Açık Mimarlık Kayıt Arşivi
Podcast kanalları ve üyeliği hakkında daha detaylı bilgi almak için tıklayın.
Bu programda konumuz mimar, mucit, felsefeci, şair Buckminster Fuller ve kendisini konu eden, Mark Wigley’in yazdığı kitap “Buckminster Fuller Inc: Architecture in the Age of Radio” (Lars Müller Yayınları, 2015). Buckminster Fuller uzun ve üretken yaşamında 28 patentin ve onlarca kitabın sahibi oldu. Kompakt banyo kabinlerinden yüzer evlere, nanostrüktürlerden arabalara pek çok farklı icadının yanı sıra insanların gezegenle ve birbiri ile uyum içinde yaşayacağı barış içinde bir dünya için fikirleri hem çağını hem de kendisinden sonraki düşünceleri derinden etkiledi. Fuller’in zengin arşivini, ekoloji ve teknoloji arakesitinde mimarlığın nasıl radikal yeni olasılıklar yaratabileceği sorusuyla inceleyen Wigley, Fuller’in bakış açısını günümüz koşullarına ve mimarlığa yönelterek bugünün krizlerini aşmak için mimarlığın sunabileceği potansiyelleri işaret ediyor.
Buckminster Fuller: Radyo çağında mimarlık
30. Onur Haftası'nda yayımladığımız programda Yağmur Yıldırım kuir mimarlık kitaplarına yer veriyor. Özellikle 1980'ler sonu ve 1990'lar başındaki toplumsal ortamın ve kuramsal tartışmaların mimarlıkta kuir bir perspektiften toplumsal cinsiyet, cinsellik ve beden araştırmalarına nasıl kapı araladığını aktarıyor. Bu etkiyle 1990'lar ortasından 2000'li yılların başına kadarki dönemde yayımlanan ve kuir mekan tartışmalarında çığır açan kimi kitaplardan ve epistemolojik yaklaşımlarından söz ediyor.
Kuir mimarlık kitapları
Herkes İçin Mimarlık onuncu yılı vesilesiyle her ayın üçüncü perşembe günü Açık Mimarlık'ı devralıyor. Bu ayki programda Emre Gündoğdu ve Sarper Takkeci, çocuklarla birlikte oyun alanını tasarladıkları Çamlıca Şehit Onur Ensar Ayanoğlu İlkokulu’ndan bildiriyor. Mart ayında tasarımına başladıkları ve mayıs ayında uygulamasını yaptıkları oyun alanı, Herkes İçin Mimarlık’ın çocuklarla tasarlama denemelerinin yeni bir etabı oldu. Emre ve Sarper hem bu süreci hem de çocuklarla tasarlamak pratiği üzerine konuşuyor.
Herkes İçin Mimarlık ve çocuklarla tasarlamak (VI)
İstanbul Kent Konseyi başkanı, mimar Tülin Hadi bu programda konuğumuz. 2019 yılında kurulan İstanbul Kent Konseyi'ni, çalışma alanlarını ve devam eden katılımcı bütçe sürecini konuşuyoruz. İlk kez geçtiğimiz yıl uygulanan katılımcı bütçenin ikincisinin süreci 30 Mayıs'ta başladı. Fikir maratonları ve proje başvuruları devam eden katılımcı bütçe için başvurular 16 Haziran'a kadar devam ediyor. Ön değerlendirmenin ardından temmuz ayında halkoylamasına sunulacak olan projelerden seçilenler temmuz ayı sonunda duyurulacak.
İstanbul Kent Konseyi ve katılımcı bütçe
Alexandre Dumas’nın Üç Silahşorlar, Yirmi Yıl Sonra ve Demir Maske romanlarında nasıl bir Paris şehri vardı? Üç farklı dönemde geçen bu romanlarda nasıl politik, kentsel ve toplumsal bağlamda nasıl bir gündelik hayat vardı? Bu bölümde Danimarkalı mimar ve kent plancısı Steen Eiler Rasmussen’in Şehirler ve Yapılar kitabında silahşorların Paris şehrini anlattığı bölümüne yer veriyoruz. Danca 1949 yılında, İngilizce 1951 yılında yayımlanan kitabın Türkçesi Arketon tarafından Deniz Özden çevirisiyle 2020 yılında yayımlandı.
Silahşorların Parisi
Mimar, öğretim üyesi ve araştırmacı Merve Bedir bu programda konuğumuz. Tasarım ve yeniden işlevlendirmesinin koordinasyonunu yürüttüğü Postane İstanbul ve onarım süreci üzerine konuşuyoruz. Galata’da on dokuzuncu yüzyılda yapılan eski İngiliz postanesine yerleşen Postane İstanbul, sosyal, çevresel ve kentsel etki odaklı çalışmalara ve müşterek kültürel üretimlere ev sahipliği yapan bir mekân. Çok paydaşlı bir yeniden işlevlendirme ve onarım sürecinin ardından Ekim 2021’de açılan mekânda kütüphane, yağmur suyunu biriktirip kullanarak doğal gıda yetiştirilen bir teras bahçesi, dayanışma temelli mutfak ve kafeteryalar, podcast stüdyoları, kütüphane, adil ticaret birimi yer alıyor.
