Kavanozdaki Yıldız Kayıt Arşivi
Podcast kanalları ve üyeliği hakkında daha detaylı bilgi almak için tıklayın.
Çok büyük bir hızla gelişen teknoloji ve yapay zekânın, toplumsal eşitsizlikleri artırma tehlikesi yeniden gündemde. Hem ekonomik eşitsizliğin derinleşmesi, hem de teknolojiye erişimde fırsat uçurumunun büyümesi konusunda uyarılar yükseliyor.
Bu hafta G-20 zirvesinden yapılan çağrıyı ele alıyor; ayrıca Türkiye’de yapay zekânın olası etkilerine yönelik hazırlanan bazı raporları da gündemimize alıyoruz.

Yapay Zekânın Gölgesinde Büyüyen Eşitsizlik
Geçtiğimiz hafta başladığımız yapay zekâ sohbetinin ikinci bölümünde sohbet botlarına fazla güvenip önem atfetmemizi ve hata yapan ama insanı taklit eden geniş dil modelleriyle kurduğumuz ilişkiyi ele alıyoruz.

Yapay zekâ neden hata yapıyor? - Bölüm 2
Dil modelli yapay zekâ uygulamalarına gereğinden fazla mı güvenmeye başladık?
Çokça hata da yapan, bilinci olmadığı halde insan davranışlarını, sözlerini taklit ederek kullanıcının karşısında bir insan, bir arkadaş hatta bir psikolojik danışman olduğu sanısına kapılmasına yol açan yapay zekâ dil modellerini konuşuyoruz.

Yapay zekâ neden hata yapıyor? - Bölüm 1
Önde gelen uzmanlar ve aydınlar, özellikle ChatGPT gibi 'geniş dil modellerinin' çok büyük hızla gelişmesi ile ortaya çıkan büyük riskler konusunda insanlığı uyarmaya devam ediyor.
Biz de; Nobel Ödül sahipleri, üst düzey AI Güvenlik uzmanları, dünyaca ünlü ekonomistler, sosyal bilimciler ve bilim insanlarının imzaladığı 'Yapay Zekâ Kırmızı Çizgileri için Küresel Çağrı' başlıklı yeni çağrı metnini konuşuyoruz.
Ülkelere, devletlere ve kural koyuculara 'Kırmızı çizgilerin çizilmesi ve uygulamaların takip edilmesi' noktasında çok acil notu ile yapılan çağrıdan küçük bir kısım şöyle: "İnsan refahını ilerletme konusunda muazzam bir potansiyele sahip olsa da yapay zekânın mevcut gidişatı benzeri görülmemiş tehlikeler barındırıyor. Yapay zekâ, yakında insan yeteneklerinin çok ötesine geçebilir ve tasarlanmış pandemiler, yaygın dezenformasyon, çocuklar da dahil olmak üzere bireylerin büyük ölçekli manipülasyonu, ulusal ve uluslararası güvenlik endişeleri, kitlesel işsizlik ve sistematik insan hakları ihlalleri gibi riskleri artırabilir."

Yapay Zekâ Kırmızı Çizgileri için Küresel Çağrı
Geçtiğimiz günlerde The Guardian gazetesinde Sophie McBain imzasıyla yayınlanan bir yazının başlığı 'Aptallığın altın çağını mı yaşıyoruz?' oldu. Peki, gerçekten ChatGPT gibi yapay zeka dil modellerinin kullanımı insan zihnini, nöron bağlantılarını zayıflatıyor mu?
MIT laboratuvarlarında yapılan deneysel bir çalışma yapılıyor; arama motoru ve yapay zeka kullanan deneklerin bilişsel faaliyet sırasında beyin dalgaları izleniyor ve sonuç, bu iddiaları doğrular yönde. Geniş dil modeli - yapay zekalarla ilişkimizin bilinçsizce artması zihnimizi zayıflatıyor gibi...

Aptallığın altın çağını mı yaşıyoruz?
Nobel Kimya Ödülü’yle gündeme gelen metal-organik yapıları ele alıyor; bu çalışmaların malzeme bilimi alanında yarattığı ve gelecekte yaratabileceği gelişmeleri tartışıyoruz. Ayrıca, alaşımlardan metal-organik yapılara uzanan süreci ve bu yapıların çeşitli uygulama alanlarından örnekleri paylaşıyoruz.

Metal-Organik Yapılar: Malzeme Biliminde Yeni Ufuklar
Yenilenebilir enerji sohbetleri serisinde elektriğin rüzgar türbininde ve güneş panellerinde nasıl üretildiğini konuşuyoruz.
Geçtiğimiz hafta gündemimize aldığımız pillerin ardından bu hafta da temel bilgilerle ve biraz da teknik bilgilerle, medeniyetimizin önemli bir varlığı olan elektrik üzerine konuşuyoruz.

Elektrik nasıl üretiliyor?
Güneşten, rüzgardan elde ettiğimiz elektrik enerjisini depolamak için pil kullanıyoruz. Gün geçtikçe teknolojisi gelişen ve ucuzlayan bu büyülü kutucukların serüvenini ve temel bilgilerden yola çıkıp bugüne kadar olan yolculuğunu konuşuyoruz.

Piller
Yenilenebilir enerjiler konusunda Prof. Dr. Tanay Sıdkı UYAR ile yaptığımız sohbetin 2. Bölümü ile karşınızdayız. Bu bölümde hocamızın da bizzat katıldığı, "tarladan sofraya" projesi dahilinde Balıkesir'de uygulamaya başlanılan pilot projeyi ve yenilenebilir enerji kaynakları sayesinde. Şebekeye bağımlı olmadan "topluluk enerjilerinin" üretilebilmesini konuşuyoruz.

Şebekeden bağımsız enerji mümkün mü?
Yenilenebilir Enerji dosyasına devam ediyor ve 1980'lerin başından beri yenilenebilir enerji üzerine çalışan, 1989'da Türkiye Rüzgar Atlası'nı hazırlayan ve Eurosolar Türkiye oluşumu içinde görev alan konuğumuz Prof. Dr. Tanay Sıdkı Uyar ile gerçekleştirdiğimiz iki bölümlük sohbetin ilk bölümü ile karşınızdayız.

Tanay Sıdkı Uyar'la Yenilenebilir Enerji üzerine
