Kültürel Miras Ve Koruma: Kim İçin? Ne İçin? Kayıt Arşivi
Podcast kanalları ve üyeliği hakkında daha detaylı bilgi almak için tıklayın.
İstanbul, Sultanahmet’te Adliye Sarayı’nın Divan Yolu tarafında yer alan erken Bizans dönemi eseri Lausos Sarayı kalıntıları üzerinde senelerdir yasadışı bir şekilde yer alan sahne konstrüksiyonu sonunda kaldırılıyor. Bunun sağlanmasında Arkeologlar Derneği İstanbul Şubesi’nin 2018 yılında Ekolojik Haklar Merkezi ile birlikte yürüttükleri kampanyanın büyük rolü var. Konuğumuz Yiğit Ozar’la konuşuyoruz.
Lausos Sarayı Özgürleşiyor!
Konuğumuz Prof. Dr. Metin Sözen ile 1980’li yıllardan başlayarak 25 yıl boyunca, Milli Saraylar’da gerçekleştirdiği çalışmaları dinlemeye devam ediyoruz. Eğitimi, araştırmayı ve bilimsel çalışmaları merkezine alan yeni bir yönetim yapısını hayata geçiren Prof. Dr. Metin Sözen, tüm çalışmalarda, özellikle yeni yetişen genç akademisyenlerin, araştırmacıların, uygulamacıların ve özellikle ustaların katılımını hep çok önemsediğini ve bu miras değerlerinin herkese ve geleceğe mal olması için nasıl uğraş verdiğini anlatıyor.
Milli Saraylar ile 25 yıl
Bu programda, Milli Saraylar İdaresi tarihinde, 1980’li yıllardan başlayarak 25 yıl boyunca çok önemli bir rol oynamış Prof. Dr. Metin Sözen ile kendisinin Milli Sarayları o dönem nasıl canlandırdığını, eğitimi, araştırmayı ve bilimsel çalışmaları merkezine alan bu yeni yapılanma fikrini hayata geçirerek bu miras değerlerinin kapılarını nasıl herkese açtığını ele alıyoruz.
Milli Sarayların yükseliş zamanı
Konuğumuz Mahmut Boynudelik ile insanlığın tarih boyunca atfettiği öneme ve değerlere karşın zeytin ağacının bugün karşı karşıya olduğu tehditleri konuşuyoruz. Zeytinlik alanlarına göz dikmiş madencilik ve enerji yatırımları bir tarafta, konut alanlarını buralara genişleten imar kararları öbür tarafta, zeytinciler çaresiz durumdalar. Oysa geleneksel zeytinciliğin yapıldığı bu küçük aile işletmeleri bütün üretim kültürü, kültür varlıklarıyla birlikte Türkiye’nin kültürel peyzaj mirasının çok önemli bir unsuru.
Kültürel peyzaj mirasımız geleneksel zeytincilik
1939 yılından bu yana zeytinlikleri koruyan yasa madenciliğin önünde dayanamadı.
Profesör Ünal Akkemik’e soruyoruz: Zeytin ağaçları çok özel ve kadim ağaçlar; zeytin ağacı taşınabilir mi? Ya da kesildikten sonra bir zeytinlik yeniden eski haline getirilebilir mi? Zeytinliklerin yetiştiği topraklar madencilikten sonra aynı ekolojik değerlere sahip olabilir mi? “Yeşil altın” diye adlandırılan zeytin, madencilik ile karşılaştırıldığında gelecek nesilleri de düşünen muazzam bir ekonomik getirisi olan, yok edildiğinde bir daha yetiştirilmesi çok güç olan ve doğal ve kültürel miras olarak kaybetmememiz gereken bir varlık değil mi?
Zeytinlikleri koruyan yasa madenciliğe dayanamadı
Farklı etnik ve dini gruplardan insanların yaşadığı İstanbul hep kozmopolit bir şehirdi diyen KarDes mobil uygulaması İstanbul’un bu çok kültürlü ve çok katmalı mirasını keşfetmek ve şehirde gezerek öğrenmek isteyenler için Türkçe ve İngilizce dillerinde, kişisel bir gezi rehberi. İstanbul’un geçmişine ilişkin hikâyelerin çoğullaşmasını hedefleyen bu uygulamayı konuklarımız, Hrant Dink Vakfı KarDes projesi koordinatörü Atom Şaşkal ve Hrant Dink Vakfı İletişim Koordinatörü Zeynep Sungur’dan dinliyoruz.
KarDes: Çokkültürlü mirası keşfetmenin yolu
Konuklarımız Ayşin Zoe Güneş, Yavuz İşcen ve Müge Cengizkan Ankara Yahudi Mahallesi Dijital Platformu’nun kurucuları, geliştiricileri. Bu programda kendileriyle bir yerin geçmişini resmi anlatının ötesinde, çoğul bir perspektiften yeniden anlatmaya çalışmanın zorluklarını ve keyfini konuşuyoruz.
Bu sanal platformda, Ankara Yahudileri/Sessizlik Arşivi/Ankara Yahudi Mahallesi, üst başlıklarının altında “Topluluk, İzler, Çok Okullu, Su kültürü, Müzik ve Temaşa, Özgün, Sınırlar, Ayrılık; Ardından” temalarıyla geçmişten bugüne bu yerin mekânsal ve zihinsel haritası sergileniyor.
Ankara Yahudi Mahallesi Dijital Platformu
İnsani krizin olduğu bir durumda kültür varlıkları ne kadar önemli diye sorulabilir ancak silahların kullanıldığı çatışma durumlarında kültür varlıklarını koruma çalışılmalarının başlangıcı epeyce eskiye dayanıyor. Konuğumuz Uluslararası ICOMOS Başkan Yardımcısı ve ICORP- Risklere Hazırlık Bilimsel Komitesi Türkiye Başkanı Prof. Dr. Zeynep Gül Ünal ile çatışma durumlarında kültür varlıklarının ve kültürel mirasın korunması için BM, UNESCO, ICOMOS gibi uluslararası kurumların ve hukuki düzenlemelerin mahiyetini ve etkilerini konuşuyoruz.
Çatışma durumlarında kültürel mirasın korunması
İstanbul’un Rumeli yakasında, Marmara kıyı şeridi boyunca ilerleyen tarihi demiryolu ve istasyonları önce Marmaray, sonrasında da Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından yakın bir tarihte duyurulan ‘Kazlıçeşme-Sirkeci Kentsel Ulaşım ve Rekreasyon Odaklı Dönüşüm Projesi’nden nasıl etkilenmekte? Bu soruları ve Rumeli hattının tarihini, bu hat üzerindeki Yeşilköy İstasyonu konusunda çalışmış olan konuğumuz Nurdan Kuban’la konuşuyoruz.
Rumeli Tren Hattından Marmaray'a ve Kazlıçeşme-Sirkeci kentsel ulaşım projesine
Kadıköy Belediyesi, kendi yönetim bölgesinde olan Kızıltoprak, Feneryolu, Göztepe, Erenköy, Suadiye ve Bostancı istasyonlarını halkın kullanımına sunmak için Ulaştırma Bakanlığı’ndan tahsisini talep ediyor. Haydarpaşa Dayanışmasında en başından beri aktif olarak yer alan ve halen Haydarpaşa Garı’nda çalışan demiryolu çalışanı Tugay Kartal ile İstanbul Anadolu yakasında Marmaray hattı üzerinde kalakalmış tarihi tren istasyonlarının durumunu konuşuyoruz.
İstanbul Anadolu yakası eski tren istasyonları ne olacak?
Kâinatın tüm seslerine, renklerine, titreşimlerine Açık Radyo...
