Haftanın Kitabı'nda Ceyhan Usanmaz, Tim Parks'ın tüm okurları, kitapları bundan böyle ellerinde mutlaka bir kalemle okumaya davet ettiği "Elde Kalem" adlı kitabı üzerine konuşuyor.
Tim Parks, kitap okumanın edilgen bir özümseme anlamına gelmediğini söyleyerek, tüm okurları, kitapları bundan böyle ellerinde mutlaka bir kalemle okumaya davet ediyor; "Metnin üzerinde hazır bekleyen bir kalemin yırtıcı, hatta zalim bir yönü vardır. Bir çayırın üzerinde havada asılı duran bir şahin gibi, savunmasız bir şeylerin arayışındadır. O noktada yükseklerden dalışa geçip kalemin sivri ucunu kurbana saklamak zevk verir. Elimizi harekete geçmeye hazır halde tutmamız bile metne olan tavrımızda değişikliğe yol açar. Bir monoloğun pasif tüketicileri olmaktan çıkıp bir diyaloğun aktif tarafı haline geliriz."
Genelde yapıldığı gibi, yalnızca beğenilen cümlelerin altını çizmek değil burada söz konusu olan. Aslen, her sayfada, en azından biri eleştirel ve hatta saldırgan olmak üzere üç dört yorumda bulunmaktan, şüpheli gelen her şeyin yanına bir soru işareti koymaktan bahsediyor Tim Parks. Burada amaç, içimizdeki potansiyel edebiyat eleştirmenlerini açığa çıkarmak değil elbette. Hiç değilse, zaman içerisinde okurun kendisi (benliği) hakkında bilgi sahibi olması için bir araç yaratmak. "Üniversite günlerimden beri kütüphanemde olan romanları ve şiirleri yeniden elime aldığımda, bazıları farklı renkte kalemlerle yazılmış, üç veya dört ayrı katman halinde notlar görüyorum. Böylelikle bakış açımın nasıl değiştiğini, kendim nasıl değiştiğimi görebiliyorum."
Bunun nasıl yapılacağını, yani Tim Parks'ın nasıl kitap okuduğunu da öğreniyoruz ama Elde Kalem kitabındaki denemelerin asıl amacı, okurlara farklı bir bakış açısı kazandırmak. Örneğin Bob Dylan'ın Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanması, Knausgaard fenomeni gibi güncel meselelere dair görüşlerini de okuyoruz Tim Parks'ın ve elbette bunu, yazarın da önerdiği gibi, elimizde kalemle yapıyoruz! "Bu kitabın (da) sayfalarını okumaya koyulmadan önce lütfen elinize bir kalem alın, ucu keskin olsun. Onu parmaklarınızın arasında sımsıkı tutun ve gerekli gördüğünüz anda ve yerde onu acımasızca, cömertçe ve en önemlisi, mantıklı şekilde kullanmaya hazır olun."
Tim Parks
Elde Kalem: Okuma, Yeniden Okuma ve Diğer Gizemler
çev. Leyla Tonguç Basmacı
Alfa Yayınları, 2024, 359 s.
