Haftanın Haber Hasatı Kayıt Arşivi
Podcast kanalları ve üyeliği hakkında daha detaylı bilgi almak için tıklayın.
Aralık ayının ilk Hasat’ında, 2021’in gündem maddelerinden biri olan "plastik" ile ilgili yakıcı bazı soruları Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Su Ürünleri Temel Bilimleri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Sedat Gündoğdu ile birlikte ele alıyoruz.
Plastik atık ithalatı durdu mu?
Türk lirasının tarihindeki en uzun düşüşü yaşadığı bir haftayı geride bırakıyoruz. Bu değer kaybından daha korkunç bir senaryonun ise, zamana yayılan, daha yıkıcı ve (eğer mümkünse) telafisinin de daha uzun süreceği kalıcı yüksek enflasyona dönüş olacağı düşünülüyor.
İklim krizi ile enflasyonun ilişkisini ele alan Avrupa Merkez Bankası’ndan üç ekonomistin geçtiğimiz haftalarda yayımladıkları ortak analizin sonuç metninde şu ifadeler yer alıyor: ‘‘Son onyıllardaki sıcaklık artışlarının, özellikle gelişmekte olan ekonomilerde fiyat değişiklikleri üzerinde inkar edilemez bir rol oynadığını bulduk. Diğer bir deyişle, iklim değişikliği, orta vadede bile, merkez bankalarının birincil yetki alanlarını etkiliyor.’’
Enflasyon ve iklim krizi
COP26, uzun bir bekleyiş sonunda üç nokta ile sonlandı… Glasgow İklim Paktı, bardağın boş kalan taraflarını kabullenen ve bu boşlukların eskisine göre daha çabuk adreslenmesi gerektiğini itiraf eden bir anlaşma. Bunun en net beyanı ise COP27’nin daha önce planlandığı gibi 2025’te değil, Kasım 2022’de Mısır’da düzenlenecek olması. Peki tarafların COP26’da yarım bıraktıkları ve COP27’ye devrettikleri sorumluluklar nelerdi?
COP26’yı COP27’ye bağlayan hasat
Bu hafta COP26 İklim Zirvesi’nin birinci haftasını geride bırakırken, gezegenin geleceğini etkileyecek olan kararlara ve ülkelerin taahhütlerine yakından bakıyoruz.
Diğer konu başlıklarımız:
- COP26’da ulusların duyurduğu ilk önemli anlaşma "Ormanlar ve Toprak Kullanımı Deklarasyonu".
- 45 ülke, gelişmiş ülkelerde tarımı daha ‘sürdürülebilir’ ve iklim krizine karşı ‘dayanıklı’ hale getirmek için 3 milyar dolarlık bir taahhüt.
- Metan salımlarının sınırlanması için, ABD ve Avrupa Birliği'nden taahhüt.
- 40’tan fazla ülkenin, elektrik üretimi için kömür kullanmayı durduracağı beyanı.
- 20’den fazla ülke ve finansal kuruluşun, 2022’den itibaren deniz aşırı fosil yakıt projelerini fonlamayı durduracağı açıklaması.
Anadolu’nun ses arşivi bölümünde konuğumuz Alakır Nehri Kardeşliği’nden Birhan Erkutlu Türkiye’de özel koruma bölgesi ilan edilen Alakır’da devam eden mücadeleleri, masa başında alınan kararlar ve gerçekte yaşananlar arasındaki uçurumu bir kez daha tanık olmamızı sağlıyor.
COP26 hasatı #1
Türkiye’nin COP26 öncesinde kömür ithalatı sınırlamalarını gevşetme kararını Temiz Hava Haktır Platformu Koordinatörü Buket Atlı ve Ember Climate Analisti Ufuk Alparslan yorumluyor.
Hasat’ın COP26 rehberinde ABD’den İsrail’e konferansa katılan liderler ve çelişkileri var.
Türkiye'nin COP26 öncesinde çelişkili kararı
Pazartesi Çin'in Kunming şehrinde başlayan COP15 (Birleşmiş Milletler (BM) Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi 15. Taraflar Konferansı)'i, doğa için işletmeler çatısı altında birleşen ve toplam gelirleri 4.7 trilyon doları geçen binden fazla şirketin hükümetlere biyolojik çeşitliliği korumak üzerine çağrısını konuşuyoruz. Ayrıca Türkiye ayağı Doğa Derneği’nin katılımıyla yürütülen Avrupa Kuşları Kırmızı Listesi'nin Türkiye'deki sonuçları ve çözüm önerilerini Doğa Derneği Biyoçeşitlilik Koordinatörü Şafak Arslan ile değerlendiriyoruz.
Daha sessiz bir bahar
Kazdağları'ndaki Ağı Dağı Altın ve Gümüş Madeni Kapasite Artışı ve Zenginleştirme Projesi'ne verilen ÇED raporunun zaman aşamasına uğramasını, IMF'nin 2020’de kömür, gaz ve petrole verilen devlet destekleri üzerine analizi ve YouTube ile ana şirketi Google'ın, iklim inkarı kampanyaları hakkında aldığı kararı konuşuyoruz. Anadolu’nun Ses Arşivi bölümündeyse Kadıköy Belediye Başkanı Şerdil Dara Odabaşı, Fenerbahçe Kalamış Yat Limanı’nın özelleştirilmesi ihalesinin sonucuna neden tepkili olduklarını anlatıyor.
Nobeller, iklim ve kolonyalizm
Londra merkezli düşünce kuruluşu Ember Climate'ın, Türkiye’de yeni kurulacak rüzgar ya da güneş enerjisi santrallerinde elektrik üretimini ithal kömür santrallerindeki üretimle kıyaslayan raporunu konuşuyoruz. Anadolu’nun Ses Arşivi bölümündeyse Hewsel Koruma Platformu eş sözcüsü ve Mezopotamya Ekoloji Hareketi aktivisti Vahap Işıklı, Şırnak’ta maden arama çalışmalarıyla ilgili süreci aktarıyor.
Dünyayı yeniden parlatabilir miyiz?
Geçtiğimiz hafta BM 76’ıncı Genel Kurulu’nda Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından yapılan açıklamada iklim değişikliği güncel bilimsel verilerle desteklenen, somut bir çerçeveye oturan bir kavram olarak yer aldı. Peki bu önemli değişiklik Türkiye’nin Paris Anlaşması’nı imzalamasıyla birlikte anlam kazanabilir ve ülkenin yeşil ekonomik dönüşümünü için milat olabilir mi? Bu temel soru üzerine, yeşil ekonomik dönüşüm üzerine önemli çalışmalar yapan İTÜ İşletme Mühendisliği Bölümünden ekonomi uzmanı Doç. Dr. Ahmet Atıl Aşıcı yorumlarda bulunuyor. Ayrıca Anadolu’nun Ses Arşivi bölümünde bu hafta Kazdağı Doğal ve Kültürel Varlıkları Koruma Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Süheyla Doğan, Kuzey Ege'nin son sulak alanı Akçay Sulak Alanı ile ilgili son durumu aktarıyor.
Her şey yeni başlıyor
Haftanın Haber Hasatı'nda bu hafta uydu görüntüleri ve kolektif veri bilimi yardımıyla insan kaynaklı sera gazı salımlarını gerçekleştiği anda takip eden Climate Trace raporu var.
Milyar tonluk açık, trilyon dolarlık kâr
Kâinatın tüm seslerine, renklerine, titreşimlerine Açık Radyo...
Ekolojiden siyasete, edebiyattan müziğe Apaçık Radyo'da haftanın öne çıkan gündemleri mail kutunuzda!
