Kopuk Bağlar Kayıt Arşivi
Podcast kanalları ve üyeliği hakkında daha detaylı bilgi almak için tıklayın.
Bu bölümde yerin altını üstüne getiren madenleri ve Osmanlı ve Cumhuriyet tarihinde maden politikalarını konuşuyoruz.
Maden: Yerin Altını Üstüne Getirmek
Konuğumuz Müge Neda Altınoklu ile dokunduğumuz ve hissettiğimiz hemen her şeyde yer alan ve insan varlığı için temel bir madde olan tuzun kimyevi bir ürüne dönüşmesini; Cumhuriyetin yüzyıllık sürecinde ‘beyaz altın’ tuzun ve tuz kristalinin yolculuğunu konuşuyoruz.
Tuz: Kimyasal Endüstrinin Kristali
Konuğumuz Hakan Koçak ile 'medeniyet hamuru' kâğıdı ve Cumhuriyetin yüzyıllık sürecinde medeniyetin hamurunu yoğuranları; SEKA kâğıt fabrikaları üzerinden emek tarihini konuşuyoruz.
Kâğıt: Medeniyetin Hamuru
Bu bölümde daha önceki bölümlerde konuştuğumuz şekerin hammaddelerinden olan şeker pancarını ele alıyoruz. Farklı ve rekabet halindeki iki tarımsal üründen birisi olarak öne çıkan şeker pancarı ile birlikte sömürgecilik ve modernitenin çelişkili doğasını; plantasyon alanları, demiryolları ve buhar gücüyle çalışan fabrikaları ile şeker kamışından farklı bir üretim ve emek sürecini ortaya çıkaran şeker pancarının Cumhuriyetin yüzyıllık sürecindeki rolünü konuşuyoruz.
Şeker Pancarı: Sömürgecilik ve modernitenin çelişkisi
Konuğumuz Esra Ansel Derinbay ile müptelası olduğumuz çay bitkisinin dünya tarihindeki yolculuğunu; sömürgecilik dönemine uzanan plantasyonları, zorlu çalışma koşulları, alanını işgal ettiği baltalık ormanlar için geri dönülmez sonuçlar yaratan çay bitkisini ve çay bitkisinin geç Osmanlı ve erken Cumhuriyet dönemindeki seyrini konuşuyoruz.
Çay: Üzerinde Güneş Batmayan İmparatorluğun Bitkisi
Konuğumuz Melda Yaman ile hem tarlada, hem fabrikada, neredeyse üretimin her aşamasında kadınların 'becerikli' parmaklarında şekillenen bir ürün olan tütünü ve Reji’den Tekel’e Tekel’den bugüne tütün sektörünü ve tütün işçilerini konuşuyoruz.
Tütün: Kadınların 'Becerikli' Parmakları
Konuğumuz Seçil Binboğa ile kuru katıkların en ucuzu, en bol bulunanı ve en tatlısı şekerin insan sömürüsü, ırkçılık, obezite ve çevresel yıkımla iç içe geçen karanlık öyküsünü; dünya ekolojisi ölçeğinin inşasında şekerin Cumhuriyetin yüzyıllık sürecinde doğal peyzajları nasıl biçimlendirdiğini konuşuyoruz.
Dünya Ekolojisi Ölçeğinin İnşası
Konuğumuz Hakan Koçak ile birlikte tarihin bilinen en eski ve özgün malzemelerinden, hem kırılganlık hem de kalıcılık barındıran fiziki yapısı ile yaşamın her alanında kullanılan ve yüksek estetik ürünlere dönüşebilir olan camı; Cumhuriyetin yüzyıllık tarihinde milli sanayinin örneklerinden birisi olan cam endüstrisini ve cam işçilerini konuşuyoruz.
Cam: Kalkınmanın ‘Kırılgan’ ve ‘Estetik’ Yüzü
Bu bölümde, her şeyi alıp götüren ve hiçbir zaman eskisi gibi geri getirmeyen, yeraltında bir dünyada topraktan çekip çıkarıldığında doğa için, topraktan çıkaranlar için keder ile eş anlamlı hale gelen maden endüstrisini ve Cumhuriyetin yüz yıllık sürecinde kalkınmanın maddi enerjisi kömürü konuşuyoruz.
Kömür: Kalkınmanın Maddi Enerjisi
Konuğumuz Çağın Erbek ile tarım ürünü olarak tarlada ve tekstil sektörünün girdisi olarak fabrikada üretim sürecine katılan pamuğu ve bir malzeme olarak pamuğun yüzyıl içerisinde değişen konumunu, pamuktan polyestere tekstil sektörünün unutulan bileşeni malzemeyi konuşuyoruz.
Pamuk: Dünyayı Dönüştüren Kaldıraç