Eksik Mecaz Kayıt Arşivi
Podcast kanalları ve üyeliği hakkında daha detaylı bilgi almak için tıklayın.
Canavarlaştırılan kadının mitik kaynaklarından bir başkasını, Lilith'i konuşuyoruz. Arzunun peşinden giden, itaat etmeyen, baştan çıkarıcı bu "ilk kadın"dan korkan Adem, onu Tanrı'ya şikayet eder. Yılanın dostu Lilith, itaat etmediği için Tanrı tarafından lanetlenir. İblislerin annesi, yeni doğan oğlan çocukların katili olmakla itham edilen Lilith'in edebiyatta ve sinemada cadı, canavar kadınlıktan başkaldıran ya da sadece var olmak isteyen kadınlara uzanan temsilini inceliyoruz.

Lilith'in Cadıları
İnsan dışılaştırılan, canavarlaştırılan kadınların erken mitik örneklerinden birini, Medusa'yı konuşuyoruz.
Erkeğin kadın bedeninden, cinselliğinden duyduğu korkunun temsili olarak Medusa'nın nasıl ikonik bir feminist figüre dönüştüğünü, dişil yazın kavramının kurucu isimlerinden Helen Cixous'nun Medusa'nın Kahkahası'na uzanan yolculuğunu ele alıyoruz.

Medusa’nın Kahkahası
İnsan dışına dönüşümü mitik defne figürü ile konuşmaya devam ediyor; çağdaş edebiyatın Nobel ödüllü güçlü kalemi Han Kang'ın Vejeteryan romanını tıpkı defne gibi eril şiddetin kurbanı olan baş karakterinin hikayesi üzerinden tartışıyor; kurtuluşu bitkilerin, ağaçların varlığına dönüşmekte bulmanın anlamını irdeliyoruz.

Defne ve Alev Ağaçları
İnsan dışı varlıklarla kurulan ilişkiyi yeniden mitik anlatılara dönerek göstermeye devam ediyor ve Ovid’in Dönüşümler’inden Orta Çağ hikayelerine dolaşan mitik figürleri, yas ve ölümün sembolü selvi ağacını, Narcissos’un Nergis çiçeğinde hayat bulan (kendine) hayranlığını konuşuyoruz.

Narcissos'un Bakışı
Konuğumuz Apaçaçık Radyo programcısı ve akademisyen Deniz Gündoğan İbrişim ile sohbetimize devam ediyoruz. Çağdaş Kenya edebiyatının öne çıkan romanı Yusufçuk Denizi'ni ekosömürgesizleştirme ekseninde tartışırken İbrişim'in yeniden kavramsallaştırdığı slow wit(h)nessing / yavaş birlikte tanıklığın ne olduğunu, yeryüzünü, doğayı ve insan dışı varlıkları kuşatan yeni bir tanıklık ve varoluş halini konuşuyoruz.

Yavaş birlikte tanıklık
Konuğumuz Apaçık Radyo'da Ekokozmopolitan'ı hazırlayıp sunan akademisyen Deniz Gündoğan İbrişim ile çağdaş Kenyalı yazar Yvonne Adhiambo Owuor’un The Dragonfly Sea (2019) adlı romanını “eko-sömürgesizleştirme” çerçevesinde ele alıyoruz. Dividual/bölünebilir benlik kavramını denizin hafızası ile birlikte düşündüğü çalışmasından hareket ile İbrişim'in açtığı ufuktan ilerleyerek yeryüzünün ve denizlerin gördüğü şiddetle yüzleşen kahramanın yolculuğuna eşlik ediyoruz.

Yusufçuk Denizi
Ursula K. Le Guin'in dünyasındaki insan dışı varlıkları, dönüşüm ve doğa vurgusunu Yerdeniz Büyücüsü romanı üzerinden konuşuyor; Le Guin'in tahayyül ettiği kurmaca evrenin incelikleriyle bildik kahramanın yolculuğu hikayesini nasıl dönüştürdüğünü tartışıyoruz.

Yerdeniz'de Dolaşmak
Ursula K. Le Guin'in "Kadın Kocasını Anlatıyor" öyküsünden yola çıkarak dönüşümleri, kurt adam mitolojisini konuşurken, insandan gayrının varoluş koşullarını düşünmeye devam ediyoruz.

İnsan-kurt
Bilge Karasu'nun Göçmüş Kediler Bahçesi kitabındaki insan dışı varlıklar etrafında sürdürdüğümüz tartışmayı Yengece Övgü ve Alsemender masalları ile tamamlıyoruz. İnsanın, hayvanın ve bitkinin birbirine dolandığı bu masallar dünyasında insan ve insan dışını eşit bir zeminde kavramanın, insandan gayrının gözüne bürünmenin anlamını sorguluyoruz.

Alsemender
Bilge Karasu'nun Göçmüş Kediler Bahçesi kitabındaki masalları insan ile insan dışının kesişimi üzerinden konuşmaya devam ediyor; insanın bir başkasını anlama çabasının yazınsal düzlemde onun yerine geçmeyi denemesiyle mümkün olup olmayacağını tartışıyoruz.

Kulak Verdim Kirpiliğime