Merve Bedir Postane İstanbul sürecini anlatıyor
Herkes İçin Mimarlık onuncu yılı vesilesiyle her ayın üçüncü perşembe günü Açık Mimarlık'ta. Geçtiğimiz ay açıklanan XVIII. Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri'nde "Mimarlığa Katkı Dalı Seçici Kurul Özel Ödülü"ne değer görülen Herkes İçin Mimarlık üyeleri, ödül töreninden bildiriyor.
Herkes İçin Mimarlık ve 18. Ulusal Mimarlık Ödülleri (V)
Konuğumuz mimar ve öğretim üyesi Dr. Ezgi Tuncer ile bu programda göçmen kadınların kent deneyimleri, kamusal alan kullanımları ve kentsel hareketlilikleri üzerine konuşuyoruz. Kendisinin Eleonore Kofman ile birlikte yürüttüğü “Uluslararası Emek Göçünün Toplumsal Cinsiyet Dinamikleri” araştırma projesi, Türkiye, Irak, Lübnan ve Pakistan’da eşzamanlı olarak yürütülerek bu dört ülkede emek göçü ve yeniden yerleşme süreçlerini toplumsal cinsiyet bakımından inceledi. Araştırmanın Türkiye ayağında yüksek eğitimli göçmen profesyonel kadınlar ve göçmen ev işçisi kadınlarla çalışıldı. United Kingdom Research Innovation Global Challenges Research Fund tarafından desteklenen ve London School of Economics and Gender, Justice and Security Hub bünyesinde yürütülen projeden hareketle Türkiye araştırmalarını, çıkış noktalarını ve sorularını, saha çalışması süreçlerini, bulgularını konuşuyoruz.
Göçmen kadınların kent deneyimleri
Beyoğlu'ndaki Meşher'de Mayıs ayı sonuna kadar devam eden "Ben Sen Onlar: Sanatçı Kadınların Yüzyılı" sergisi kapsamında, Meşher ve SU Gender Cins Adımlar ekibinin işbirliğiyle Sanatçı Kadınların İzinde Beyoğlu yürüyüşleri gerçekleştiriliyor. Mart ayında başlayan ve hem fiziksel hem dijital olarak düzenlenen toplumsal cinsiyet ve hafıza yürüyüşler Mayıs ayında da herkesin katılımına açık olarak devam ediyor. Beyoğlu İstiklal Caddesi'ndeki yürüyüş rotasında 10 farklı mekânda 13 hikaye anlatılıyor, hikayelerin her birini farklı bir anlatıcı kurgulayıp aktarıyor. Bu programda konuklarımız Meşher ekibinden Ebru Esra Satıcı, Cins Adımlar ekibinden Ezgi Öz ve Özge Ertem. Kendileriyle Sanatçı Kadınların İzinde Beyoğlu yürüyüşlerini ve rotaları oluşturma süreçlerini, feminist bir pratik olarak hafıza yürüyüşlerini, toplumsal cinsiyet perspektifinden kent mekanının deneyimlenmesini konuşuyoruz.
Sanatçı Kadınların İzinde Beyoğlu yürüyüşleri
SALT'ın "Arşivden Çıktı" video serisi, her birinde Türkiye mimarlık tarihinden farklı bir konuyu SALT Araştırma Mimarlık ve Tasarım Arşivi'ndeki mektuplar, fotoğraflar, proje çizimleri gibi belgelerle işleyen bir program. Geçtiğimiz günlerde yayımlanan son video, cumhuriyet döneminde mimarlık eğitimini konu ediyor. Güzel Sanatlar Akademisi ve İstanbul Teknik Üniversitesi’nin farklı dönemlerdeki öğretim üyelerinin arşiv belgeleri, mimarlar Ali Saim Ülgen, Fazıl Saffet Aysu, Erkal Güngören, Peykan Dalbaşar, Yaşar Dalbaşar ve Nezih Eldem’in öğrencilik yıllarından yazılı ve görsel belgeleri videoda yer alıyor. Bu videonun yayımlanması vesilesiyle SALT Araştırma ve Programlar ekibinden Orkun Dayıoğlu ve Tuğçe Kaplan'ı bu programda konuk ediyoruz; hem "Arşivden Çıktı" serisini hem de konu ettiklerini konuşuyoruz. Arşivden Çıktı'nın önceki videolarında işlenen konular ise Türkiye'de Mimar ve Sanatçı İş Birlikleri, Cumhuriyet Döneminin Planlı Mahalleleri, Anıtkabir ve Mimarları, Nezih Eldem Koleksiyonu'ndan Süleymaniye ve Zeyrek.
"Arşivden Çıktı" ve cumhuriyet döneminde mimarlık eğitimi