Açık Mimarlık Kayıt Arşivi
Podcast kanalları ve üyeliği hakkında daha detaylı bilgi almak için tıklayın.
Mimarlıkta Rahatsız Edici Sorular ekibi, bu aydan itibaren Apaçık Radyo'nun yeni yayın döneminde her ayın ikinci haftası Açık Mimarlık'ı devralacak. Mimarlık eğitimi ve çalışma yaşamındaki mevcut normlara, güvencesiz emek koşullarına, belirsizliklere, eşitsizliklere dair "rahatsız edici sorular" sormayı amaçlayan topluluk, dönüştürücü ve güçlendirici bir paylaşım ve üretim alanı oluşturmayı amaçlıyor. Temelleri 2024 yılında "ara pozisyon" olarak tanımladıkları genç akademi çalışanları tarafından atılan çalışmada, mimarlık öğrencileri, akademi çalışanları, ücretli ve işsiz mimarlarla bir araya gelerek tartışmalar ve atölye çalışmaları gerçekleştirildi. Nihal Evirgen, Simla Şanlı ve Gizem Yılmaz serinin bu ilk programında, dönemin başlangıç etkinliği olarak düzenledikleri atölye çalışmasını detaylı olarak anlatıyor. Bu çalışmalar, 2024-25 güz döneminde farklı üniversitelerde düzenlenen açık bir derse dönüştü ve bu derste (bu serinin gelecek programlarında her biri ayrı bir bölüm halinde paylaşılacak olan) beş çalışma teması işlendi: “mimarlık ve pedagojiˮ, “stüdyo kültürüˮ, “müfredat teşhiriˮ, “sınıf ve emekˮ, “toplumsal cinsiyetˮ.
Mimarlıkta rahatsız edici sorular: seriye giriş
Mimarlıktaki yaratıcı emek söylemi nasıl işliyor ve neyi nasıl görünmezleştiriyor? Dahi-yaratıcı yıldız mimar miti bugün hala geçerli mi? Güvencesiz çalışma, fazla mesai bu işin "fıtratında" mı? Mimar-işçilerin çalışma koşullarını tasarım alanındaki diğer yaratıcı sektörlerden farklılaştıran etmenler neler? Yeni mezun mimarların ve mimarlık öğrencilerinin güncel talepleri ve eylemler bize ne gösteriyor? 1 Mayıs günü yayımladığımız bu programda konumuz mimarlık ve emek koşulları, konuklarımız mimar ve akademisyenler Esra Sert ve Gülşah Aykaç.
Mimarlık ve emek koşulları
İstanbul'da 23 Nisan günü öğle saatlerinde Silivri açıklarında 6.2 şiddetinde bir deprem ve sonrasında çok sayıda artçısı gerçekleşti, korkan İstanbullular sokakları ve parkları doldurdu. İstanbul Planlama Ajansı'nın verilerine göre İstanbul'da 42200 kişinin deprem sonrası barınma ihtiyacını karşılayacak alanda 95 adet 20 bin metrekarenin üzerinde alışveriş merkezi var. Hasan Cenk Dereli ile bu programda İstanbul'un acil çözümler bekleyen deprem gündemini, yapılanları, yapılamayanları, mevzuatları ve eylem planlarını konuşuyoruz.
Gündem: İstanbul depremi
Şişli Kent Konseyi yürütme kurulu başkanı Cem Solmaz ile Şişli'de tartışma konusu olan büyük ölçekli projeleri ve bölgeye etkilerini, sivil toplumdan gelen tepkileri, ilçe belediyesine kayyum atanması sonrası durumu konuşuyoruz.
Şişli'de neler oluyor?
47. Yapı Fuarı İstanbul kapsamında 17-18 Nisan tarihlerinde düzenlenecek olan Mimari Ustalık Sınıfı buluşmalarında bu yıl da güncel temalar ekseninde turlar ve paneller gerçekleşecek. İlk gün "Dijital Onarım: Dayanıklı Kentler, İyileştirici Teknolojiler" teması ile parametrik tasarım, dijital teknolojiler, akıllı yapı bileşenleri, geri dönüşümlü ve adaptif malzemelerin sosyal, ekolojik, kentsel fayda için kullanımına odaklanılacak. İkinci günse "Bir Mücadele / Müdahale Aracı Olarak Tasarım" teması ile etki odaklı tasarımlar afet dirençlilik, kapsayıcılık ve erişilebilirlik, sürdürülebilirlik gibi başlıklarda incelenecek. Etkinlik konuşmacılarından Nilüfer Kozikoğlu, Masterclass program düzenleyicileri Özge Meriç ve Volkan Taşkın, fuar ekibinden Zeynep Gülşen'den belirledikleri temaları ve program detaylarını dinliyoruz.
