan bu bina artık yok. Bu vesileyle, Orhan Şahinler'in öğrencisi olmuş Aykut Köksal ile birlikte Şahinler'i anıyoruz. İstanbul Ticaret Odası ve Üsküdar İskelesi gibi projelerinin yanı sıra Şahinler'in pratiğini ve bir yönetici, mimar ve hoca olarak profilini konuşuyoruz.
Yıkılan İTO binası ve Orhan Şahinler
Bugünlerde Türkiye'nin de de dünyanın da gündeminde yüz yüze eğitime geçişin nasıl olacağı, hangi önlemlerin alınmasının gerektiği tartışılıyor. Eğitim yapıları konusunda uzun süredir çalışan PAB Mimarlık ekibi, Ali Eray, Burçin Yıldırım ve Pınar Gökbayrak konuğumuz. Kendileri, pandemi sürecinde okulların açılmasıyla nasıl modeller uygulanabileceği, eğitim yapılarının nasıl yeni koşullara uyarlanabileceği üzerine araştırmalarını ve önerilerini pabedu girişimi bünyesinde paylaşıyor. Ekiple bu araştırmalarını, pandemi öncesinde dünyada tartışılan eğitim modellerini, sonrasında bu modellerin Covid-19 önlemleri ile birlikte nasıl düşünülebileceğini, olası fiziksel düzenlemeleri konuşuyoruz.
"Yeni normal"de okul yapıları
Mimar Aslı Özbay ve Kapadokya Siyanüre Karşı Platformu sözcüsü Mükremin Tokmak bu programda konuklarımız. Kapadokya'da Avanos'a bağlı Özkonak ve Göynük köylerinde toplam 306 hektarlık alanda altın aramak için Kanadalı Centerra maden şirketi, Enerji Bakanlığı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü'nden ruhsat almıştı. Şirket sondaj çalışmalarına başladığında Kapadokya Siyanüre Karşı Platformu uluslararası bir örgütlenme başlatarak şirketin altın arama faaliyetlerine karşı yoğun bir kampanya yürüttü. İki aylık sürecin ardından, geçen günlerde Avanos Belediyesi şirketin çekilme kararını duyurdu. Bu programda konuklarımızla örgütlenme sürecini, doğal ve kültürel miras alanı olan bölgede altın arama çalışmalarının tehlikelerini, güncel durumu konuşuyoruz.
Kapadokya'daki altın arama çalışmaları
Mimar ve Tampere Üniversitesi öğretim üyesi Hüseyin Yanar konuğumuz. 15 yıldır Arkitera'daki köşesinde mimarlığın ve yaşadığı kentlerin farklı halleri üzerine metinler ve eskizlerini paylaşan Yanar ile bu yazılarını, Helsinki'nin kışlarını, mimarlık öğrencilerini, izler ve sınırlar üzerine düşüncelerini konuşuyoruz.
Hüseyin Yanar ile yazıları, Helsinki kışları, izler, sınırlar üzerine
Özellikle pandemi döneminde artan yayınlarda mimarlar ne konuşuyor? Hangi kavramlar öne çıkıyor, hangi kavramlar dönüşüyor? Bu konuşmalar güncel mimarlık paradigmalarına ilişkin neyi işaret ediyor? Mimar ve öğretim üyesi Burak Altınışık bu programda konuğumuz. Pamukkale Üniversitesi'ndeki yüksek lisans dersinde öğrencilerle birlikte güncel mimarlık yayınlarında konuşulanları araştıran Altınışık, sonrasında pandemi döneminde çoğalan mimarlık konuşmalarının izini sürerek bu dönemin bir tür "fotoğrafını çekmeyi" amaçladığını belirtiyor. Bu çalışmalar, Arredamento Mimarlık Ocak-Şubat 2021 sayısının konuk editörlüğünü gerçekleştirmesiyle "mimarların dilindekiler" başlıklı kolektif bir dosyaya dönüştü. Kendisinin dosyaya konu olan mimarlık yayınlarındaki konuşmaları haritalama çalışması şu adresten ziyaret edilebilir: https://graphcommons.com/
Mimarların dilindekiler: Güncel yayınlarda ne konuşuluyor?
Yelta Köm ile ayda bir yayımladığımız veri ve mimarlık üzerine program serisinin ikinci programını gerçekleştiriyoruz. Geçen ayki giriş programında mimarlık, mekan ve veri ilişkisinin temas ettiği konuları, teknokapitalizmi, akıllı şehirler olgusunu konuşmuştuk. Bu programda tarihten bugüne fiziksel çevrenin nasıl veriye dönüştüğüne bakıyor, bu teknolojilerin mimarlığın araçlarını nasıl kullandıklarını, beden ve mekan ile ilişkilenme biçimlerini konuşuyoruz.
Mimarlık ve veri (II): Veri teknolojileri mimarlığın araçlarını nasıl kullanıyor?
İzmir'de devam eden Fahrettin Altay-Narlıdere metro hattı yapımını mimarlık fotoğrafçısı Orhan Kolukısa belgeledi, fotoğraflar Hasan Cenk Dereli'nin editörlüğünde ve Umut Altıntaş'ın tasarımıyla "Metro" kitabına dönüştü. Hasan Cenk Dereli ve Orhan Kolukısa ile gerçekleştirdiğimiz bu programda yeraltında mekânın deneyimini, büyük infrastrüktür inşaatlarını belgeleme sürecini, bu projelerdeki emeği görünür kılma yaklaşımlarını konuşuyoruz.
Yerin altında emeği belgelemek: Metro kitabı
Yılın ilk programında konuklarımız Esra Kahveci ve Sevgi Türkkan ile 2020 gündemini konuşmaya devam ediyoruz. Bu kez konuşmamız kamusal alan, kamu ve katılımcılık ekseninde. Covid-19 salgını kentlerde gündelik hayatı çarpıcı biçimde değiştirerek kamusal alan ve özel alan, kentsel ve kırsal gibi ikiliklerin çözündüğü bir süreç yarattı. Öte yandan kamusal mekân İstanbullular için yılın ikinci yarısında ayrıca yoğun bir gündem konusuydu; İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İstanbul Planlama Ajansı'nın düzenlediği "İstanbul Senin" yarışmalarıyla kentin önemli meydanları proje yarışmalarına açıldı. Halkoylamasına sunulan bu yarışmalar hem kamusal alan hem de katılımcılık üzerine canlı bir tartışma ortamı yarattı.
2020'de kamusal alan ve katılımcılık gündemi
İstanbul Teknik Üniversitesi mimarlık fakültesi öğretim üyeleri Esra Kahveci ve Sevgi Türkkan yılın son gününde konuklarımız. Geçirdiğimiz yıla birlikte bakıyor, mimarlığın uzaktan eğitimle macerasını, olanaklarını, zorluklarını, potansiyellerini, deneyimlerimizi konuşuyoruz.
Mimarlıkta uzaktan eğitim
Eray Çaylı ile bu sonbaharda yayımlanan İklimin Estetiği kitabını geçtiğimiz haftalarda konuşmuştuk. Antroposen ve mimarlık üzerine Eray'ın deneme yazılarını derleyen kitabın bir bölümü de Covid-19 salgınını ele alıyor. Bu programda Covid-19 salgınına dair anaakım söylemlerin eşitleyici, genelleyen, homojenleştirici yaklaşımlarına işaret ediyor, bu söylemlerin gizlediği, salgının çok boyutlu adaletsizliklerini ve şiddetini mekân ekseninde konuşuyoruz.
COVID-19 ve mekânsal adaletsizlik