Açık Mimarlık Kayıt Arşivi
Podcast kanalları ve üyeliği hakkında daha detaylı bilgi almak için tıklayın.
Cenk Dereli ile her ayın son haftası mimarlık gündeminden gelişmeleri değerlendirdiğimiz programlardan bir yenisini sunuyoruz. 2-5 Ekim tarihleri arasında gerçekleşen ve Cenk'in de bir panelinde yer aldığı Kayseri Mimarlık Festivali'nden izlenimleri, 3-9 Kasım tarihleri arasında düzenlenecek Antalya Mimarlık Bienali'nden haberleri paylaşıyoruz. Malatya'nın Darende ilçesindeki 4 bin yıllık tarihe sahip Aslantaş heykellerinin Malatya Müzesi'ne taşınması kararı sonrasındaki tepkileri, Göbeklitepe'deki GT2 alanının ziyarete açılmasını konuşuyoruz. Paris'teki Centre Pompidou'nun Moreau Kusunoki ve Frida Escobedo tarafından yenilenmek üzere 5 yıllığına ziyarete kapanması üzerinden yapının mimarlık tarihindeki önemini, yeni müze projesini, benzer başka örnekleri tartışıyoruz.
Gündem değerlendirmesi
İlhan Tekeli Şehircilik Kültürü Vakfı'nın düzenlediği Ankara Şehircilik Bienali, bu yıl 13-19 Ekim tarihleri arasında gerçekleşti. Paneller, kent yürüyüşleri, belgesel gösterimleri, odak grup çalışmaları, yuvarlak masa tartışmaları gibi farklı etkinliklerin olduğu bienal ayrıca, şehircilik ve kent tarihi alanlarında emek vermiş hocaların armağan kitaplarının lansmanlarına ev sahipliği yaptı. Ali Cengizkan, Ayda Eraydın, Murat Güvenç, Semahat Özdemir, Ali Türel'in armağan kitapları İdealkent Yayınları'ndan çıktı. Konuğumuz Ankara Şehircilik Bienali genel koordinatörü Funda Erkal ile bienali değerlendiriyor ve geleceğe dair düşüncelerini konuşuyoruz.
Ankara Şehircilik Bienali 2025
1985 yılından beri her yıl ekim ayının ilk pazartesi günü Dünya Mimarlık Günü olarak kutlanıyor ve her yıl bu gün farklı bir tema taşıyor. Uluslararası Mimarlık Birliği, bu yılın Mimarlık Günü temasını "Design for Strength" (Güç için Tasarım) olarak belirledi. Bu tema, bugünün sosyal, ekonomik, ekolojik krizler çağında mimarlığın toplulukları güçlendirmek, onarmak ve restore etmek, yeni koşullara adapte olmak için potansiyellerine işaret ediyor. Dünya Mimarlık Günü vesilesiyle de pek çok ülkede mimarlıkla ilgili çok çeşitli etkinlikler düzenleniyor. Bu programda Türkiye'nin farklı şehirlerinde devam eden ya da yakın zamanda gerçekleşecek olan mimarlık etkinliklerine yer veriyoruz; Kayseri Mimarlık Festivali, Açık Kapı Mimarlık Festivali, Adana Mimarlık Festivali, Antalya Mimarlık Bienali bunlar arasında. Programın ikinci yarısında, Türkiye'deki mimarlık festivallerinin en gençlerinden olan, bu yıl ikincisi düzenlenen Adana Mimarlık Festivali'ne kulak veriyoruz. 23-25 Ekim tarihleri arasında "Güneye Bakmak" temasıyla gerçekleşecek olan festivali, küratörü Heval Zeliha Yüksel anlatıyor.
Dünya Mimarlık Günü etkinlikleri, Adana Mimarlık Festivali
Mimarlıkta Rahatsız Edici Sorular ekibi bu ay mimarlıkta emek ilişkilerini ve sınıfsal pozisyonları eğitimden başlayıp çalışma yaşamına uzanacak biçimde tartışmaya açıyor. Mimarlıkta eğitimden itibaren başlayan kimlik inşası, çok çalışmaya övgü, yaratıcılık miti gibi olguların çalışma yaşamındaki güvencesizlik ve geleceksizlik koşulları ile ilişkisi, mimarlığın hangi sınıfa hizmet ettiği ve mimarın kendisinin günümüzdeki sınıfsal koşulları, “beyaz yaka”, “yaratıcı sınıf”, “entellektüel emek” kavramları ile “iyi mimarlık” ya da “biz mimarlar” tanımlarının içeriği hakkında akıl yürütüyor. Nihal Evirgen‘in moderatörlüğünde Utku Kan ve Berk Bulut eleştirel bir gözle mimarlığın medyadaki temsilinden mimarlık işçilerinin sınıf ve emek eksenli örgütlenme pratiklerine kadar pek çok konuyu ele alıyor.