Onarıcı gelecek: mekan, teknoloji, müdahale
Hasan Cenk Dereli ve Yağmur Yıldırım, bu programda Türkiye'nin ve dünyanın gündeminden haberler üzerine konuşuyorlar.
Türkiye'den ve dünyadan haberler
Mekanlar toplumsal pratiklerle nasıl üretilir, mekanlara yüklenen anlamlar zaman içinde nasıl dönüşür? İstanbul Belediye Sarayı'nın bulunduğu Saraçhane'de geçtiğimiz haftadan bu yana gerçekleşen kitlesel eylemler üzerinden bu soruları değerlendiriyoruz. Toplanma alanını tanımlayan yapılardan Nevzat Erol'un 1953 yılında mimari proje yarışması ile yapılan İstanbul Belediye Sarayı binası, dördüncü yüzyıldan kalma Bozdoğan su kemeri, Mimar Sinan'ın Şehzade Camisi'ne ve bölgenin Prost Planı ile nasıl biçimlendiğine de yakından bakıyoruz.
Mekanın üretimi ve hafızası: Saraçhane
Sanat tarihçisi Nurtaç Buluç'un Şehrin Panoları projesi, İstanbul, Ankara, İzmir gibi şehirlerdeki apartman, otel, iş hanı gibi yapılarda 1950'li yıllardan itibaren yer almaya başlayan, 1960'lı ve 70'li yıllarda yaygınlaşarak çok sayıda kıymetli örneği üretilen seramik ve mozaik panoları belgeleyen bir kent hafızası projesi. Sadi Diren, Eren Eyüboğlu, Bedri Rahmi Eyüboğlu, Cahide Erel, Füreya Koral, Ercüment Kalmık, Sabri Berkel, Erdinç Bakla gibi sanatçıların ellerinden çıkma bu panoları, kent hafızasındaki önemini, dönemin sanat-mimari birlikteliği anlayışını konuşuyoruz.
İstanbul apartmanlarının seramik ve mozaik panoları
Bu programda İstanbul Araştırmaları Enstitüsü'nden yayımlanan "Kurmak ve Onarmak: Mimar ve Restoratör Mualla Eyüboğlu (1919 -2009)" kitabının yazarları Işıl Çokuğraş ve İrem Gençer konuklarımız. Çokuğraş ve Gençer'in araştırması, Mualla Eyüboğlu'nun arşivinin nerede olduğunu merak etmeleriyle başlıyor ve Doğan Apartmanı'nın çatı katında Eyüboğlu'na ait çok sayıda belgenin arasında geçirdikleri ayların ardından bir arşiv çalışması ve sonrasında kitaba dönüşüyor. Kitapta, Mualla Eyüboğlu'na ait notlar, defterler, çizimler, yazışmalar ve fotoğraflarla dönemin mimarlık ve düşünce ortamının haritası çiziliyor, bu ortamda Eyüboğlu'nun mimarlık ve restorasyon pratiğine yakından bakılıyor.
Mualla Eyüboğlu, mimarlığı, arşivi
Bugün ve bu hafta İstanbul’da kaçırmamanızı önerdiğimiz mimarlık etkinlikleri neler? Sanat ve yapay zeka ilişkisinde neler oluyor, bize ne düşündürdü? Kraliçe Elizabeth’in anıt mezarı için açılan tasarım yarışmasında neye şaşırdık? Beyaz Saray’ın geçtiğimiz ay yayımladığı mimarlık kararnamesi ne söylüyor? İstanbulluların hafızasında çok önemli yeri olan mekanlardan bir başkasını, Reks Sineması’nı da yitiriyor muyuz? Hasan Cenk Dereli ve Yağmur Yıldırım, bu programda mimarlık gündeminden bu soruları konuşuyor.
Mimarlık gündemi
Kâinatın tüm seslerine, renklerine, titreşimlerine Açık Radyo...
