Açık Yeşil'de Ümit Şahin, yeni yılın ilk programında dünyada ve Türkiye'de iklim krizi ve ekoloji mücadeleleri açısından 2024'ün öne çıkan 10 gelişmesini sıralıyor.
1- Açık Radyo'nun karasal yayın lisansının iptal edilmesi:
İklim krizini ve yeşil gündemdeki gelişmeleri takip edenler için yılın en olumsuz gelişmesiydi. Dinleyicilerimizden aldığımız büyük desteğin ardından Apaçık Radyo'da internet yayınıyla devam ediyoruz.
2- İliç faciası:
Erzincan'daki İliç altın madeninde pasa dağının çökmesi sonucu 9 işçi hayatını kaybetti. Çevreye yayılan siyanür, arsenik ve diğer kirleticilerin düzeyi bilinmiyor. Türkiye'de yaşanan en büyük metalurjik madencilik kazasıydı.
3- 2024 en sıcak yıl oldu:
İnsanlık tarihinde ilk kez sanayi öncesine göre 1,5 derece ısınma düzeyini geçtik, iklim krizi hızlanıyor. Bilim insanlarına göre 3 dereceyi garantilemek üzereyiz. Ayrıca birkaç on yıl içinde Okyanus'taki AMOC su akıntısının durması ve Arktik bölgenin açık deniz haline gelmesi ihtimali güçleniyor.
4- İklim felaketleri:
2024 yılının en büyük 10 aşırı hava ve iklim olayının bilançosu en az 2000 ölü ve 229 milyar dolar maddi hasar.
5- Donald Trump’ın yeniden ABD başkanı seçilmesi:
İlk işi ABD'yi Paris Anlaşması'ndan çekmek olacak. İcraatlarını korkuyla bekliyoruz.
6. Reşit Kibar’ın öldürülmesi:
Türkiye'de çevre mücadelesi veren aktivistlere yönelik bildiğimiz üçüncü cinayet 2024'te yaşandı. Artvin’in Hopa ilçesine bağlı Cankurtaran bölgesinde yapılmak istenen mesire alanı projesi için ağaç kesimini engellemek isteyen köylülerin üzerine silahla ateş açıldı. Saldırıda köylülerden Reşit Kibar hayatını kaybetti. Daha önce 2011'de yine Hopa'da Metin Lokumcu HES protestosu sırasında biber gazlı müdahale sırasında kalp krizi sonucu hayatını kaybetmişti. Antalya'da ise taş ocaklarına karşı mücadele eden Aysin ve Ali Ulvi Büyüknohutçu çifti 2017'de evlerinde katledilmişti.
7. Çevre direnişleri devam ediyor:
Türkiye'nin her yerinde doğayı tahrip eden işlere karşı halkın çevre direnişi devam ediyor. Rize İkizdere'de taş ocaklarına, Çanakkale Bayramiç'te Halilağa Bakır Madeni'ne karşı vb. hep aynı birkaç şirketin yatırımlarına karşı mücadele sürüyor.
8. İngiltere’de iklim aktivistlerine rekor hapis cezaları:
İngiltere‘de 2022 yılında ülkenin iklim politikalarını protesto etmek için önemli bir otoyolu kapatmak için plan yapan Just Stop Oil grubundan iklim aktivistleri toplamda 21 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Protestoya katılan dört aktiviste dört yıl hapis cezası verilirken, hareketin kurucularından Roger Hallam beş yıl hapis cezasına hükmedildi. İklim değişikliği hızlanırken, iklim aktivistlerine yönelik baskılar artıyor.
9. Yenilenebilir enerjide yeni rekor:
Yılın en iyi gelişmelerinden biri dünyada güneş ve rüzgar kapasitesindeki rekor artıştı. 2023'te 510 GW yeni kapasite eklenirken 2024'te bu rakamın daha da artarak 600 GW'ı geçmesi bekleniyor. Enerji dönüşümü bütün engellemelere rağmen sürüyor.
10. COP’lar ve plastik anlaş(ama)ması:
2024'te COP 29 iklim konferansı ile birlikte COP 16 biyoçeşitlilik ve yine COP 16 çölleşmeyle mücadele konferansları da yapıldı. COP 29'da gelişmiş ülkelerin gelişmekte olan ülkelere vermesi gereken iklim finansmanı yılda 300 milyar dolara çıkarıldı ama bu hala çok az ve başkaca çok büyük gelişmelerin olduğu da söylenemez. Bu sene yapılması gereken yeni plastik kirliliğini önleme anlaşması görüşmelerinden de sonuç çıkmadı. Fosil yakıt üreticisi ülkeler ve plastik şirketleri gelişmeleri engellemeye devam ediyor.