Mimarlıkta Sınıf ve Emek
Bu programda Esra Sert, Emel Öztürk ve Erva Sayar ile İstanbul’un kentsel metabolizması üzerine konuşuyoruz. Kentsel metabolizma kavramı, kenti tıpki bir organizmadaki gibi farklı sistemlerin ve akışların bir arada olduğu karmaşık bir yapı olarak görüyor, farklı zamanlardan olguların, canlı ve cansız varlıkların, ağların, mekanların birbiri ile ilişkisini inceliyor. İstanbul’un kentsel metabolizması üzerine doktora çalışmasının ardından Esra, bu ilişkileri interaktif ve dijital bir harita arayüzünde kullanıcılarla paylaşmak için bir araştırma projesi yürüttü ve bu araştırmanın çıktısı “Urban Metabolism of Istanbul” internet sitesi oldu. İnternet sitesinde İstanbul’un plajları, su yolları, bulvarları, taş ocakları, santralleri, depoları, rıhtımları, fidanlıkları, havalimanları, planlanan Kanal’ı gibi farklı mekanlarının birbirleriyle ve başka aktörlerle ilişkileri takip edilebiliyor. Bu ilişkilerin emek ve güç dinamikleri ile zaman zaman nasıl sekteye uğradığı, kontrol edildiği ya da manipüle edildiği keşfedilebiliyor. Esra ve proje ekibinden Emel ve Erva ile kentsel metabolizma kavramını, geliştirdikleri internet sitesinden kimi içerikleri, haritalama süreçlerini ve kenti böyle bir perspektiften keşfetmenin potansiyelleri üzerine konuşuyoruz.
İstanbul'un kentsel metabolizması
Cenk Dereli ve Yağmur Yıldırım mimarlık gündemini değerlendiriyor; sonbaharla hareketlenen İstanbul’da etkinlikler, İstanbul Bienali, MARUF ve geçtiğimiz günlerde hayatını kaybeden Nicholas Grimshaw...
Gündem Değerlendirmesi
Halk sağlığı ve kamusal hijyen endişeleri geç Osmanlı-erken Cumhuriyet İstanbul'unu nasıl şekillendirdi? Özellikle tüberküloz, frengi, fuhuş ve kürtaj üzerine resmi söylemler neydi, bunlar kent coğrafyasına ve gündelik yaşama nasıl yansıdı? Kamusal hijyenin ideoloji ve toplumsal cinsiyete ilişkisini nasıl takip edebiliriz? Konuğumuz Zehra Betül Atasoy ile bu sorularla modern İstanbul'a bakıyoruz.
İstanbul'da halk sağlığı, salgınlar, fuhuş
Mimarlıkta Rahatsız Edici Sorular ekibi, bu ayki programda mimarlık eğitiminde müfredatın rolünü eleştirel biçimde ele alarak, sorunlar ve çözüm önerileri ile birlikte farklı açılardan tartışmaya açıyor. Mimarlığın tanımlanmasında müfredatın yeri, kapitalist piyasa mekanizmalarının müfredata etkisi, öğretim üyelerinin ve öğrencilerin karar süreçlerine katılımı, kurum kültürü, güvencesizlik ve belirsizlik ortamında eğitimin niteliği gibi başlıkları derinlikli biçimde değerlendirerek, müfredatta ne gibi onarımların mümkün olabileceğine dair akıl yürütüyor. Nihal Evirgen'in moderatörlüğünde Sezin Sarıca ve Ülkü Karakaş mimarlıkta değerlendirme kriterlerinden enformel eğitim ortamlarına, stajlarda işçi sağlığı ve iş güvenliğinden üniversite öncesi eğitimin önemine kadar müfredatı etkileyen ve ondan etkilenen çok sayıda konuya incelikli biçimde değiniyor.
Müfredat Teşhiri
Cenk Dereli ile her ay yaptığımız gündem değerlendirmesi programlarının bir yenisinde daha çeşitli güncel konulara değiniyoruz; su kıtlığı, İzmir Fuarı ve Kültürpark'taki restorasyon çalışmaları, ekolojik sürdürülebilirlik, "geleceğin kenti" fenomeni, Kadıköy Caferağa Mahallesi'nde afet toplanma alanının Vakıflar Genel Müdürlüğü'nce lüks konut projesi ihalesine çıkarılması, son günlerde farklı şehirlerde yolumuzun kesiştiği tasarım ve sanat programlarını konuşuyoruz.
Gündem Değerlendirmesi
Bu programda Cenk Dereli, Mert Eyiler, Sinan Omacan, Yıldız Salman ile beraberiz; depreme dayanıksız olduğu gerekçesiyle hakkında yıkım kararı verilerek kamuya kapatılan ve eserlerinin taşınmasına başlanan Antalya Arkeoloji Müzesi gündemimizde. Tekeli-Sisa-Hepgüler tasarımı yapının niçin ve nasıl kültür varlığı olarak korunması gerektiğini, yıkım kararının nasıl verildiğini, yerine bedelsiz olarak projelendirilmiş olan yeni müze yapısını, müzenin yıkılmaması için sivil toplumda devam eden girişimleri konuşuyoruz.
Antalya Arkeoloji Müzesi'nden buraya nasıl gelindi?
Kâinatın tüm seslerine, renklerine, titreşimlerine Açık Radyo...
Ekolojiden siyasete, edebiyattan müziğe Apaçık Radyo'da haftanın öne çıkan gündemleri mail kutunuzda!
